Bezskuteczna windykacja w sp. z o.o. a odpowiedzialność członków zarządu
Co zrobić, gdy nie można odzyskać pieniędzy od spółki z o.o.? Niestety - to częsta sytuacja. Na szczęście - nie beznadziejna. W takich przypadkach, zgodnie z polskim prawem, za zobowiązania spółki odpowiadają członkowie zarządu spółki. Jaka to odpowiedzialność i co w praktyce powinien zrobić wierzyciel, gdy windykacja wobec spółki z o.o. okaże się bezskuteczna? Sprawdźmy.
Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. a bezskuteczność windykacji
Na początek warto raz jeszcze podkreślić - bycie członkiem zarządu spółki z o.o. to nie tylko prestiż, ale i duża odpowiedzialność. Zgodnie z art. 299 § 1 kodeksu spółek handlowych [Dz. U. z 2020 r. poz. 1526, 2320, z 2021 r. poz. 2052, z 2022 r. poz. 807].
Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.
Jest to odpowiedzialność całym majątkiem osobistym członka zarządu spółki. Jeśli natomiast w spółce mamy więcej niż jednego członka zarządu, odpowiadają oni solidarnie - wierzyciel może od każdego z nich dochodzić zapłaty całości długu. Zapłata przez jednego, zwolni pozostałych.
Od członka zarządu spółki z o.o. można dochodzić zwrotu tego, co spółka powinna była zapłacić wierzycielowi... ale nie tylko.
W praktyce zwykle kwota, której można dochodzić od członka zarządu spółki z o.o., jest wyższa, niż tylko kwota np. nieuregulowanej przez spółkę faktury. Dochodzą tu dodatkowo odsetki, koszty poniesione z tytułu wniesienia pozwu, czy koszty zastępstwa procesowego. Członkowie zarządu odpowiedzą również za koszty uzyskania klauzuli wykonalności i koszty egzekucji.
Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. jest więc szeroka.
Aby jednak członkowie zarządu faktycznie odpowiedzieli, spełnione musi zostać kilka warunków. Przede wszystkim, jak wynika wprost z przepisu, jest to bezskuteczność egzekucji.
Bezskuteczność egzekucji w spółce z o.o. a odpowiedzialność członka zarządu za dług spółki
Członek zarządu odpowie za długi spółki, dopiero gdy egzekucja prowadzona z majątku spółki nie przyniesie efektów. Odpowie więc niejako - w drugiej kolejności, po spółce. Dopiero gdy po uzyskaniu prawomocnego wyroku przeciwko spółce okaże się, że egzekucja jest bezskuteczna, wierzyciel może dochodzić należności od członka lub członków zarządu.
Jak wykazać, że egzekucja jest bezskuteczna, my, jako wierzyciele, faktycznie nie mamy możliwości odzyskania pieniędzy od spółki?
Najbardziej oczywistą drogą jest oczywiście uzyskanie postanowienia o bezskuteczności postępowania egzekucyjnego. Wszczynanie długotrwałego i kosztownego postępowania egzekucyjnego to jednak nie jest jedyna droga. Bezskuteczną egzekucję w spółce z o.o. można wykazać również poprzez:
- złożenie przez członków zarządu wykazu majątku spółki, który dowodzi, że spółka z o.o. nie ma majątku pozwalającego na realizację zobowiązań,
- oddalenie wniosku o upadłość spółki z o.o. z powodu braku środków na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego,
- okazanie sprawozdania finansowego spółki z o.o. potwierdzającego, że spółka nie dysponuje majątkiem na spłatę zobowiązań.
Czy każdy z członków zarządu spółki z o.o. odpowiada za długi spółki?
Jeśli w zarządzie spółki z o.o. zasiada więcej niż jedna osoba - tak jak już wspominaliśmy - za długi spółki odpowiedzialna będzie każda z nich. Nie ma tu znaczenia, czy dana osoba, jest prezesem, czy „zwykłym” członkiem zarządu.
Odpowiedzialność za długi spółki z o.o. ponosi każdy członek zarządu, który pełnił tę funkcję w momencie, gdy doszło do bezskuteczności egzekucji wobec spółki.
Decyduje więc moment bezskuteczności. Jeśli dana osoba w momencie, gdy doszło do bezskuteczności egzekucji, była członkiem zarządu, lecz później rezygnuje z tej funkcji - i tak poniesie odpowiedzialność. W praktyce oznacza to, że można windykować także byłych członków zarządu spółki.
Przykład:
Pan Paweł w latach 2019-2021 pełnił funkcję członka zarządu spółki XYZ. W styczniu 2020 r. jeden z wierzycieli spółki uzyskał przeciwko spółce tytuł wykonawczy i rozpoczął egzekucję komorniczą z majątku spółki. Egzekucja okazała się bezskuteczna w sierpniu 2020 r. Wówczas wierzyciel rozpoczął dochodzenie należności od Pana Pawła, który to - w styczniu 2022 r. zrezygnował z pełnienia funkcji członka zarządu spółki XYZ. Pan Paweł bronił się przed wezwaniami do zapłaty i pozwem, argumentując, że nie jest już członkiem zarządu spółki. Wierzyciel ma jednak rację. Pan Paweł był członkiem zarządu spółki XYZ w momencie, gdy doszło do bezskuteczności egzekucji, a zatem wierzyciel może dochodzić od niego zapłaty.
W praktyce jednak decyzja o tym, jakie osoby pozwać, bywa problematyczna. W składach osobowych spółek zachodzą zmiany. Może się zdarzyć, że nazwisko danej osoby ujawniono w KRS, ale wcześniej złożyła ona skuteczną rezygnację, czy została odwołana. Aby nie narażać się na dodatkowe koszty związane z pozwaniem niewłaściwej osoby, w razie wątpliwości warto skontaktować się z prawnikiem.
Windykacja członka zarządu spółki z o.o. - jak to zrobić?
Windykacja należności od członków zarządu spółki z o.o. przebiega dość standardowo. Przede wszystkim należy rozpocząć od wysyłki standardowego wezwania do zapłaty. Warto też wykorzystać inne metody windykacji polubownej. Dodanie danych dłużnika na giełdę długów, czy próby rozłożenia zadłużenia na raty, to metody, które warto wykorzystać przed skierowaniem sprawy do sądu.
Ważne, aby nie zwlekać z rozpoczęciem windykacji od członka zarządu spółki z o.o.! Szybkie działania eliminują ryzyko, że np. majątek członka zarządu zacznie magicznie znikać. Pozwoli również uprzedzić pozostałych wierzycieli.
Jeśli windykacja polubowna zawiedzie - kolejnym krokiem jest złożenie pozwu do sądu przeciwko członkowi zarządu. Można to zrobić na mocy art. 299 KSH.
Czy członek zarządu spółki z o.o. może nie odpowiedzieć za długi spółki?
Choć odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. jest stosunkowo szeroka, to oczywiście członkowie zarządu mogą się przed nią bronić. Nie odpowiedzą, jeśli wykażą, że:
- w odpowiednim czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości spółki,
- niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki nastąpiło bez winy członka zarządu,
- wydano we właściwym czasie postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego lub o zatwierdzeniu układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu,
- pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości i niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenie układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, nie doszło do szkody.
Działaj już teraz - nie czekaj, aż odzyskanie Twoich pieniędzy stanie się niemożliwe!
Aby skutecznie odzyskać pieniądze - czy to od spółki, czy to od członka zarządu - kluczowy jest czas. Trzeba działać szybko. Pierwsze kroki można podjąć tak naprawdę już nawet dzień po upływie terminu zapłaty. Jak? Najlepiej nowocześnie, zwiększając swoje szanse na sukces od samego początku - przy pomocy systemu do monitoringu płatności i samodzielnej windykacji online Vindicat.pl.
System do monitoringu płatności i samodzielnej windykacji online Vindicat.pl to rozwiązanie dla małych i średnich firm, które chcę efektywnie odzyskiwać pieniądze od kontrahentów. Szybko, skutecznie, niedrogo, w całości online!
Vindicat.pl prowadzi przedsiębiorców przez każdy etap windykacji. Wskazuje dokładnie, co i kiedy trzeba zrobić, przedstawiając precyzyjne instrukcje. Co ważne, pierwszy i kluczowy etap windykacji (czyli windykację polubowną) może przeprowadzić całkowicie automatycznie. Jeśli nie masz czasu na samodzielne odzyskiwanie pieniędzy, to idealne rozwiązanie dla Ciebie!
Użytkownicy Vindicat.pl mogą m.in.:
- Korzystać z windykacji automatycznej. System odzyskuje Twoje pieniądze, a Ty odpoczywasz? To możliwe! Tzw. robot windykacyjny może m.in. samodzielnie wysyłać klientom wezwania do zapłaty. Może także dodawać długi Twoich kontrahentów na wysoko pozycjonowaną giełdę długów Vindicat.pl, a także podjąć szereg innych prostych czynności. Sprawdź, dlaczego to rozwiązanie, któremu możesz w pełni zaufać.
- Zapłacić za windykację dopiero po odzyskaniu pieniędzy. Windykację automatyczną w systemie Vindicat.pl prowadzi się w modelu success fee. Prowizję, wynoszącą zaledwie 8% windykowanej kwoty, uregulujesz, dopiero gdy dłużnik zapłaci. Korzystniej się nie da!
- Skorzystać z praktycznej integracji i oszczędzać cenny czas. Konto w Vindicat.pl możesz w kilka minut połączyć ze swoim systemem księgowości online. Vinticat.pl integruje się z ifirmą, wFirmą, InFakt lub Fakturownią. Korzyść? Nieuregulowane faktury z systemów księgowych trafią wprost do systemu Vindicat.pl, a Ty będziesz mógł rozpocząć dochodzenie zapłaty bez ręcznego wprowadzania danych. To takie proste! Zobacz: Połącz swój system księgowy z Vindicat.pl. Odzyskuj pieniądze wygodniej niż kiedykolwiek!
- Motywować dłużników do zapłaty. Jak? Korzystając ze sprawdzonej i skutecznej metody - poprzez dodanie danych dłużnika giełdę długów. Giełda Vindicat.pl jest bezpieczna i wysoko pozycjonowana, co oznacza, że dane dłużnika będą widoczne dla jego klientów, partnerów biznesowych... i innych osób, przed którymi dłużnik zapewne wolałby ukryć fakt posiadania zadłużenia. Warto korzystać z tej możliwości!
- Działać prewencyjnie - monitorować płatności. Vindicat.pl pozwala przedsiębiorcom korzystać także z szeregu czynności prewencyjnych - w tym m.in. dodawania do faktur pieczęci prewencyjnej i regularnego monitorowania płatności. Bo prewencja jest równie ważna jak windykacja - o każdą z nich zadbasz dzięki systemowi Vindicat.pl!
Więcej niż 90% spraw prowadzonych przy pomocy Vindicat.pl kończy się na etapie polubownym. To oznacza brak konieczności angażowania w sprawę sądu i komornika.
Dzięki temu sprawy przedsiębiorców korzystających z Vindicat.pl kończą się szybko i bez zbędnych kosztów. Twoje również mogą!
Windykacja online to oszczędność czasu, środków... i nerwów - wypróbuj!
Nie chcesz dłużej tracić czasu na nieskuteczne działania windykacyjne? Masz dość walki z dłużnikami, bo masz wrażenie, że nie przynosi ona efektów? Otwórz się na nowe. Poznaj innowacyjne oblicze windykacji - automatyczną windykację online.
Sprawdź model rozliczenia prowizyjnego lub abonamentowego i wybierz najkorzystniejszy dla Twojej firmy. Dołącz do ponad trzech tysięcy firm, które windykują z pomocą Vindicat.pl. Działaj skutecznie już od teraz!
FAQ:
Czy można pozwać członka zarządu spółki z o.o. zamiast spółki z o.o.?
Nie. Należności można dochodzić od członka zarządu spółki, dopiero gdy bezskuteczna okaże się windykacja wobec spółki.
Czy spółka z o.o. może nie mieć zarządu?
Nie. Polskie prawo nie przewiduje takiej sytuacji. Jeśli w toku funkcjonowania spółki doszłoby do takiego przypadku, wówczas sąd podejmie odpowiednie czynności.
W jakim czasie członek zarządu powinien złożyć wniosek o upadłość spółki, aby uwolnić się od odpowiedzialności za długi?
Członek zarządu, który nie chce odpowiadać za długi spółki, ma na złożenie takiego wniosku 30 dni. Liczymy je od od dnia wystąpienia niewypłacalności spółki z o.o.
Kiedy spółka z o.o. jest niewypłacalna?
Przyjmuje się, że spółka jest niewypłacalna, gdy opóźnienie w wykonywaniu zobowiązań spółki przekracza 3 miesiące. Przyjmuje się też, że spółka jest niewypłacalna, gdy wartość zobowiązań jest wyższa, niż wartość majątku i trwa to dłużej niż 24 miesiące.
Czy członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności za długi spółki, gdy nie wiedział o tym, że aby za nie odpowiadać, musi podjąć konkretne działania?
Nie. Niewiedza i brak podjęcia działań, np. niezłożenie wniosku o upadłość we właściwym terminie, nie zwolni członka zarządu od odpowiedzialności za długi spółki.
Jakie są koszty złożenia pozwu przeciwko członkowi zarządu spółki z o.o.?
Przede wszystkim należy uregulować opłatę od pozwu (jest to niezależne od tego, czy wcześniej uiszczaliśmy opłatę za pozew przeciwko spółce). W większości przypadków jest to 5% dochodzonej kwoty. Oczywiście w razie wygranej pozwany będzie musiał zwrócić te koszty.
Jak zwiększyć szansę na odzyskanie pieniędzy od członka zarządu spółki z o.o.?
Na etapie sądowym - warto dołączyć do pozwu wniosek o zabezpieczenie roszczenia. Po procesie sądowym pozwoli do łatwiej wyegzekwować zapłatę z jego majątku.
