Umorzenie egzekucji a opłata stosunkowa
Umorzenie egzekucji to procedura, która kończy działania komornika w danej sprawie. Ma miejsce, gdy nie ma możliwości odzyskania długu. Czy w przypadku umorzenia egzekucji wierzyciel musi jakieś ponieść koszty? Czym jest i ile wynosi tzw. opłata stosunkowa? Wyjaśniamy.
Umorzenie egzekucji - kiedy?
Do umorzenia egzekucji - na wniosek wierzyciela lub z urzędu - w praktyce dochodzi w wielu różnych przypadkach. Najczęściej, gdy:
- oczywiste jest, że na skutek egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych (umorzenie z urzędu),
- gdy dłużnik i wierzyciel dojdą do porozumienia co do spłaty zadłużenia z pominięciem komornika (na wniosek wierzyciela).
W każdej z tych sytuacji umorzenie egzekucji oznacza, że komornik nie będzie już podejmował żadnych czynności - mimo że wierzyciel nie odzyskał pieniędzy. Co jednak z kosztami egzekucji w przypadku umorzenia?
Koszty komornicze - ważne zmiany w prawie
Na początek warto przypomnieć, że 1 stycznia 2019 r. wszedł w życie kluczowy akt prawny - ustawa o kosztach komorniczych [Dz. U. z 2021 r. poz. 210].
To pierwsza polska ustawa, która reguluje kwestię kosztów komorniczych.
Do tej pory o kosztach komorniczych mówiła ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji. Regulowała ona kwestię kosztów w razie umorzenia egzekucji zupełnie inaczej, niż ma to miejsce w aktualnym stanie prawnym. Niestety - mówiąc w skrócie - zmiany nie są korzystne dla wierzycieli.
Opłata stosunkowa w razie umorzenie egzekucji - zasadniczo płaci wierzyciel
Bardzo istotną zmianą wprowadzoną przez nową ustawę jest modyfikacja zasad uiszczenia opłat stosunkowych w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego:
- na wniosek wierzyciela,
- albo na skutek jego bezczynności.
W tych dwóch przypadkach, zgodnie z artykułem 29 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych, wierzyciel musi zapłacić opłatę stosunkową w wysokości 5% wartości świadczenia, które pozostało do wyegzekwowania. To poważna zmiana w stosunku do poprzedniego stanu prawnego, w którym opłata stosunkowa w takich przypadkach obciążała dłużnika.
Aktualnie konieczność uregulowania 5% opłaty stosunkowej w sytuacji umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela albo na skutek jego bezczynności, obciąża wierzyciela!
Za sprawą tej zmiany w przepisach, wierzyciele zostali zmuszeni do jeszcze rozsądniejszego podejmowania decyzji o korzystaniu z pomocy komornika. W razie bezskuteczności egzekucji (a także cofnięcia wniosku egzekucyjnego), wierzyciel musi uregulować opłatę stosunkową.
Od tej niekorzystnej dla wierzyciela zasady - jak zwykle w polskim prawie - są jednak wyjątki.
Kiedy wierzyciel nie musi regulować opłaty stosunkowej?
Wspomniany już art. 29 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych wymienia też przypadki umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela, w których opłatę stosunkową będzie musiał uregulować dłużnik, a nie wierzyciel.
To dłużnik, a nie wierzyciel, będzie musiał ponieść opłatę stosunkową w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela, gdy:
- wierzyciel wykaże, że przyczyna umorzenia postępowania wiąże się ze spełnieniem świadczenia w terminie miesiąca od dnia doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji albo
- zawarciem w tym terminie porozumienia między wierzycielem a dłużnikiem dotyczącego sposobu lub terminu spełnienia świadczenia.
Przypadki te - spełnienie świadczenia lub zawarcie porozumienia - spowodują, że wierzyciel będzie musiał złożyć wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego. We wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego, aby uniknąć konieczności zapłaty opłaty stosunkowej i „przerzucić” ją na dłużnika, wierzyciel musi wykazać, że wystąpiły odpowiednie okoliczności zwalniające go z opłaty.
W praktyce oznacza to, że wierzyciel powinien załączyć do wniosku o umorzenie egzekucji dowody świadczące o spełnieniu świadczenia przez dłużnika lub zawarciu z nim porozumienia. Może to być np. potwierdzenie przelewu, czy uwierzytelniony odpis zawartego z dłużnikiem porozumienia.
Termin spełnienia świadczenia przez dłużnika lub zawarcia z nim porozumienia ma znaczenie
Warto też dodać, że dla wysokości opłaty stosunkowej regulowanej przez dłużnika, znaczenie ma także termin spełnienia świadczenia lub zawarcia porozumienia na linii wierzyciel-dłużnik.
Jeśli:
- dłużnik spełni świadczenie lub zawrze porozumienie z wierzycielem w terminie jednego miesiąca od dnia doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji - będzie musiał uregulować opłatę stosunkową w wysokości 5% świadczenia pozostałego do wyegzekwowania,
- dłużnik spełni świadczenie lub zawrze porozumienie z wierzycielem po upływie jednego miesiąca od dnia doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji - będzie musiał uregulować opłatę stosunkową w wysokości 10% świadczenia pozostałego do wyegzekwowania.
Aby ustalić stawkę opłaty stosunkowej, którą uiścić musi dłużnik, bierze się pod uwagę datę spełnienia świadczenia lub zawarcia porozumienia - nie datę złożenia przez wierzyciela wniosku o umorzenie egzekucji.
A co jeśli wierzyciel złoży wniosek o umorzenie egzekucji jeszcze przed wszczęciem postępowania?
Odrębny przypadek stanowi sytuacja, gdy wierzyciel złoży wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego przed jego wszczęciem - takie działanie ze strony wierzyciela także jest możliwe.
W takich przypadkach, bez względu na przyczynę złożenia wniosku o umorzenie egzekucji, opłata wyniesie 100 zł.
Opłatę tę, w wysokości 100 zł, zasadniczo będzie musiał uregulować wierzyciel, chyba że wykaże, że dłużnik spełnił świadczenie po złożeniu wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, a przed zawiadomieniem dłużnika o wszczęciu egzekucji - i stanowi to przyczynę wnioskowania o umorzenie egzekucji.
Wówczas wierzyciel będzie mógł ubiegać się od dłużnika o zwrot kosztów opłaty w wysokości 100 zł.
Jeśli jednak umorzenie egzekucji zajdzie na skutek wniosku wierzyciela złożonego po doręczeniu dłużnikowi informacji o wszczęciu postępowania egzekucyjnego, to komornik obciąży wierzyciela opłatą stosunkową w wysokości 10% egzekwowanego świadczenia.
Umorzenie egzekucji z powodu bezskuteczności a opłata stosunkowa
W przypadkach innych niż omówione powyżej, w myśl art. 29 ust. 4 ustawy o kosztach komorniczych, komornik w razie umorzenia egzekucji nakłada na wierzyciela opłatę stosunkową w wysokości 150 zł.
Opłatę w wysokości 150 zł wierzyciel musi uregulować m.in., gdy dojdzie do umorzenia postępowania z powodu bezskuteczności postępowania.
Opłata podlega zmniejszeniu o sumę opłat egzekucyjnych ściągniętych i obciążających dłużnika.
Art. 29 ust. 3 mówi natomiast o egzekucji świadczeń powtarzających się. W przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela albo na podstawie art. 824 § 1 pkt 4 kodeksu postępowania cywilnego [Dz. U. z 2020 r. poz. 1575, 1578, 2320, z 2021 r. poz. 11, 1090, 1177], dłużnika obciąża opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania.
Skuteczność egzekucji komorniczych
Egzekucje komornicze są sformalizowane. Po zmianach w prawie zawsze wiążą się też dla wierzyciela z mniejszymi lub większymi kosztami. Sama kwestia kosztów, nawet w przypadku umorzenia postępowania, jak widać, także jest bardzo rozbudowana i zawiera liczne wyjątki. Niestety, stopień formalizacji postępowań egzekucyjnych, nie przekłada się wprost na ich skuteczność.
Jak podaje Ministerstwo Sprawiedliwości, w 2020 r. skuteczność egzekucji komorniczych wyniosła 23,5%.
Czy to dużo? Każdy wierzyciel musi to ocenić sam. Pewne jest jednak, że z perspektywy wierzyciela dużo korzystniejsze jest zakończenie sprawy na etapie polubownym - z pominięciem udziału sądu i komornika.
Zamiast liczyć na pomoc komornika, bezpieczniej jest liczyć na siebie...i postawić na skuteczną windykację.
Przed złożeniem wniosku do komornika zdecydowanie warto przeprowadzić rzetelną analizę potencjalnych zysków i strat.
Skuteczna windykacja, za którą zapłacisz dopiero po odzyskaniu pieniędzy? Online!
Jeśli jesteś wierzycielem - zapewne wiesz już, że pomoc komornika nie stanowi remedium na problemy z nierzetelnymi klientami. Wręcz przeciwnie. Zawsze wiąże się z kosztami... a często też z rozczarowaniem
Zdecydowanie nie warto więc zwlekać z odzyskiwaniem pieniędzy. Trzeba działać! Tym bardziej że dzięki systemowi do monitoringu płatności i samodzielnej windykacji online Vindicat.pl, windykacja w małych i średnich firmach nigdy nie była prostsza. A dodatkowo za windykację możesz zapłacić dopiero po odzyskaniu pieniędzy!
Vindicat.pl to bezpieczne i sprawdzone narzędzie do windykacji online. Korzysta z niego już blisko 3 500 przedsiębiorców!
Vindicat.pl zapewnia małym i średnim firmom wszystkie niezbędne narzędzia, dzięki którym mogą efektywnie odzyskiwać pieniądze. Windykacja online przy pomocy systemu Vindicat.pl to m.in.:
- Windykacja automatyczna. To najwygodniejsza możliwość. System samodzielnie podejmie aż 10 czynności windykacyjnych, według z góry określonego scenariusza. Wyśle spersonalizowane wezwania do zapłaty i niezbędne przypomnienia. Doda też wierzytelność na giełdę długów. A co najlepsze... za windykację automatyczną zapłacisz dopiero po odzyskaniu pieniędzy!.
- Możliwość integracji z systemem księgowym online. Konto w Vindicat.pl można połączyć z ifirmą, wFirmą, InFaktem oraz Fakturownią. Dzięki integracji nieuregulowane faktury z systemów księgowych automatycznie trafią do Vindicat.pl. Wygodniej się nie da!.
- Baza gotowych i spersonalizowanych pism windykacyjnych. Z systemu w kilka minut wygenerujesz m.in. wezwania do zapłaty, pozwy, e-pozwy i inne. Wystarczy je tylko wydrukować i podpisać!
- Pomoc na etapie prewencyjnym. Vindicat.pl to także możliwość monitorowania płatności i umieszczania na fakturach pieczęci prewencyjnej.
- Dostęp do BIG InfoMonitor - możliwość wygenerowania raportu o wiarygodności kontrahenta i dodania wpisu.
Aż 93% spraw prowadzonych w systemie kończy się na etapie polubownym. Pozwala to uniknąć postępowania sądowego i egzekucyjnego.
Warto otworzyć się na windykację polubowną w nowoczesnej formie - i nie obawiać się o bezskuteczność egzekucji!
Windykacja polubowna ponad działania komornika - nie zwlekaj i windykuj!
Postępowanie sądowe i egzekucyjne, a także wszystkie czynności podejmowane przez komornika, są teraz dla wierzyciela nie tylko stresujące, ale też... kosztowne. Warto więc zaangażować się w windykację polubowną i zrobić wszystko, aby odzyskać pieniądze już na tym etapie.
Najlepiej - przy pomocy pewnego i bezpiecznego systemu do windykacji online Vindicat.pl. Sprawdź ofertę Vindicat.pl w modelu:
FAQ:
Czy umorzenie egzekucji komorniczej oznacza umorzenie długu?
Absolutnie nie. Umorzenie egzekucji nie odbiera wierzycielowi prawa do dochodzenia należności. Dług nadal istnieje, a wierzyciel może ponownie złożyć wniosek o wszczęcie egzekucji komorniczej.
W jakim czasie wierzyciel może złożyć wniosek o ponowne wszczęcie egzekucji?
Wierzyciel - od momentu umorzenia egzekucji - ma aż 6 lat na złożenie kolejnego wniosku o wszczęcie postępowania.
Umorzenie egzekucji - co jest najczęstszą przyczyną?
Jedną z najczęstszych przyczyn umorzenia egzekucji jest jej bezskuteczność. Ma miejsce, gdy dłużnik nie jest w posiadaniu żądnego majątku, nie ma dochodów oraz nie pobiera żadnych świadczeń, z których mógłby spłacić wierzyciela.
Czy ponowne złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji komorniczej przerywa bieg przedawnienia?
Tak. To znaczne ułatwienie dla wierzyciela. Termin przedawnienia od momentu zakończenia postępowania będzie biegł od nowa. Trzeba jednak pamiętać, że mimo to odsetki przedawniają się po 3 latach.
Zawieszenie egzekucji z powodu zgonu dłużnika - jak wygląda kwestia opłat?
Zgodnie z regulacjami kodeksu postępowania cywilnego, w przypadku śmierci dłużnika, komornik zawiesza postępowanie z urzędu. Kolejno, wierzyciel może dochodzić należności od spadkobierców dłużnika lub nie robić nic. W obu przypadkach musi jednak ponieść koszty - związane z postępowaniem spadkowym, lub wpłacić opłatę stosunkową, o której mowa w art. 29 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych.
Czy komornik informuje wierzyciela o tym, że planuje umorzyć postępowanie?
Tak. W praktyce najczęściej komornik informuje wierzyciela o zamiarze umorzenia postępowania egzekucyjnego.
Od kogo nie pobiera się opłaty stosunkowej w przypadku umorzenia egzekucji?
Opłaty tej nie pobiera się od: osób fizycznych dochodzących roszczeń pracowniczych lub odszkodowawczych, jednostek samorządu terytorialnego, podmiotów, których przedmiotem działalności nie jest działalność finansowa i ubezpieczeniowa oraz podmiotów, których przedmiotem działalności jest działalność finansowa i ubezpieczeniowa - o ile są wierzycielami pierwotnymi. Warunkiem jest jednak wszczęcie egzekucji przed upływem 2 lat od powstania tytułu egzekucyjnego dotyczącego danej wierzytelności.
