Postępowanie upadłościowe - 10 podstawowych informacji

Postępowanie upadłościowe, które toczy się wobec dłużnika, zwykle wzbudza niepokój wierzyciela. Warto jednak wiedzieć, że jego podstawowym celem jest maksymalne zaspokojenie wierzycieli. Postępowanie upadłościowe to jednak wielowątkowa i bardzo złożona procedura. W dzisiejszym artykule podajemy 10 najważniejszych informacji, o których powinien wiedzieć każdy wierzyciel.

1. Postępowanie upadłościowe - tylko na wniosek

Na temat postępowania upadłościowego warto wiedzieć przede wszystkim, że toczy się ono wyłącznie na wniosek. Dłużnik nie upada „z urzędu”. Złożenie wniosku jest konieczne.

Podstawową przesłanką do ogłoszenia upadłości jest niewypłacalność. Domniemywa się, że niewypłacalność zachodzi, gdy dłużnik nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych dłużej niż 3 miesiące.

Wniosek o ogłoszenie upadłości mogą złożyć:

• dłużnik,
• każdy z jego wierzycieli

Wniosek musi spełniać odpowiednie warunki formalne. Opłata od wniosku wynosi 1 000 zł. Dodatkowo osoba, która składa wniosek, musi wpłacić zryczałtowaną zaliczkę na poczet wydatków, które mogą mieć miejsce w toku postępowania.

2. Postępowanie upadłościowe ma specyficzne organy - warto je znać

Organy postępowania upadłościowego, z perspektywy dłużnika lub wierzyciela, którzy nigdy wcześniej nie mieli do czynienia z procedurą upadłości, mogą brzmieć obco. Są to przede wszystkim:

• sędzia-komisarz,
• syndyk,
• zgromadzenie wierzycieli,
• rada wierzycieli.

W postępowaniu upadłościowym biorą także udział oczywiście dłużnik i podmiot, który zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości. Aktywnym uczestnikiem postępowania może (a nawet powinien) być również wierzyciel. On także może, o ile zechce, może złożyć wniosek o upadłość dłużnika.

3. Procedura upadłości jest złożona i długotrwała - ma dwa zasadnicze etapy

Złożenie wniosku o upadłość to dopiero początek. Kolejno mamy do czynienia z dwoma etapami postępowania upadłościowego:

• w przedmiocie ogłoszenia upadłości - tutaj sąd weryfikuje, czy można w ogóle ogłosić upadłość danego podmiotu,
• właściwym postępowaniem upadłościowym - ta część postępowania toczy się aż do prawomocnego zakończenia.

Wniosek o ogłoszenie upadłości rozpatruje właściwy sąd rejonowy - sąd gospodarczy. Może oddalić, odrzucić lub uwzględnić wniosek. Sąd o upadłości podmiotu decyduje w składzie trzech sędziów.

Jeśli wniosek zostanie uwzględniony - postanowienie o ogłoszeniu upadłości podlega obwieszczeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Warto też wiedzieć, że do czasu rozpoznania wniosku, sąd może zabezpieczyć majątek dłużnika.

Odbywa się to m.in. przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego, zarządu przymusowego, czy też zawieszenie toczących się postępowań egzekucyjnych.

4. Wierzyciel powinien zgłosić swoją wierzytelność w postępowaniu upadłościowym

W interesie wierzyciela jest wzięcie udziału w postępowaniu upadłościowym toczącym się wobec dłużnika. W tym celu powinien zgłosić syndykowi swoją wierzytelność.

Po zgłoszeniu wierzytelności i sprawdzeniu ich, syndyk przygotowuje listę wierzytelności i przekazuje ją sędziemu-komisarzowi.

Wierzyciel może złożyć do sędziego-komisarza sprzeciw w zakresie listy wierzytelności.

Może to mieć miejsce np. jeśli np. syndyk odmówił uznania wierzytelności lub nie uznał jej w wysokości oczekiwanej przez wierzyciela. Co jednak ważne, sprzeciw wierzyciela może zasadniczo opierać się wyłącznie na informacjach wskazanych w zgłoszeniu wierzytelności (chyba że wierzyciel wykaże, że wcześniej nie mógł ich zgłosić).

5. Masa upadłości służy zaspokojeniu wierzycieli

Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości. Tak jak już podkreślaliśmy - służy ona przede wszystkim zaspokojeniu wierzycieli.

Syndyk sporządza spis inwentarza i spis należności.

W ten sposób dochodzi do ustalenia, jakie elementy majątku wchodzą w skład masy upadłości.

6. Plan likwidacyjny i likwidacja masy upadłości - istotne etapy procedury upadłości

Po tym, jak dojdzie już do ogłoszenia upadłości podmiotu, syndyk przygotowuje plan likwidacyjny. Likwidacja odbywa się najczęściej:

• przez sprzedaż majątku upadłego,
• przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego oraz ewentualnie wykonanie innych praw majątkowych.

Kluczową rolę odgrywają tu interesy wierzycieli. Syndyk, likwidując masę upadłości, powinien dążyć do ich maksymalnego zaspokojenia.

7. Środki uzyskane na skutek spieniężenia masy upadłości dzieli się pomiędzy wierzycieli

Ten etap jest kluczowy dla działających w postępowaniu wierzycieli. Środki uzyskane na skutek spieniężenia masy upadłości dzieli się pomiędzy wierzycieli:

• jednorazowo
• kilkukrotnie, wraz z przebiegiem likwidacji masy upadłości.

W przypadku różnych spraw zupełnie inaczej może więc przebiegać podział funduszy pomiędzy wierzycieli upadłego. W zależności od postępowania możemy mieć do czynienia z tylko jednym lub kilkoma planami podziału.

8. Wierzycieli zaspokaja się według kategorii

W odniesieniu do poprzedniego punktu - warto wiedzieć, że syndyk nie rozdziela funduszy pomiędzy wierzycieli losowo. Dzieli je według czterech kategorii. Kategorie określa art. 342 prawa upadłościowego [Dz. U. z 2020 r. poz. 1228, 2320, z 2021 r. poz. 1080, 1177]. Pisaliśmy o nich także w osobnym artykule.

Dopóki nie dojdzie do zaspokojenia wierzycieli z wyższej kategorii, wierzyciele z niższych nie otrzymają żadnych środków.

W ramach jednej kategorii wierzyciele uzyskują zaspokojenie proporcjonalnie do wysokości przysługującej im wierzytelności.

9. Koniec postępowania upadłościowego - po wykonaniu planu podziału

Po tym, jak dojdzie do wykonania ostatecznego planu podziału, sąd zakończy postępowanie upadłościowe. Oczywiście możliwe są też inne sposoby jego zakończenia, jak np. umorzenie postępowania na żądanie wierzycieli.

Niestety, zwykle na zakończenie postępowania upadłościowego trzeba poczekać - najczęściej od dwóch do trzech lat.

Proces oczekiwania wydłużyła także pandemia. Liczba upadłości i restrukturyzacji w 2020 r. według Raportu Coface wzrosła aż o 22%.

10. Upadłość to nie koniec świata - ani dla wierzyciela, ani dla dłużnika

Na koniec warto podkreślić, że postępowanie upadłościowe, paradoksalnie, może być dla dłużnika pewnego rodzaju szansą. Dłużnik kończy pewien (nieudany) etap biznesowy i może wejść w nowy.

Toczące się wobec dłużnika postępowanie nie przekreśla też szans wierzyciela na odzyskanie pieniędzy. Wręcz przeciwnie - to właśnie odzyskanie ich jest podstawowym celem tej procedury. Owszem, to sytuacja skomplikowana, a na pieniądze będzie trzeba zaczekać. W wielu przypadkach to jednak jedyna szansa na uzyskanie jakichkolwiek środków.

Warto, aby wierzyciel był aktywny w postępowaniu upadłościowym.

Dzięki aktywnemu działaniu wierzyciel zwiększa swoje szanse na zaspokojenie. Jest też zawsze „na bieżąco” z tym, co dzieje się w sprawie.

Działaj, zanim kontrahentowi zabraknie pieniędzy!

Żaden z wierzycieli niestety nie może zapobiec upadłości kontrahenta. Może jednak zrobić coś innego - postawić na regularną windykację należności. Najlepiej taką, która kończy się na etapie polubownym, a nie w sądzie. Małym i średnim firmom w skutecznym odzyskiwaniu pieniędzy pomaga system Vindicat.pl.

Vindicat.pl to system do monitoringu płatności i samodzielnej windykacji online. Windykować można z dowolnego miejsca i nie jest do tego potrzebna żadna specjalistyczna wiedza - system prowadzi przedsiębiorcę przez każdy etap windykacji.

Aby rozpocząć korzystanie z Vindicat.pl, potrzebny jest tylko komputer i dostęp do Internetu. Wystarczy wprowadzić lub wczytać dane z faktur nieuregulowanych przez kontrahentów. Kolejno można rozpocząć działania lub zlecić systemowi windykację automatyczną.

Vindicat.pl to m.in.:

• Regularny monitoring należności. To bardzo ważne działanie prewencyjne, z którego powinna korzystać każda firma.
• Opcja windykacji automatycznej. Użytkownicy Vindicat.pl mogą wybrać model rozliczenia prowizyjnego i zlecić systemowi automatyczne windykowanie. System wykonuje aż 10 powtarzalnych czynności, a przedsiębiorca oszczędza czas. Przeczytaj, dlaczego windykacja automatyczna jest taka wygodna.
• Popularna giełda długów. Giełda długów Vindicat.pl działa także w modelu success fee. Oznacza to, że za windykację można zapłacić dopiero po odzyskaniu pieniędzy! Sprawdź, czy to rozwiązanie także dla Ciebie .
• Możliwość integracji z systemem do księgowości online. Konto w systemie Vindicat.pl można połączyć z ifirmą, wFirmą, InFaktem oraz Fakturownią. Dzięki temu wszystkie nieopłacone faktury z tych systemów automatycznie będą trafiały do Vindicat.pl! Sprawdź, ile czasu możesz dzięki temu zaoszczędzić .
• Bogata baza spersonalizowanych dokumentów windykacyjnych. Jeśli masz już dość tracenia czasu na przygotowywanie wezwań do zapłaty, pozwów, czy wniosków - to rozwiązanie dla Ciebie. Z systemu można wygenerować gotowe dokumenty. Trzeba je tylko podpisać i dostarczyć kontrahentowi!
• Opcja wygenerowania raportu BIG InfoMonitor o wiarygodności kontrahenta lub dodania wpisu.
• Regularny program edukacyjny, z którego za darmo mogą korzystać wszyscy użytkownicy.

Aż 93% spraw prowadzonych w systemie Vindicat.pl kończy się na etapie polubownym. To dla wierzyciela najszybsze i najkorzystniejsze rozwiązanie!

Windykacja bez wymówek - działaj już teraz!

W artykule przedstawiliśmy wyłącznie bardzo podstawowe, wybrane aspekty postępowania upadłościowego. To wielowątkowa i złożona procedura. W dodatku to zwykle stresująca sytuacja nie tylko dla samego upadłego, ale też wszystkich jego wierzycieli. Warto jednak aktywnie działać w postępowaniu i zrobić wszystko, aby w tych nietypowych okolicznościach odzyskać choć część pieniędzy. Przydać się może pomoc doświadczonej kancelarii.

W windykacji małym i średnim firmom pomaga system Vindicat.pl. To proste, efektywne, a przede wszystkim - niezwykle wygodne rozwiązanie.

Sprawdź model:

• rozliczenia prowizyjnego,
• lub model abonamentowy.

Windykuj skuteczniej razem z Vindicat.pl!

FAQ: