Windykacja w postępowaniu karnym
Windykacja w postępowaniu karnym - czy jest możliwa? Takie pytanie zadaje sobie wielu wierzycieli, wobec których dłużnicy dopuścili się działań uznawanych za przestępstwa. Ty także jesteś w takiej sytuacji? W tym artykule znajdziesz najważniejsze informacje na temat windykacji w postępowaniu karnym.
Windykacja karna - kiedy?
Standardowa windykacja toczy się na drodze cywilnej. Po etapie polubownym - jeśli pieniędzy nie uda się odzyskać - wierzyciel może złożyć pozew do sądu cywilnego. Kolejno może egzekwować należność z pomocą komornika. W przypadku windykacji karnej wygląda to inaczej. Windykacja karna, jak sama nazwa wskazuje, toczy się w ramach postępowania karnego (a nie cywilnego).
Przeprowadzenie windykacji karnej to opcja dla wierzycieli, którzy padli ofiarami przestępstwa popełnionego przez dłużnika.
W praktyce zwykle dłużnicy dopuszczają się przestępstw określonych w kodeksie karnym [Dz.U.2020.1444], takich jak:
- oszustwa i oszustwa kapitałowe,
- wyłudzenia, kredytów i pożyczek,
- wyłudzenia odszkodowań i zadośćuczynień.
W niektórych przypadkach za przestępstwo można uznać również sytuację, w której dłużnik pozbywa się swojego majątku, np. przenosi go na nowy podmiot.
Windykacja w postępowaniu karnym - najważniejsze informacje
Windykacja, która toczy się w ramach postępowania karnego, przebiega zupełnie inaczej niż standardowa windykacja w postępowaniu cywilnym
Windykacja karna wykorzystuje odpowiednie przepisy kodeksu karnego i uprawnienia organów ścigania. Nierzadko są one znacznie szersze niż możliwości komornika sądowego, zaangażowanego w postępowanie cywilne.
Aby rozpocząć windykację w postępowaniu karnym, wierzyciel musi przede wszystkim złożyć do prokuratory zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Jeżeli prokurator zadecyduje o skierowaniu aktu oskarżenia przeciwko dłużnikowi, przed wierzycielem otworzy się możliwość windykacji w procesie karnym.
W procesie karnym wierzyciel może działać jako oskarżyciel posiłkowy. Jeśli się na to zdecyduje, stanie się stroną postępowania. Tym samym wierzycielowi będzie przysługiwało wiele uprawnień przysługujących równocześnie prokuratorowi. Pokrzywdzony wierzyciel może też oczywiście skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego.
Wierzyciel, działając w procesie karnym, może dochodzić należności poprzez żądanie od dłużnika (oskarżonego) naprawienia szkody na podstawie art. 46 kodeksu karnego. Sąd karny w takich przypadkach stosuje regulacje prawa cywilnego dotyczące roszczeń odszkodowawczych.
Kodeks karny przewiduje także, co można zrobić w przypadkach, gdy wierzyciel nie może ustalić wysokości szkody finansowej, jaka powstała na skutek przestępstwa. Wówczas wierzyciel może żądać orzeczenia nawiązki w wysokości do 200 000 złotych na swoją rzecz. Oczywiście nie oznacza to, że wierzyciel otrzyma nawiązkę w maksymalnej wysokości. Sąd ustali jej wysokość po tym, jak dokładnie przeanalizuje dowody w konkretnej sprawie.
Dochodzenie należności w sprawie karnej - czy dłużnik może trafić do więzienia?
Wielu wierzycieli zastanawia się, czy na skutek dochodzenia należności w sprawie karnej, dłużnik może trafić do więzienia. W pewnych sytuacjach - dłużnikowi faktycznie może grozić kara pozbawienia wolności.
W przypadkach, gdy dłużnik zostanie skazany na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania (kara w zawieszeniu) i nie będzie wywiązywał się z obowiązku zapłaty zasądzonej przez sąd kwoty, wierzyciel może wystąpić do sądu o zarządzenie wykonania kary pozbawiania wolności.
To bardzo silna motywacja do szybkiej spłaty!
Windykacja karna a cel wierzyciela - czy wierzyciel musi dążyć do ukarania dłużnika?
Choć w postępowaniu karnym - jak wskazuje sama nazwa - celem powinno być ukaranie oskarżonego dłużnika, to... nie zawsze tak jest. W większości przypadków wcale nie to jest celem wierzycieli. Wierzyciele zazwyczaj chcą po prostu odzyskać pieniądze. Surowe ukaranie dłużnika w znacznej większości przypadków windykacji karnej ma znaczenie drugorzędne.
Dodatkowo warto wiedzieć, że sprawcy (dłużnicy), którzy dobrowolnie naprawili wyrządzoną wierzycielowi szkodę, mogą liczyć na ulgowe potraktowanie przez sąd karny.
Chodzi o sprawców, którzy popełnili przestępstwa z art. 296 kodeksu karnego, a także z art. 299-305 kodeksu karnego.
To przestępstwa takie jak:
- Wyrządzenie szkody w obrocie gospodarczym.
- Pranie pieniędzy.
- Udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenia wierzyciela.
- Pokrzywdzenie wierzyciela (tak, takie przestępstwo też zostało uregulowane w kodeksie karnym!).
- Zaspokojenie wybranych wierzycieli. Łapownictwo w postępowaniu egzekucyjnym.
- Niwelowanie dokumentacji działalności gospodarczej.
- Wyzysk kontrahenta; żądanie od konsumenta nadmiernych świadczeń z tytułu korzystania z kapitału.
- Zakłócenie przetargu publicznego.
Wobec sprawców tych przestępstw sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. W niektórych przypadkach może nawet odstąpić od jej wymierzenia.
Tak więc, choć w większości przypadków do ukarania dłużnika w rozumieniu kodeksu karnego nie dojdzie, warto rozważyć windykację karną. W wielu sytuacjach otwiera ona dodatkową możliwość negocjacji z dłużnikiem i dochodzenia spłaty zadłużenia. Jeśli padłeś ofiarą przestępstwa ze strony dłużnika - zdecydowanie warto przemyśleć tę opcję. Przed podjęciem działań, najbezpieczniej jest skonsultować się z kancelarią prawną, która wyjaśni, jak windykacja karna będzie wyglądała w praktyce. Tak, aby obyło się bez niespodzianek!
W postępowaniu karnym czy cywilnym - windykacja zawsze musi być szybka!
Jeśli jesteś wierzycielem i regularnie zmagasz się z klientami, którzy nie płacą na czas, to zapewne wiesz już, że pomoc sądu cywilnego i komornika nie zawsze jest skuteczna. Pomoc sądu karnego jest natomiast dostępna tylko dla wierzycieli, którzy padli równocześnie ofiarą przestępstwa. Najtańszym, najszybszym, a jednocześnie bardzo skutecznym wyjściem pozostaje więc... rzetelne przeprowadzenie windykacji polubownej.
Nie zwlekaj więc i działaj - tym bardziej że dzięki systemowi do monitoringu płatności i samodzielnej windykacji online Vindicat.pl, windykacja w małych i średnich firmach nigdy nie była prostsza. A co ważne, za windykację możesz zapłacić dopiero po tym, jak odzyskasz już pieniądze!
Vindicat.pl to bezpieczne narzędzie do windykacji online. Korzysta z niego już 3 500 małych i średnich firm, reprezentujących różne branże. To sprawdzone narzędzie także dla Ciebie!
Vindicat.pl zapewnia przedsiębiorcom wszystkie funkcjonalności, dzięki którym mogą odzyskiwać pieniądze skuteczniej niż kiedykolwiek. Windykacja online przy pomocy systemu Vindicat.pl to m.in.:
- Windykacja automatyczna. Nie masz czasu osobiście prowadzić windykacji? To rozwiązanie dla Ciebie. System samodzielnie podejmie aż 10 czynności windykacyjnych. Wyśle spersonalizowane wezwania do zapłaty i niezbędne przypomnienia do dłużników. Doda też wierzytelność na popularną i doskonale widoczną w wyszukiwarce internetowej giełdę długów. Obawiasz się o koszty? Spokojnie. Za windykację automatyczną zapłacisz dopiero po odzyskaniu pieniędzy! Sprawdź, dlaczego to rozwiązanie godne Twojego zaufania.
Windykacja online jest efektywna i szybka. Średni czas odzyskiwania pieniędzy - liczony od chwili uruchomienia robota windykacyjnego - to zaledwie 25 dni (po upublicznieniu danych dłużnika na giełdzie długów).
- Opcja integracji z systemem księgowym online. Konto w Vindicat.pl w kilka minut połączysz z ifirmą, wFirmą, InFaktem oraz Fakturownią. Dzięki tej integracji nieopłacone przez Twoich klientów faktury automatycznie trafią do Vindicat.pl. I już - będą gotowe do windykacji, bez konieczności ręcznego wprowadzania jakichkolwiek danych.
- Baza gotowych i spersonalizowanych pism windykacyjnych dla Twojej firmy. Nie masz czasu, aby pisać i wysyłać wezwania do zapłaty, czy przygotowywać pozwy? Vindicat.pl może zrobić to za Ciebie. Z systemu w kilka minut wygenerujesz wszystkie potrzebne dokumenty. Wystarczy je tylko wydrukować i podpisać!
- Dostęp do BIG InfoMonitor. Użytkownicy Vindicat.pl mają możliwość wygenerowania raportu o wiarygodności kontrahenta z najpopularniejszego BIG w Polsce oraz dodania wpisu.
- Rzetelne wsparcie na etapie prewencyjnym. Vindicat.pl to nie tylko windykacja - to też pomoc w działaniach prewencyjnych. System zapewnia praktyczną możliwość monitorowania płatności i umieszczania na fakturach pieczęci prewencyjnej.
Użytkownicy Vindicat.pl odzyskują przy pomocy systemu należności o średniej wartości 4 867 zł, których średni czas przeterminowania wynosi 65 dni. Aż 93% spraw prowadzonych w systemie kończy się na etapie polubownym.
Szukasz narzędzia, dzięki któremu windykacja zacznie w końcu przynosić pożądane rezultaty? Właśnie znalazłeś!
Moment na podjęcie działań jest TERAZ - dłużnik dostał już wystarczająco dużo czasu!
Aby uniknąć kosztów i stresu, jakie wiążą się z windykacją na drodze sądowej, warto (a nawet trzeba!) zaangażować się w windykację polubowną. Najlepiej - przy pomocy bezpiecznego i prostego w obsłudze systemu do windykacji online Vindicat.pl.
Sprawdź ofertę Vindicat.pl w modelu:
Wybierz model prowizyjny, jeśli chcesz zapłacić za windykację dopiero po odzyskaniu pieniędzy. Zdecyduj się na model abonamentowy, jeśli chcesz mieć stały dostęp do możliwości windykowania dogodnej dla Ciebie liczby spraw.
Działaj!
FAQ:
Czy jeśli na skutek windykacji karnej dłużnik spłaci tylko część długu, to wierzyciel może dochodzić pozostałej części na drodze cywilnej?
Tak. Zasądzenie odszkodowania lub zadośćuczynienia w drodze postępowania karnego nie stoi na przeszkodzie dochodzeniu niezaspokojonej części długu w postępowaniu cywilnym.
Czy dłużnik może trafić do więzienia za długi?
Nie. Sam fakt braku spłaty nie stanowi przestępstwa w myśl polskiego prawa. Dlatego windykacja karna ma zastosowanie, gdy dłużnik popełni przestępstwo usankcjonowane w kodeksie karnym, a dochodzenie należności niejako mu „towarzyszy”. Pisaliśmy o tym artykule Więzienie za długi - czy w Polsce można iść do więzienia za długi?.
Windykacja karna - kto z niej korzysta?
Z dochodzenia należności w drodze karnej szczególnie często korzystają podmioty finansowe takie jak m.in. banki, instytucje udzielające pożyczek, czy towarzystwa ubezpieczeniowe. To właśnie ich klienci nierzadko bywają sprawcami przestępstw, których ściganie można połączyć z windykacją (np. wyłudzenie pożyczek, czy odszkodowań).
Czy firma windykacyjna może poprowadzić windykację w postępowaniu karnym?
Tak, ale tylko jeśli w jej szeregach znajdują się adwokaci lub radcowie prawni, posiadający odpowiednie uprawnienia zawodowe. To przejaw tzw. przymusu adwokacko-radcowskiego. Sprawia on, że pewne określone kategorie praw mogą prowadzić tylko prawnicy posiadający uprawnienia zawodowe.
Czy warto, aby wierzyciel był oskarżycielem posiłkowym?
W większości przypadków - tak. Dzięki aktywnemu działaniu zyskuje możliwość lepszej obrony swoich praw i bliższej współpracy z prokuratorem.
Czy są jakieś korzystne dla wierzyciela różnice pomiędzy windykacją karną a cywilną?
Tak, choć ciężko je precyzyjnie wyodrębnić - te dwa procesy bardzo się między sobą różnią. W windykacji karnej wierzyciel może m.in. postarać się o uzyskanie zabezpieczenia majątkowego lu zatrzymania rzeczy (na etapie postępowania przygotowawczego). Może też ubiegać się o zwrot korzyści majątkowej z popełnionego przestępstwa.
Czy windykacja karna jest szybsza niż odzyskiwanie należności w drodze cywilnej?
Nie jest to reguła, ale faktycznie dochodzenie należności na drodze karnej, może okazać się szybsze. Będzie tak, szczególnie gdy toczące się przed sądem cywilnym postępowanie trwa wiele lat, co nie jest wcale niemożliwe. Najszybsze jest jednak niezmiennie... odzyskanie należności polubownie, na skutek „dogadania się” z dłużnikiem.
