Jakie są koszty egzekucji długu?
Jakie są koszty egzekucji długu? Kto je ponosi - dłużnik czy wierzyciel? Takie pytania zwykle zadają sobie przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się dochodzić swojej wierzytelności na drodze sądowej. W dzisiejszym artykule rozjaśniamy wątpliwości związane z kosztami egzekucji długu. Jeśli problem braku terminowego regulowania należności dotyka również Twoją firmę, przeczytaj koniecznie.
Egzekucja komornicza - co to jest?
Na początek kilka słów o samym procesie egzekucji. Jego celem jest odzyskanie Twoich pieniędzy, bez względu na wysokość zadłużenia. Postępowanie sądowe i egzekucja to kolejne kroki, które powinieneś podjąć, gdy windykacja polubowna zawiedzie. Rzecz jasna postępowanie egzekucyjne nie jest „darmowe”.
Zacznijmy jednak od początku. Abyś mógł rozpocząć egzekucję długu przy pomocy komornika, musisz posiadać odpowiedni komplet dokumentów. Przede wszystkim, musisz dysponować prawomocnym orzeczeniem sądu wydanym przeciwko dłużnikowi. Zwykle jest to nakaz zapłaty lub wyrok. Dodatkowo, sąd musi zaopatrzyć je na Twój wniosek w klauzulę wykonalności. Jeśli te pojęcia brzmią dla Ciebie obco, koniecznie zapoznaj się z innymi naszymi artykułami: o klauzuli wykonalności oraz tytule egzekucyjnym i wykonawczym.
Sam wniosek o wszczęcie egzekucji to za mało. Komornik prowadzi postępowanie egzekucyjne na podstawie prawomocnego wyroku sądu, opatrzonego klauzulą wykonalności. Dopiero wtedy wyrok sądu staje się tzw. tytułem wykonawczym, legitymującym komornika do podjęcia działań.
W swoim wniosku o rozpoczęcie egzekucji wraz z załączonym tytułem wykonawczym możesz również od razu wskazać sposób egzekucji. Komornik może egzekwować dług m.in. z wynagrodzenia za pracę, emerytury czy renty dłużnika.
Pamiętaj, ze komornik jest funkcjonariuszem publicznym i nie zatrzymuje ściągniętej należności „dla siebie”. Komornik działa na zlecenie wierzyciela i przekazuje mu odzyskane pieniądze.
Po zakończeniu postępowania egzekucyjnego, komornik wydaje stosowne postanowienie i rozlicza koszty.
Koszty egzekucji długu - co to jest?
Za prowadzone przez siebie postępowanie egzekucyjne, komornik nalicza odpowiednie koszty. Nie są to koszty stałe, o określonej wysokości, którą moglibyśmy Ci podać. Wysokość kosztów egzekucji komorniczej zależy od czynności, które w trakcie egzekucji podejmie komornik.
Czym bardziej skomplikowany będzie proces egzekucji długu i czym więcej czynności podejmie komornik, tym koszty będą wyższe.
Na koszty egzekucyjne składa się opłata egzekucyjna oraz zwrot wydatków. Jeśli wierzyciela w postępowaniu reprezentuje radca prawy lub adwokat, do kosztów dolicza się także koszty zastępstwa prawnego. Warto więc wiedzieć co składa się na koszty prowadzenia egzekucji.
Opłaty egzekucyjne dzielą się na:
- Opłaty stałe - jest to prostu określony procent kwoty, która podlega egzekucji.
- Opłaty stosunkowe - określają je przepisy. Opłaty stosunkowe będą takie same dla spraw z konkretnej kategorii.
Za wszczęcie i prowadzenie postępowania egzekucyjnego wierzyciel nie uiszcza opłat stosunkowych. Komornik ściąga je bezpośrednio od dłużnika.
Komornik pobiera również opłaty za wykonanie zabezpieczenia roszczenia i europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym. Zapłacić należy także za przeprowadzenie innego postępowania i dokonanie innych czynności.
Kto ponosi koszty egzekucji komorniczej długu - dłużnik czy wierzyciel?
Co do zasady oczywiście dłużnik. Jest to sankcja nałożona na dłużnika za niewywiązanie się w terminie z zaciągniętego zobowiązania. Istnieje jednak kilka kosztów, które w toku postępowania egzekucyjnego obciążą wierzyciela. Należą do nich:
- Koszty poszukiwania majątku dłużnika.
- Ewentualna zaliczka na wydatki, które powstaną w toku postępowania.
- Jeśli wierzyciel wybrał komornika spoza rewiru, poniesie koszty działania komornika poza terenem jego rewiru, o czym piszemy jeszcze w dalszej części artykułu w kontekście niedawnych zmian w prawie.
- Jeśli egzekucja okaże się bezskuteczna, wierzyciel będzie miał obowiązek pokrycia niektórych wydatków. Komornik w świetle prawa nie może być „stratny” - nawet, gdy pieniędzy nie udało się odzyskać.
Co więcej, warto wspomnieć również, że jeśli wierzyciel złoży wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego, zostanie obciążony opłatą egzekucyjną.
Zgodnie z nowelizacją ze stycznia 2019 r., w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela albo na podstawie art. 824 § 1 pkt 4 kodeksu postępowania cywilnego [Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296], wierzyciela obciąża opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania.
Jednak - nawet w takiej sytuacji istnieje możliwość, że wierzyciel nie zostanie obciążony tą opłata. Jeśli wierzyciel wykaże, że do zawnioskował o umorzenie postępowania, ponieważ dłużnik spełnił świadczenie w ciągu miesiąca od dnia doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, opłata obciąży dłużnika. Podobnie będzie, jeśli w tym terminie dłużnik i wierzyciel zawrą porozumienie w kwestii terminu albo sposobu spełnienia świadczenia. Wówczas również zapłaci dłużnik.
Zasadniczo koszty egzekucji długu obciążają więc dłużnika. W razie udanej egzekucji wierzyciel uzyskuje zwrot zaliczek, kwotę swojej wierzytelności i koszty pełnomocnika.
Opłaty dodatkowe - za co jeszcze może zapłacić dłużnik?
W toku toczącej się egzekucji komornik może ponieść wiele kosztów. Oczywiście, nie będzie ich pokrywał z własnej kieszeni. Komornik może obciążyć dłużnika kosztami takimi jak m.in.:
- Wynagrodzenie biegłych
- Koszty doręczenia korespondencji i środków pieniężnych - przelewem lub pocztą
- Należności dla osób powołanych do udziału w czynnościach
- Koszty transportu oraz przejazdów poza miejscowość, będącą siedzibą komornika
- Koszty uzyskiwania informacji (np. w ZUS)
Pamiętaj - komornik może wezwać wierzyciela, aby uiścił zaliczkę na poczet tych czynności! Jeśli wierzyciel jej nie ureguluje, komornik nie będzie zobowiązany do podjęcia tych czynności.
Przykład:
Komornik na wniosek wierzyciela rozpoczął postępowanie egzekucyjne przeciwko firmie „ABC sp.z.o.o.”. Szybko okazało się, że w trakcie postępowania egzekucyjnego niezbędne będzie doręczenie kilku korespondencji dłużnikowi i innym osobom oraz wyjazd komornika poza siedzibę. Komornik wezwał więc wierzyciela firmy „ABC sp.z.o.o.” do uiszczenia zaliczki w wysokości 400 zł. Wysłał w tym celu stosowne pismo, pouczając wierzyciela, że zaliczkę należy zapłacić pod rygorem odmowy dokonania czynności. Wierzyciel uregulował płatność tuż po doręczeniu po pisma od komornika. W takiej sytuacji komornik musi podjąć czynności niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia uiszczenia zaliczki. Po przeprowadzeniu czynności, komornik ma obowiązek rozliczenia zaliczki w terminie miesiąca od dnia poczynienia wydatków. Musi również zwrócić jej ewentualną, niewykorzystaną część wierzycielowi.
Wierzycielu - pamiętaj, że komornik nie jest Twoim wrogiem, a uiszczenie zaliczek to jeden z etapów odzyskania Twojej należności. Skuteczna egzekucja jest skutkiem udanej współpracy między dłużnikiem i wierzycielem.
Ile kosztuje komornicza egzekucja długu? Zmiany od 2019 r.
Wraz z początkiem 2019 weszła w życie nowa ustawa o kosztach komorniczych [Dz.U. 2018 poz. 770], o której wspominaliśmy już pokrótce wcześniej. Zmieniła nie tylko wysokość opłat za czynności komornika, ale również same zasady finansowania kancelarii komorniczych. Od stycznia 2019 r. opłaty egzekucyjne, pobierane przez komornika stanowią one dochód Skarbu Państwa. Komornik otrzyma jednak prowizję od tych opłat. Co się więc zmieniło? Poniżej kilka wybranych, najistotniejszych zmian.
- Najgłośniejszą i jedną z ważniejszych zmian jest ujednolicenie wysokości opłaty egzekucyjnej. Przed dniem 1 stycznia 2019 r. było to 8%, 15% lub 5% wartości wierzytelności, w zależności od sposobu egzekucji. Po zmianach jest to jednolita stawka, wynosząca 10%. Jeśli jednak dłużnik w ciągu miesiąca od dnia doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, wpłaci całość lub część egzekwowanego świadczenia, komornik pobierze od niego opłatę stosunkową, wynoszącą 3% wartości wyegzekwowanego świadczenia.
- Wzrosła uiszczana z góry przez wierzyciela opłata egzekucyjna za poszukiwanie majątku dłużnika. Od pierwszego stycznia 2019 r. wynosi ona 100 zł.
- Wprowadzono zmiany w zakresie kosztów podejmowania przez komornika czynności poza rewirem. Większość kosztów obciąży wierzyciela, dlatego w zasadniczej większości przypadków dla wierzyciela wybór komornika z właściwego rewiru będzie bardziej opłacalny.
- Komornik - nie rzadziej niż raz w roku - musi ustalać wysokość opłat ściągniętych i należnych. Poinformuje też strony o aktualnym saldzie zaliczek i kosztów.
- W razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela albo w razie jego bezskuteczności, wierzyciela obciąża opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości świadczenia, pozostałego do wyegzekwowania - o tej zmianie pisaliśmy już powyżej. Jest ona jednak o tyle istotna, że dotyczy również spraw wszczętych przed wejściem w życie ustawy.
Uwaga: Co do zasady, nowe regulacje będą mają zastosowanie do postępowań wszczętych od dnia 1 stycznia 2019 r. JEDNAK - przepisy o obciążaniu opłatą w razie umorzenia postępowania na wniosek wierzyciela lub jego bezczynności będą miały zastosowanie również do spraw sprzed wejścia w życie ustawy!
Zmiany wprowadzono również w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych [Dz.U. 2005 nr 167 poz. 1398].
Zmieniły się też zasady rozliczania kosztów zastępstwa wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym przez adwokata lub radcę prawnego. Od 1 stycznia 2019 r. wysokość kosztów zastępstwa nie może być wyższa niż stawka minimalna opłaty za czynności adwokackie albo radcowskie. Co więcej, przy podziale środków uzyskanych z egzekucji koszty te nie będą zaspokajane w pierwszej kolejności, ale równocześnie z należnością główną, odsetkami itp.
Czy można uniknąć ponoszenia kosztów egzekucji długu? Zadbaj o prawidłowe wnioski w postępowaniu egzekucyjnym - korzystaj z systemu Vindicat.pl
Prawidłowe formułowanie wniosków na etapie postępowania egzekucyjnego jest ważne nie tylko z powodów formalnych. Jeśli wierzyciel nieprawidłowo skonstruuje swój wniosek, może nie odzyskać wszystkich swoich pieniędzy. Niezbędna jest też wiedza na temat tego, które koszty obciążą wierzyciela, a które dłużnika. Warto też wiedzieć co można zrobić w razie ich błędnego naliczenia.
Jeśli obawiasz się, że nie posiadasz wystarczającej wiedzy dla samodzielnego, skutecznego przebrnięcia przez etap egzekucyjny, bądź po prostu potrzebujesz wsparcia - skorzystaj z systemu do monitoringu należności i samodzielnej windykacji Vindcat.pl. To kompleksowa pomoc na każdym z etapów odzyskiwania należności. System prowadzi przedsiębiorcę przez etap polubowny, sądowy, jak również egzekucyjny.
Co system Vindicat.pl może zrobić dla Twojej firmy? Oprócz pomocy na każdym z etapów windykacji, umożliwia również regularny monitoring firmowych należności.
Monitoring należności to bardzo ważne działanie prewencyjne. Pozwala wykryć nawet kilkudniowe opóźnienie w zapłacie i odpowiednio szybko rozpocząć windykację.
Rozpoczęcie windykacji w odpowiednim momencie to klucz do skutecznego odzyskiwania należności. Przy odpowiednio wcześnie rozpoczętej windykacji, szanse na uniknięcie sądu i postępowania egzekucyjnego, zwykle są największe. Jeśli jednak w Twoim przypadku zajdzie taka konieczność, system zapewni Ci dostęp do niezbędnych dokumentów i pism windykacyjnych. Nie będziesz musiał głowić się nad ich prawidłową konstrukcją.
Z systemu Vindicat.pl możesz ciągu kilku sekund wygenerować m.in. profesjonalne wezwanie do zapłaty, pozew o zapłatę należności,e-pozew czy wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Wszystkie te dokumenty są spersonalizowane i gotowe do użycia.
Na etapie postępowania egzekucyjnego z systemu możesz wygenerować nie tylko wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, ale również o egzekucję z majątku dłużnika, o udzielenie informacji czy też zawieszenie lub umorzenie postępowania. Wszystkie dokumenty, których będziesz potrzebował, zgromadzone są w jednym miejscu.
Co więcej, w systemie do monitoringu należności i samodzielnej windykacji Vindicat.pl, otrzymasz również dostęp do wielu przydatnych narzędzi. Będziesz mógł m.in. negocjować z dłużnikiem online, wygenerować wniosek o ustalenie jego danych czy wystawić dług na popularnej giełdzie długów. W zależności od wybranej oferty, otrzymasz również dostęp do BIG InfoMonitor.
System Vindicat.pl prowadzi przedsiębiorcę przez każdy etap windykacji - również przez skomplikowane postępowanie egzekucyjne. Jego obsługa jest prosta i intuicyjna.
Koszty egzekucji długu - rzeczy, o których musisz pamiętać
W niektórych sytuacjach postępowanie egzekucyjne jest nieuniknione. Zwykle wierzyciel musi ponieść pewne koszty w trakcie jego trwania, jednak jeśli egzekucja będzie skuteczna - zostaną mu zwrócone. Warto jednak zwrócić uwagę na „niebezpieczeństwa” takie jak m.in. wybór komornika spoza rewiru, który w aktualnym stanie prawnym może być dla wierzyciela finansowo dotkliwy. Należy pamiętać także o znowelizowanym przepisie, który stanowi, że w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela lub w razie jego bezskuteczności, obciąży go opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania. W przypadku postępowania egzekucyjnego orientacja w potencjalnych kosztach jest dla wierzyciela podstawą. Nie warto więc ryzykować samodzielnym działaniem. Skorzystaj z pomocy profesjonalistów. Sprawdź ofertę systemu do monitoringu należności i samodzielnej windykacji online Vindicat.pl już dziś.
FAQ:
Czy w związku z nowelizacją, obniżenie wysokości opłaty egzekucyjnej to dobra wiadomość dla wierzyciela?
Zasadniczo tak. Pieniądze, które nie zostaną zainkasowane na rzecz komornika, przeznaczone będą na zaspokojenie należności. Ma to szczególne znaczenie dla wierzycieli, w przypadku których egzekucja jest skuteczna tylko w części.
Ile wynoszą zaliczki na wydatki, które musi uregulować wierzyciel?
Oczywiście wszystko zależy od okoliczności konkretnej sprawy, ale zwykle nie przekraczają one kilkuset złotych.
Na czym polega zlecenie zlecenie komornikowi poszukiwania majątku dłużnika?
To rozwiązanie odpowiednie w sytuacji, gdy wierzyciel nie ma wiedzy o majątku dłużnika. Wierzyciel musi za takie poszukiwanie dodatkowo zapłacić. Mogą to być naprawdę wysokie kwoty. Informacje o majątku dłużnika można zdobyć również składając komornikowi odpowiednie wnioski egzekucyjne, za które wierzyciel również będzie musiał zapłacić, jednak co do zasady będą to kwoty mniejsze niż za zlecenie poszukiwania majątku.
Czy wierzyciel finansuje w jakiś sposób dochody komornika?
Nie. Działalność komornika „finansuje” dłużnik w ramach pewnego rodzaju sankcji za niespełnienie świadczenia w terminie.
Czy jeśli nakaz zapłaty utraci moc lub sąd uchyli wyrok zaoczny, zawsze oznacza to, że egzekucję wszczęto niecelowo?
Niekoniecznie. Każdorazowo decydują o tym okoliczności takie jak m.in. wiedza wierzyciela o okolicznościach uchylenia wyroku czy utraty mocy nakazu zapłaty. W takiej sytuacji dłużnik będzie oczywiście chciał udowodnić, że wierzyciel, składając wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wiedział o tych przyczynach, jednak wierzyciel może skutecznie obalić te twierdzenia.
Czy można zostać zwolnionym z ponoszenia kosztów egzekucji?
Tak. Dłużnik lub wierzyciel, może zostać zwolniony z ponoszenia kosztów egzekucji zgodnie z art. 771 Kodeksu postępowania cywilnego. Stanowi on, że zwolnienie z kosztów sądowych przyznane stronie przez sąd lub wynikające z przepisów ustawy rozciąga się na również na postępowanie egzekucyjne.
Jak zwolnić się z ponoszenia kosztów egzekucji?
Art. 102 ustawy o kosztach sądowych w postępowaniu cywilnym stanowi, że zwolnienia z kosztów może domagać się osoba fizyczna, która złoży oświadczenie, że nie jest w stanie ich ponieść bez szkody dla utrzymania siebie lub swojej rodziny. Uwolnić się od odpowiedzialności może również osoba prawna, o ile wykaże, że nie ma środków. Złożenie fałszywego oświadczenia o stanie majątkowym spowoduje cofnięcie przyznanego uprawnienia oraz nałożenie grzywny.