Jak zmusić dłużnika do uznania długu?

Uznanie długu przez dłużnika działa na korzyść wierzyciela. Czy można zatem zmusić dłużnika do uznania długu? Czy może się zdarzyć tak, że dłużnik uzna dług nieświadomie? Wyjaśniamy dziś, czym jest uznanie długu i jak najczęściej przebiega. Podpowiadamy też, na co zwrócić uwagę, aby dłużnik jak najszybciej uznał dług i ułatwił wierzycielowi dalszą drogę dochodzenia zapłaty.

Uznanie długu - co to jest?

Poprzez uznanie długu rozumiemy sytuację, w której dłużnik - jak sama nazwa wskazuje - przyznaje, że ma do zrealizowania zaległe zobowiązanie wobec konkretnej osoby (wierzyciela).

Wyróżniamy dwa rodzaje uznania długu. Są to:

1. Uznanie właściwe, czyli „wprost”. W ramach właściwego uznania długu, dłużnik i wierzyciel zawierają umowę. Dłużnik przyznaje w niej, że ma zobowiązanie. W takiej umowie wskazuje się w szczególności wysokość zaległości i termin zapłaty. To m.in.:
   • ugoda pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem [],
   • odnowienie,
   • inne czynności, szczególnie uznanie powództwa (uznanie długu w tzw. czystej postaci).
2. Uznanie niewłaściwe, czyli „nie wprost”. Polega na tym, że dłużnik przyznaje, że faktycznie ma dług, ale nie robi tego dosłownie (np. w ugodzie). Za uznanie niewłaściwe może zostać uznane każde zachowanie dłużnika, z którego - chociażby pośrednio - wynika wiedza o zadłużeniu i konieczności jego uregulowania. Dłużnik może uznać dług zupełnie nieświadomie, poprzez m.in.:
   • spłatę części zadłużenia lub odsetek,
   • skierowanie prośby do wierzyciela o np. rozłożenie długu na raty, umorzenie części zobowiązania, odroczenie płatności, zwolnienie z odsetek itp.
   • udzielenie zabezpieczenia.

Czy można zmusić dłużnika do uznania długu?

Dłużnika nie można zmusić do uznania długu siłą, groźbą, czy przymusem. Za tego typu czynności wierzyciel mógłby ponieść poważne konsekwencje. Stosowanie wobec dłużnika środków przymusu to jedna z czynności, których zdecydowanie nie powinno się robić w windykacji. Pisaliśmy o tym w artykule Czego nie wolno robić w windykacji? Zasady zgodnej z prawem windykacji długów. Mamy nadzieję, że jako rozsądny i świadomy wierzyciel doskonale o tym pamiętasz.

Na szczęście bardzo często, aby uzyskać uznanie długu, wcale nie trzeba sięgać do metod ekstremalnych.

Tak jak wyjaśnialiśmy na początku artykułu, istnieje również tzw. uznanie niewłaściwe. Nie trzeba zatem wcale zawierać z dłużnikiem oficjalnej umowy, w której oświadcza on, że faktycznie ma dług. Czasem wystarczy, że wierzyciel wykaże się... odrobiną sprytu.

Co można zrobić, aby dłużnik uznał dług?

Aby dłużnik uznał swoje zobowiązanie, wierzyciel może m.in.:

• zaproponować rozłożenie zobowiązania na raty,
• zaproponować odroczenie płatności,
• poprosić o potwierdzenie salda zadłużenia,
• wyjść z propozycją umorzenia części zobowiązania lub odsetek,
• w przypadku, gdy dłużnik dobrowolnie wyraża chęć zapłaty jedynie części zobowiązania, poprosić o wpisanie w tytule przelewu za co dokładnie dłużnik płaci (np. nr faktury).

Jak udowodnić przed sądem, że dłużnik uznał dług?

Możliwości nakłonienia dłużnika do niewłaściwego uznania zadłużenia są w zasadzie nieograniczone. Aby jednak wierzyciel faktycznie mógł z tego uznania skorzystać i udowodnić swoje racje przed sądem, bardzo ważne jest, aby potrafił je odpowiednio udokumentować.

Uznanie niewłaściwe nie jest tak wyraźne i bezsporne, jak uznanie właściwe.

Uznanie właściwe zawsze można w prosty sposób sądowi udokumentować, przedstawiając np. pisemną wersję ugody. W przypadku uznania niewłaściwego zawsze pozostaje pewien margines obaw. Sąd może uznać, że brakuje dowodów, aby stwierdzić, że roszczenie istnieje i jest wymagalne. Warto więc z góry pomyśleć o swoich możliwościach dowodowych.

Składając dłużnikowi propozycję rozłożenia zobowiązania na raty, odroczenia płatności czy umorzenia części zobowiązania lub odsetek, warto poprosić o pisemne potwierdzenie przyjęcia lub uznania oferty.

Przy wysyłce dłużnikowi propozycji spłaty zadłużenia, można od razu załączyć pismo, z którego dłużnik może skorzystać przy akceptacji lub odrzuceniu naszej oferty. Należy oczywiście poprosić o jego odesłanie. Dzięki przygotowaniu takiego dokumentu mamy pewność, że dłużnik poświadczy dokładnie to, czego potrzebujemy.

Oczywiście może się zdarzyć tak, że sprytny dłużnik wcale z naszego dokumentu nie skorzysta. Nie zaszkodzi jednak spróbować - zaskakująco duża liczba dłużników daje się na to „złapać”.

WAŻNE: Wszystkie pertraktacje z dłużnikiem, które mają prowadzić do uznania roszczenia, prowadź pisemnie, e-mailowo lub w ostateczności przy pomocy SMS-ów czy komunikatorów internetowych.

Jeśli oprzesz się wyłącznie na ustaleniach ustnych, w sądzie dłużnik nie będzie miał żadnych trudności, aby podważyć Twoje słowa.

Przykład: Pani Joanna, prowadząca agencję marketingową, jest wierzycielką pana Jana. Pan Jan przez dwa miesiące korzystał z usług agencji dla promocji swojej firmy. Nie uregulował jednak żadnej z wystawionych faktur i przez kilka tygodni unikał kontaktu. Pani Joanna postanowiła więc skierować sprawę do sądu. Przeczytała w Internecie, że zdobycie uznania długu uprościłoby jej działania przed sądem.  Zadzwoniła więc do dłużnika i poprosiła, aby przedstawił swoją propozycję rozwiązania problemu. Pan Jan w rozmowie przyznał wyraźnie, że zadłużenie istnieje. Poprosił też o wydłużenie terminu zapłaty, ponieważ przebywa aktualnie za granicą. Czy takie uznanie długu wystarczyłoby dla zwycięstwa Pani Joanny przed sądem?

Niestety - niekoniecznie. Jeśli Pani Joanna nie nagrała rozmowy, Pan Jan mógłby w prosty sposób zaprzeczyć, że taka rozmowa w ogóle miała miejsce. Dla celów dowodowych Pani Joanna powinna poprosić Pana Jana dodatkowo o mailowe lub najlepiej listowne potwierdzenie ustaleń poczynionych w trakcie rozmowy. Najbezpieczniej byłoby, gdyby sama skonstruowała treść takiego pisma lub maila. Dzięki temu miałaby pewność, że faktycznie wynika z niego uznanie długu.

Skutki i korzyści z uznania długu - dlaczego warto zdobyć uznanie długu przez dłużnika?

Roli uznania długu przez klienta czy kontrahenta, naprawdę nie warto lekceważyć. Uznanie długu ma w windykacji bardzo duże znaczenie, m.in. dlatego, że powoduje przerwanie biegu przedawnienia.

Przerwanie biegu przedawnienia w przypadku uznania długu powoduje, że termin przedawnienia liczymy od początku.

W przypadkach, gdy doszło do przedawnienia roszczenia, uznanie długu może nawet spowodować jego odnowienie. Skutki uznania długu w przypadku roszczeń przedawnionych zależą jednak od indywidualnej oceny konkretnego sądu - w orzecznictwie spotyka się różne stanowiska.

Istnieje jednak jeszcze jedna ważna dla wierzyciela konsekwencja uznania długu. Wierzycielowi, który uzyskał uznanie długu, będzie dużo łatwiej udowodnić swoje racje przed sądem. Będzie mógł skorzystać z prostszego i znacznie tańszego trybu postępowania.

Wierzyciel, który wykaże przed sądem, że dłużnik uznał swój dług, może dochodzić roszczenia w postępowaniu nakazowym. W postępowaniu tym pozycja wierzyciela jest silniejsza, a koszty - dużo niższe.

Więcej na temat zalet postępowania nakazowego, pisaliśmy w artykule Jak w 7 krokach napisać pozew o zapłatę należności?

Uznanie długu - do zapamiętania

1. Dłużnik może uznać dług „wprost” (uznanie właściwe) lub „nie wprost” (uznanie niewłaściwe).
2. Uznanie niewłaściwe polega na tym, że dłużnik przyznaje, że ma dług, ale nie robi tego dosłownie. Do uznania niewłaściwego może dojść m.in. poprzez akceptację przez dłużnika propozycji rozłożenia długu na raty lub uregulowanie części należności.
3. Do uznania długu - właściwego lub niewłaściwego - nie można dłużnika zmusić siłą, czy groźbą. Uznanie niewłaściwe, dzięki właściwie nieograniczonym możliwościom działania wierzyciela, nie jest jednak zwykle trudne do zdobycia.
4. W przypadku uznania niewłaściwego trzeba zadbać o jego odpowiednie udokumentowanie - tak, aby sąd nie miał wątpliwości co do istnienia długu.
5. Uznanie długu przez dłużnika powoduje m.in. przerwanie biegu przedawnienia.

Uznanie długu zwiększy Twoje szanse na sukces przed sądem - nie pomijaj jednak etapu polubownego windykacji

Uznanie długu jest bardzo ważne z perspektywy wierzyciela, który stanął przed koniecznością dochodzenia swoich praw w sądzie. Zanim jednak sprawa trafi do sądu, warto wszelkimi dostępnymi metodami zakończyć ją polubownie - to szybsze i tańsze. Na każdym etapie odzyskiwania pieniędzy, od windykacji polubownej aż po postępowanie egzekucyjne, przedsiębiorcom towarzyszy system do windykacji online Vindicat.pl.

Vindicat.pl to prosty w obsłudze system, dzięki któremu małe i średnie firmy mogą odzyskiwać swoje pieniądze w całości online. To zdecydowanie najbezpieczniejsze rozwiązanie w dobie pandemii.

Jak zacząć? Wystarczy założyć konto, wybrać ofertę i wprowadzić dane z nieuregulowanych faktur, czy umów. Po dokonaniu kilku wstępnych czynności, system przedstawi najlepszy scenariusz działania. Następnie przeprowadzi użytkownika przez każdy etap windykacji.

System Vindicat.pl to między innymi obszerna baza gotowych do użycia dokumentów windykacyjnych.

W zaledwie kilka minut można z niego wygenerować m.in. wezwanie do zapłaty, pozew, czy wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Dokument wystarczy tylko wydrukować i podpisać. To jednak dopiero początek ułatwień dla wierzyciela.

Vindicat.pl to także:

• wygodny system do monitorowania płatności, dzięki któremu utrzymanie kontroli nad firmowymi należnościami jest dużo łatwiejsze,
• innowacyjny robot windykacyjny, który proste czynności windykacyjne może wykonać samodzielnie, bez angażowania czasu przedsiębiorcy,
• popularna giełda długów,
• dedykowany moduł do negocjacji online - wystarczy wprowadzić propozycję dla dłużnika do systemu i poczekać na jego odpowiedź,
• możliwość umieszczania na fakturach pieczęci prewencyjnej Vindicat,
• opcja uzyskania raportu BIG InfoMonitor o wiarygodności kontrahenta, a w zależności od wybranej oferty także możliwość dodania wpisu,
• dostęp do obszernego programu edukacyjnego.

Wszystko to bez dodatkowych opłat, w ramach jednego abonamentu w stałej kwocie.

Nowoczesna windykacja nie ma nic wspólnego z windykacją stereotypową - długotrwałą i skomplikowaną. Nowoczesna windykacja to proste i skuteczne rozwiązania oraz możliwość działania o dowolnej porze i z dowolnego miejsca. Być może to najwyższy czas, aby przekonała się o tym także Twoja firma.

W relacjach z dłużnikiem bądź stanowczy... i szybki

Uznanie długu przez dłużnika to ważny element skutecznej windykacji sądowej. Warto o nim wiedzieć. Przede wszystkim jednak, każda firma, która boryka się z problemem opóźnień w płatnościach, powinna pamiętać, że kluczem do odzyskania należności jest działanie na czas. Na nic zda się znajomość najróżniejszych możliwości, jeśli dług będzie mocno przeterminowany. Nie ma sensu od początku obniżać swoich szans - trzeba działać szybko i strategicznie. 

Jeśli Ty także chcesz usprawnić procesy windykacyjne w swojej firmie i zwiększyć skuteczność podejmowanych działań - sprawdź ofertę systemu do monitoringu płatności i samodzielnej windykacji online Vindicat.pl. Aż 93% spraw prowadzonych przy pomocy systemu kończy się na najkorzystniejszym dla wierzyciela etapie polubownym. Wybierz ofertę i przekonaj się, jak wiele Vindicat.pl może zrobić także dla Twojej firmy.

FAQ: