Windykacja długu a rozdzielność majątkowa małżonków
Czy rozdzielność majątkowa chroni przed długami małżonka? Jak wygląda odpowiedzialność za długi w małżeństwie w przypadku podpisania intercyzy? To zagadnienia ważne nie tylko dla przyszłych małżonków, ale również - dla wierzycieli. Podpowiadamy dziś, jak i od kogo windykować, gdy dłużnik pozostaje w małżeństwie o ustroju rozdzielności majątkowej.
Rozdzielność majątkowa a długi - czym jest rozdzielność majątkowa?
Rozdzielność majątkowa to ustrój majątkowy małżeński, w którym każdy z małżonków posiada swój własny majątek osobisty - i może dysponować nim w dowolny sposób. To ustrój poniekąd przeciwny do najpowszechniejszego w Polsce ustroju wspólności majątkowej, który powstaje samoczynnie, z mocy ustawy. Tymczasem rozdzielność majątkowa powstaje na skutek:
- zawarcia intercyzy, czyli umowy małżeńskiej (zawsze w formie aktu notarialnego),
- przymusowego orzeczenia sądu,
- z mocy samego prawa, gdy jeden ze współmałżonków został ubezwłasnowolniony lub ogłoszono jego upadłość,
- orzeczenia separacji.
Rozdzielność majątkowa w uproszczeniu oznacza, że w małżeństwie objętym tym ustrojem coś takiego jak „majątek wspólny” po prostu nie istnieje.
Małżonkowie, który podpisali intercyzę, mogą oczywiście wspólnie nabywać różne dobra. Ich zakupy stanowią jednak tzw. współwłasność ułamkową, a nie wspólnotę obojga małżonków.
Intercyzę można zawrzeć w dowolnym momencie - zarówno przed ślubem, jak i po.
Czym jest majątek osobisty małżonka?
Wiesz już, że w przypadku rozdzielności majątkowej małżonkowie nie mają majątku wspólnego - mają za to swoje własne majątki osobiste. W ich skład mogą wchodzić:
- przedmioty majątkowe nabyte przez żonę lub męża jeszcze przed powstaniem wspólności majątkowej,
- przedmioty nabyte w czasie wspólności majątkowej do majątku osobistego małżonka,
- udział wynoszący najczęściej jedną drugą w dotychczasowym majątku wspólnym małżonków,
- przedmioty majątkowe nabyte przez małżonka od daty zawarcia intercyzy.
Jak małżonkowie z rozdzielnością majątkową odpowiadają za długi?
Rozdzielność majątkowa w przypadku małżonków będących dłużnikami sprawia, że sytuacja jest stosunkowo prosta.
Rozdzielność majątkowa powoduje, że każdy z małżonków za swoje długi odpowiada wyłącznie majątkiem osobistym. Dotyczy to również długów publicznoprawnych.
W skrócie: w ustroju rozdzielności majątkowej mąż odpowiada za zaciągnięte przez siebie zobowiązania swoim majątkiem osobistym, a żona - swoim. Wyjątkiem są wyłącznie zobowiązania zaciągnięte na zaspokojenie zwykłych potrzeb rodziny. Za te małżonkowie, także w ustroju rozdzielności majątkowej, odpowiadają solidarnie.
Windykacja długu a rozdzielność majątkowa - co trzeba zrobić?
Warto wiedzieć, że samo zawarcie intercyzy pomiędzy małżonkami to za mało, aby móc się powoływać na nią w relacjach z wierzycielami. Skuteczne powołanie się przez jednego z małżonków na zawartą intercyzę będzie miało miejsce, gdy wystąpią dwa warunki:
- zadłużenie powstało na skutek czynności prawnej mającej miejsce już po podpisaniu intercyzy (nie przed!),
- o zawarciu intercyzy i jej rodzaju wierzycieli powiadomiono najpóźniej, gdy zobowiązanie powstało.
Aby intercyza była wobec wierzycieli skuteczna, warunki te muszą wystąpić łącznie.
Jak małżonkowie mogą poinformować wierzycieli o intercyzie?
Poinformowanie wierzycieli jest jednym z warunków możliwości powoływania się na intercyzę w relacjach z wierzycielami. Jak to zrobić?
Przedsiębiorcy wpisani do CEiDG mogą w tym rejestrze ujawnić fakt zawarcia intercyzy. Służy do tego odrębna rubryka. Pojawiają się jednak wątpliwości dotyczące takiego sposobu poinformowania kontrahentów, ponieważ w ustawie o Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej nie ma przepisów zrównujących ujawnienie danych w rejestrze z poinformowaniem o nich osób trzecich. Takiego problemu nie ma natomiast w przypadku KRS, ponieważ w ustawie o KRS przepis taki istnieje. Nie mniej - przedsiębiorcy prowadzący działalność jako osoby fizyczne nie są wpisywani do KRS, tylko do właśnie do CEiDG.
Rozwiązanie jest stosunkowo proste. Najbezpieczniej jest po prostu w dowolnej formie informować kontrahentów o zawartej intercyzie.
Poinformowanie klientów o zawarciu intercyzy np. w wiadomości mailowej, a dla bezpieczeństwa w piśmie wysłanym za potwierdzeniem odbioru, pozwoli powoływać się na nią w przyszłości. Wówczas kontrahenci nie będą mogli usprawiedliwiać się swoją niewiedzą wynikającą np. z tego, że nie przeczytali informacji w CEiDG.
Czy intercyza to sposób na uniknięcie długów?
Skro intercyza chroni przed odpowiedzialnością za długi małżonka, w głowach wierzycieli może pojawić się pytanie: czy to nie jest prosty sposób na oszustwo? Czy dłużnik nie może po prostu zawrzeć intercyzy, po to, aby wierzyciele nie mogli egzekwować za majątku wspólnego małżeństwa? Na szczęście - nie.
Intercyza nie działa wstecz. Jeśli więc dłużnik zaciągnął zobowiązania, będąc w ustroju wspólności małżeńskiej, a intercyzę zawarł dopiero później, wierzyciele będą mogli zaspokoić się także z majątku wspólnego małżonków.
Przykład nr 1:
Joanna i Daniel zawarli związek małżeński 2 września 2015 r. Daniel od 2017 r. prowadzi firmę. Niestety w ostatnim czasie firma popadła w kłopoty finansowe. Wierzytelności powstały w 2021 r., a wierzyciele w ciągu kilku ostatnich miesięcy prowadzili coraz intensywniejsze działania windykacyjne. Małżeństwo, aby uniknąć odpowiedzialności majątkiem wspólnym, 30 marca 2022 r. podpisało więc intercyzę. Poinformowali o tym fakcie wierzycieli. Nie uchroni ich to jednak przed odpowiedzialnością z majątku wspólnego - wszystkie wierzytelności firmy Daniela powstały przed podpisaniem intercyzy, a ta - nie działa wstecz.
Przykład nr 2:
Firma Daniela w kwietniu 2022 r. zaciągnęła kolejne zobowiązanie. Daniel sądził, że w ten sposób ureguluje poprzednie zaległe płatności. Niestety nie udało się to, a firma wpadła w karuzelę zadłużenia. Za dług zaciągnięty w kwietniu 2022 r. Pani Joanna już jednak nie odpowie. Powstał on po podpisaniu intercyzy, a zatem wierzyciel nie będzie mógł zaspokoić się z majątku wspólnego małżonków.
O tym, czy i kiedy warto zawierać intercyzę, gdy jeden z małżonków prowadzi firmę, pisaliśmy w artykule Rozdzielność majątkowa, a prowadzenie firmy.
Zadbaj o bezpieczeństwo swojej firmy - windykuj online już teraz
Podpisanie intercyzy to jeden z licznych „trików”, po jakie próbują sięgać dłużnicy, aby ograniczyć swoją odpowiedzialność za długi. Na szczęście - zwykle nieskuteczny. Jeśli jednak nie chcesz dodatkowo obniżyć swoich szans na szczęśliwe i szybkie odzyskanie pieniędzy - działaj już teraz. Upływ czasu to największy wróg skutecznej windykacji!
Wypróbuj odzyskiwanie należności online. Dzięki windykacji automatycznej w systemie Vindicat.pl możesz odzyskiwać pieniądze szybciej i korzystniej niż kiedykolwiek. To bezpieczne, proste i korzystne!
Za windykację automatyczną w systemie Vindicat.pl zapłacisz dopiero po odzyskaniu pieniędzy. Prowizja to tylko 8% windykowanej kwoty!
Użytkownicy Vindicat.pl mogą m.in.:
- Windykować automatycznie i zapłacić za windykację po odzyskaniu należności. Jeśli do tej pory zwykle brakowało Ci czasu na to, aby porządnie i strategicznie podejść do odzyskiwania pieniędzy w firmie - to rozwiązanie dla Ciebie. System bez angażowania Twojego czasu wyśle klientom przypomnienia, wezwania do zapłaty i doda wierzytelności na giełdę długów. To szybkie i bardzo wygodne. Przeczytaj i sprawdź sam, jak wygodna może być automatyczna windykacja także w Twojej firmie!
- Korzystać z praktycznych udogodnień. Obawiasz się, że windykacja online wiąże się z niekończącym się wprowadzeniem danych z faktur do systemu? Nic bardziej mylnego. System Vindicat.pl może połączyć się z czterema najpopularniejszymi systemami księgowości online - ifirmą, wFirmą, InFaktem oraz Fakturownią. Na skutek prostej integracji nieopłacone faktury wprost z tych systemów trafią do Vindicat.pl. Bez konieczności ręcznego przepisywania danych!
- Korzystać z giełdy długów. Giełda długów Vindicat to jedna z najpopularniejszych i najlepiej pozycjonowanych giełd długów w Polsce. Dodanie danych klienta na giełdę sprawia, że umieszczone tam informacje stają się doskonale widoczne w wyszukiwarce, co utrudnia dłużnikowi np. nawiązywanie nowych współprac. Dlatego dodanie danych nierzetelnego klienta na giełdę długów to taki skuteczny sposób motywacji do szybkiej zapłaty. Ty także powinieneś z niego korzystać!
- Korzystać z gotowych do użycia dokumentów windykacyjnych. Vindcat.pl udostępnia obszerną bazę gotowych do użycia dokumentów windykacyjnych - w tym m.in. pozwów, wezwań do zapłaty i innych niezbędnych pism. Każdy z nich opiera się o dane wprowadzone do systemu, a zatem jest gotowy do użycia i spersonalizowany. Wystarczy go jedynie wydrukować!
- Działać szeroko - i dbać o prewencję. Vindicat.pl to więcej niż windykacja. System oferuje wsparcie również na etapie prewencyjnym, związanym z zapobieganiem kolejnym opóźnieniom w zapłacie. Użytkownicy mogą m.in. prowadzić regularny monitoring płatności i umieszczać na fakturach pieczęć prewencyjną Vindicat.
Windykacja online jest skuteczna. Aż 93% spraw prowadzonych w systemie Vindicat.pl kończy się polubownie!
Polubowne zakończenie sprawy, bez udziału sądu i komornika, to zwykle najkorzystniejsze rozwiązanie - i dla wierzyciela, i dla dłużnika. Warto do niego dążyć. Najlepiej minimalizując koszty i osobiste zaangażowanie, razem z systemem Vindicat.pl!
Skuteczna metoda odzyskiwania firmowych długów - windykacja online
Dla skutecznej windykacji bardzo ważny jest moment jej rozpoczęcia. Jeśli nie chcesz dawać dłużnikowi czasu na „kombinowanie” i chcesz po prostu, aby pieniądze jak najszybciej znalazły się na koncie Twojej firmy, nie zwlekaj i działaj już teraz. Każdy dzień zwłoki działa na niekorzyść Twoją i Twojego biznesu. Nie warto czekać, tym bardziej że windykacja nigdy nie była tak prosta i szybka!
Już dzisiaj sprawdź, jak wiele zaoferuje Twojej firmie nowoczesna windykacja w systemie Vindicat.pl. Wybierz jeden z dwóch korzystnych modeli rozliczenia i windykuj tak, jak lubisz. Do wyboru masz:
- rozliczenie prowizyjne (tylko 8% windykowanej należności),
- lub abonamentowe (już od 169 zł za miesiąc).
FAQ:
Czym różni się intercyza od rozdzielności majątkowej?
Intercyza to umowa pomiędzy małżonkami. Rozdzielność majątkowa to ustrój majątkowy małżeński, który można wprowadzić właśnie przy pomocy intercyzy.
Jakie są rodzaje intercyzy?
Wyróżniamy: intercyzę ograniczająca wspólność majątkową, intercyzę wyłączającą wspólność majątkową, rozszerzającą wspólność majątkową oraz intercyzę przywracającą wspólność majątkową. Warto więc pamiętać, że intercyza może wprowadzić nie tylko rozdzielność majątkową.
Ile kosztuje intercyza?
Zwykle koszty podpisania intercyzy wynoszą ok. 600 zł. W skład tej kwoty wchodzi taksa notarialna, opłata za wypisy oraz podatek VAT.
Czy intercyzę można unieważnić?
Tak. Małżonkowie mogą zrobić to w dowolnym momencie.
Czy jeśli małżonkowie nie podpisali intercyzy, to komornik zawsze może prowadzić egzekucję z majątku osobistego drugiego małżonka?
Nie. Nawet jeśli małżeństwo nie podpisało intercyzy, to komornik może egzekwować z majątku małżonka niebędącego dłużnikiem, tylko jeśli wyraził on zgodę na zaciągnięcie zobowiązania (i wiedział o nim). Jeśli np. długi powstały na skutek zakupu auta przez męża bez wiedzy i zgody żony - będzie ona mogła bronić się przed egzekucją.
Co jeśli małżonek prowadzący działalność gospodarczą w rozdzielności majątkowej upadnie?
W takim przypadku w masie upadłościowej znajdzie się tylko jego majątek osobisty. Nie będzie to jednak dotyczyło sytuacji, gdy intercyzę podpisano wcześniej niż dwa lata przed ogłoszeniem upadłości.
Czy można ustanowić rozdzielność majątkową wstecz?
Zasadniczo tak, ale będzie to możliwe tylko w wyjątkowych przypadkach. Sąd może przychylić się do takiej prośby np. gdy małżonkowie przez bardzo długi czas żyli osobno.