Na czym polega umorzenie postępowania egzekucyjnego?

Umorzenie postępowania egzekucyjnego oznacza zakończenie egzekucji komorniczej. Postępowanie kończy się jednak nie ze względu na udaną egzekucję, ale z powodu wystąpienia innych zdarzeń. Czasami zdarza się przecież tak, że komornik w trakcie wykonywania swoich czynności napotka na przeszkody w odzyskaniu długu i egzekucja nie będzie kontynuowana. Sąd wyda wtedy decyzję o zawieszeniu lub umorzeniu egzekucji komorniczej. Na czym polega umorzenie postępowania egzekucyjnego i czym różni się od zawieszenia? Odpowiedzi poniżej.

Co oznacza umorzenie postępowania egzekucyjnego?

Umorzenie postępowania egzekucyjnego, mówiąc w uproszczeniu, polega na jego zakończeniu bez zaspokojenia wierzyciela. Nie dochodzi więc do spłaty zobowiązania, a mimo to postępowanie się w pewien sposób kończy. Postępowanie może zostać umorzone w całości lub w części. Umorzenie postępowania egzekucyjnego oraz jego zawieszenie może nastąpić z różnych przyczyn i w różnych okolicznościach.

Do umorzenia postępowania egzekucyjnego może dojść na skutek wniosku wierzyciela, z urzędu, jak i z mocy prawa.

W praktyce umorzenie postępowania egzekucyjnego przez sąd oznacza uchylenie wszystkich czynności komornika.

Umorzenie postępowania egzekucyjnego z urzędu

Postępowanie egzekucyjne zostanie umorzone na skutek decyzji organu egzekucyjnego, gdy:

1. Wyjdzie na jaw, że egzekucja nie należy do właściwości organów sądowych, a np. egzekucyjnych administracyjnych.

2. Wierzyciel lub dłużnik nie mają zdolności sądowej, czyli uprawnienia do występowania w procesie sądowym w charakterze strony. Będzie tak np. w sytuacji, gdy jedną ze stron jest organizacja społeczna. Zdarza się, że nie mają one osobowości prawnej i nie działają na podstawie obowiązujących regulacji. Są to jednak bardzo rzadkie sytuacje. Ponadto, postępowanie zostanie umorzone również, gdy egzekucja okaże się niedopuszczalna ze względu na jej przedmiot lub na osobę, wobec której jest prowadzona.

3. Gdy oczywistym jest, że suma uzyskana na skutek egzekucji będzie niższa niż koszty egzekucyjne. W takim przypadku dalsze prowadzenie postępowania nie ma uzasadnienia ekonomicznego. Jest to najczęstsza z przyczyn umorzenia.

4. Gdy wierzyciel w ciągu sześciu miesięcy nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania.

5. Jeżeli prawomocnym orzeczeniem tytuł wykonawczy został pozbawiony wykonalności albo orzeczenie, na którym oparto klauzulę wykonalności, zostało uchylone lub utraciło moc.

6. Jeżeli egzekucję skierowano przeciwko osobie, która według klauzuli wykonalności nie jest dłużnikiem, i która sprzeciwiła się prowadzeniu egzekucji. Postępowanie zostanie umorzone również, jeżeli prowadzenie egzekucji pozostaje z innych powodów w oczywistej sprzeczności z treścią tytułu wykonawczego.

Ostatnie dwa punkty obowiązują od 01.01.2019 r.

Przykład:
Pan Jan jest wierzycielem Pana Krzysztofa, prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą. Firma Pana Krzysztofa od dłuższego czasu nie regulowała zobowiązań, wynikających z faktur VAT. Pan Jan po nieudanych próbach windykacji polubownej, skierował sprawę do sądu. Uzyskał przeciwko firmie Pana Krzysztofa stosowny wyrok wraz z klauzulą wykonalności. Pan Krzysztof wraz z żoną pozostawali w ustroju wspólności majątkowej. Komornik rozpoczął windykację z majątku wspólnego małżonków oraz majątków odrębnych każdego z nich. Żona Pana Krzysztofa sprzeciwiła się prowadzeniu egzekucji z jej majątku odrębnego. Nie była dłużnikiem według klauzuli wykonalności. Komornik nie może prowadzić egzekucji z majątku odrębnego małżonka dłużnika, nawet, jeśli małżonkowie pozostają w ustroju wspólności majątkowej, a żona Pana Krzysztofa wyraziła zgodę na zaciągnięcie zobowiązań. W takiej sytuacji właściwe będzie więc umorzenie postępowania egzekucyjnego wobec niej na podstawie art. 824 pkt 6. kodeksu postępowania cywilnego [Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296].

Umorzenie postępowania egzekucyjnego z mocy prawa

Umorzenie postępowania egzekucyjnego z urzędu i umorzenie postępowania egzekucyjnego z mocy prawa to dwa różne przypadki.

Do umorzenia z mocy prawa dojdzie, gdy wystąpią przeszkody prawne, które powodują, że dalsze prowadzenie egzekucji jest niemożliwe.

Przykład:
Pan Jan jest również wierzycielem spółki „ABC”. Spółka „ABC” od dłuższego czasu miała problemy z regulowaniem zobowiązań. Pan Jan wystąpił więc na drogę sądową i uzyskał wyrok przeciwko spółce „ABC” wraz z klauzulą wykonalności. Komornik na podstawie tytułu wykonawczego rozpoczął postępowanie egzekucyjne. Okazało się jednak, że spółka „ABC” ogłosiła upadłość. Po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości, postępowanie egzekucyjne przeciwko spółce „ABC” zostanie umorzone z mocy prawa.

Umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek

Do umorzenia postępowania egzekucyjnego może dojść także na wniosek. Zgodnie z art. 825 kodeksu postępowania cywilnego komornik w takim przypadku umorzy postępowanie w całości lub w części, gdy:

• Zawnioskuje o nie wierzyciel. W sprawach, w których egzekucja została wszczęta z urzędu lub na żądanie uprawnionego organu, wierzyciel będzie jednak potrzebował zgody sądu lub uprawnionego organu, który żądał wszczęcia egzekucji.
• Wierzyciel jest w posiadaniu zastawu zabezpieczającego pełne zaspokojenie egzekwowanego roszczenia, chyba że egzekucja skierowana jest do przedmiotu zastawu. W razie wątpliwości co do wartości zastawu, komornik zwykle zleca oszacowanie jej przez biegłego.
• Jeżeli dłużnik zauważy nieścisłość prawną w wykonywanej egzekucji, może zawnioskować o umorzenie postępowania egzekucyjnego np. egzekucja zostanie wszczęta mimo braku tytułu wykonawczego.

Od 01.01.2019 r. obowiązują wyłącznie dwie powyższe przesłanki umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek.

Jakie elementy powinien zawierać wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego?

Sporządzenie wniosku o umorzenie postępowania komorniczego może być trudne dla wierzyciela i dłużnika. Jeśli będzie nieprawidłowo sporządzony zostanie odrzucony. Jeżeli zależy Ci na tym, aby dokument był prawidłowo sporządzony powinien zawierać elementy:

• Oznaczenie stron - dłużnika i wierzyciela.
• Sygnaturę prowadzonego postępowania.
• Uzasadnienie, w którym zawarty będzie opis okoliczności, uzasadniających umorzenie postępowania.
• Załączniki - dokumenty na potwierdzenie w.w. okoliczności
• Miejsce i datę sporządzenia wniosku
• Podpis wnioskodawcy

Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego jest wolny od opłat. Trochę inaczej jest w przypadku pełnomocnictwa lub jego odpisu, koszt wynosi 17 złotych. Z opłaty zwolnione są pełnomocnictwa udzielane: małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu lub rodzeństwu.

Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego składa się pisemnie komornikowi sądowemu, który prowadzi postępowanie egzekucyjne. Wniosek wolny jest od opłat.

Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego możesz sporządzić samodzielnie lub wygenerować go z systemu do monitoringu należności i samodzielnej windykacji Vindicat.pl.

Ile i kiedy zapłaci wierzyciel za umorzenie postępowania egzekucyjnego?

Podczas wszczęcia umorzenia postępowania komorniczego koszty ponosi wierzyciel lub dłużnik. Wierzyciel pokrywa koszty w kilku przypadkach. Po pierwsze jeżeli złoży wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego, pokrywa 5 procent kwoty pozostałej do wyegzekwowania. Po drugie, jeżeli złoży wniosek przed datą dłużnika o wszczęciu egzekucji komorniczej zapłaci opłatę w wysokości 100 złotych. Po trzecie, wierzyciel płaci także wtedy gdy umorzenie postępowania egzekucyjnego wystąpi z powodów prawnych. 

Kiedy wierzyciel nie zapłaci za umorzenie postępowania egzekucyjnego?

Nie zawsze wierzyciel pokrywa koszty umorzenia postępowania egzekucyjnego. Jeżeli wierzyciel zawrze ugodę lub odzyska całość należności, wtedy koszty ponosi dłużnik w wysokości 5 procent kwoty pozostałej do zapłaty. Wierzyciel nie zapłaci za umorzenie postępowania egzekucyjnego, jeżeli zajmuje się działalnością windykacyjną lub finansową.

Skutki umorzenia postępowania egzekucyjnego

Umorzenie postępowania egzekucyjnego sprawia, że dokonane czynności egzekucyjne zostają uchylone. Chodzi tu w szczególności o dokonane zajęcia czy nałożone na dłużnika grzywny. Komornik może potwierdzić umorzenie postępowania i wydać stosowne zaświadczenie.

Umorzenie postępowania egzekucyjnego powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych, ale nie odbiera wierzycielowi możliwości wszczęcia ponownej egzekucji, chyba że z innych przyczyn egzekucja jest niedopuszczalna!

Umorzenie postępowania egzekucyjnego, a zawieszenie postępowania egzekucyjnego

Umorzenie i zawieszenie postępowania egzekucyjnego to pojęcia, które często są mylnie utożsamiane, zarówno przez dłużników, jak i wierzycieli. Są to jednak dwie zupełnie różne sytuacje.

Wiesz już na czym polega umorzenie postępowania egzekucyjnego. Zawieszenie polega natomiast na „wstrzymaniu” dalszego biegu postępowania. W okresie, gdy postępowanie jest zawieszone komornik nie może dokonywać czynności egzekucyjnych. Czynności, których już dokonał pozostają jednak w mocy. Kwoty pieniężne, które zostały w ten sposób odzyskane trafiają na rachunek depozytowy.

Jeżeli zaś przeszkoda w prowadzeniu postępowania egzekucyjnego ma charakter przemijający lub możliwe jest jej usunięcie, wówczas postępowanie egzekucyjne ulega zawieszeniu. Jeśli jednak przeszkoda ma charakter trwały lub nie zostanie usunięta w określonym terminie, postępowanie egzekucyjne zostanie umorzone.

Postępowanie egzekucyjne może zostać zawieszone na wniosek wierzyciela, na wniosek dłużnika, z urzędu oraz z mocy prawa.

Jak komornik wydaje decyzję o umorzeniu postępowania egzekucyjnego?

Jeżeli sąd rozpatrzy wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego pozytywnie, komornik wydaje decyzję w formie postanowienia. Dokument zawiera uzasadnienie, podstawę prawną oraz wykaz kosztów komorniczych. Obydwie strony otrzymują dostęp do dokumentu: wierzyciel i dłużnik. Jeżeli jedna ze stron nie zgadza się z decyzją komornika może złożyć zażalenie w ciągu 7 dni od dnia otrzymania go.

Co się stanie, jeżeli dłużnik umrze?

W przypadku śmierci dłużnika postępowanie egzekucyjne się nie umarza. Dzieje się tak tylko wtedy, gdy spadkobierca odrzuci spadek w całości, a następne osoby, na które przejdzie dług również odrzucą spadek. Jeżeli spadkobierca przyjmie spadek, wtedy wraz z majątkiem otrzyma także dług. Jeśli przejmie spadek z dobrodziejstwem inwentarza, dług nie będzie przekraczał wartości spadek.

Czy wierzyciel może korzystać z pomocy windykatora po umorzeniu postępowania egzekucyjnego?

Po umorzeniu postępowania egzekucyjnego wierzyciel może korzystać z pomocy windykatora. Wierzyciel może zlecić mu nie tylko odzyskanie długu, ale także odkupić dług za część jego wartości. Windykator ma mniejsze uprawnienia niż komornik, jednak działania, które podejmuje mogą, są skuteczniejsze niż funkcjonariuszy publicznych.

Masz już dość nierzetelnych kontrahentów? Wypróbuj samodzielną windykację online

Sytuacja, w której musisz przymusowo egzekwować wierzytelność od swojego dłużnika zwykle bywa stresująca. Niestety problemy z odzyskiwaniem płatności to w naszej rzeczywistości gospodarczej problem większości małych i średnich firm. W odpowiedzi na ich potrzeby, powstał system do monitoringu należności i samodzielnej windykacji Vindicat.pl.

System Vindicat.pl to rozwiązanie kompleksowe. Umożliwia regularne monitorowanie należności oraz odpowiednio szybkie podjęcie skutecznych działań windykacyjnych - również na etapie postępowania egzekucyjnego.

System Vindicat.pl prowadzi przedsiębiorców bezpiecznie przez cały proces windykacji. Etapem poprzedzającym rozpoczęcie windykacji jest monitorowanie firmowych płatności, co przy pomocy kilku kliknięć również umożliwia system. Następnie, na bieżąco podpowiada kolejne kroki i wyjaśnia co można zrobić. Umożliwia również szybkie wygenerowanie niezbędnych pism i dokumentów windykacyjnych.

Przedsiębiorcy zarejestrowani w systemie Vindicat.pl mają dostęp do bogatej bazy dokumentów i pism windykacyjnych. Wszystkie pisma są profesjonalne, spersonalizowane i gotowe do użycia. Z systemu można wygenerować m.in. wezwania do zapłaty, pozwy oraz wnioski o wszczęcie, umorzenie lub zawieszenie postępowania egzekucyjnego.

W systemie do monitoringu należności i samodzielnej windykacji Vindicat.pl możesz również prowadzić negocjacje ze swoim dłużnikiem, a w razie potrzeby - wystawić wierzytelność na sprzedaż. To ogromne ułatwienie w prowadzeniu działań windykacyjnych w małych i średnich firmach.

Regularny monitoring należności i odpowiednio szybkie działania windykacyjne, to jedyny sposób, aby zapobiec sytuacjom, w których jednym wyjściem będzie postępowanie sądowe, a w konsekwencji - egzekucyjne.

Ponad 90% spraw prowadzonych przy pomocy aplikacji Vindicat.pl kończy się na etapie polubownym.

Rozwiązaniem problemów z uporczywymi dłużnikami jest konsekwencja i przemyślane działanie

Jeśli problemy z uporczywymi dłużnikami to również Twoje problemy, wiesz pewnie, że nie jest to łatwa walka. Dłużnicy potrafią stosować wiele wymówek i przeciągać w nieskończoność terminy płatności. Z tego względu warto działać kompleksowo. System Vindicat.pl pomaga małym i średnim przedsiębiorcom na bieżąco monitorować należności, co jest pierwszym krokiem do utrzymania kontroli nad firmowymi płatnościami. Prowadzi ich również przez każdy z etapów windykacji, w tym również przez postępowanie egzekucyjne. Jeśli chcesz ułatwić swojej firmie odzyskiwanie należności i zoptymalizować procesy windykacyjne, system do monitoringu należności i samodzielnej windykacji online Vindicat.pl jest dla Ciebie. Sprawdź naszą ofertę.

FAQ: