Sanacja długów - postępowanie sanacyjne
Postępowanie sanacyjne to jedno z czterech postępowań restrukturyzacyjnych obecnych w polskim porządku prawnym. Jego celem jest poprawa sytuacji ekonomicznej dłużnika. Co na temat postępowania sanacyjnego powinien wiedzieć wierzyciel?
Nasz artykuł zawiera najważniejsze informacje. Dowiesz się z niego m.in., na czym polega postępowanie sanacyjne i jak przebiega. Wyjaśniamy też, jakie czynności w firmie dłużnika zwykle wdraża się w ramach sanacji długów.
Na czym polega sanacja długów?
Na początek słowo wyjaśnienia - postępowanie sanacyjne potocznie bywa nazywane także „sanacją długów”. Na potrzeby tego artykułu będziemy korzystać z tych pojęć zamiennie. Czym więc jest sanacja długów?
Postępowanie sanacyjne definiuje się jako prawne i faktyczne czynności, których celem jest poprawa sytuacji ekonomicznej dłużnika.
Działania takie mają przywrócić dłużnikowi jego utraconą zdolność do wykonywania zobowiązań. Mają również ochronić go przed egzekucją.
O możliwości sanacji długów wprost mówi ustawa Prawo restrukturyzacyjne [Dz. U. z 2020 r. poz. 814, 1298]. Art. 3 tej ustawy stanowi, że celem postępowania restrukturyzacyjnego (a więc również sanacyjnego) jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego - również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli.
Warto zwrócić uwagę na ostatnią część przytoczonej definicji - postępowanie sanacyjne musi przebiegać z poszanowaniem słusznych praw wierzycieli i osób trzecich. Oznacza to, że niedopuszczalna jest sytuacja, w której dłużnik wykorzystywałby postępowanie sanacyjne tylko w celu „gry na zwłokę”.
Wierzyciele na skutek postępowania sanacyjnego powinni zostać odpowiednio zaspokojeni.
Nie zmienia to jednak faktu, że wszystkie postępowania egzekucyjne skierowane do majątku dłużnika wchodzącego w skład masy sanacyjnej, które rozpoczęły się przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego, ulegają zawieszeniu z mocy samego prawa. Dotyczy to również postępowań wszczętych przez wierzycieli zabezpieczonych rzeczowo. Skierowanie egzekucji do majątku dłużnika, który wchodzi w skład masy sanacyjnej oraz zabezpieczenie swoich roszczeń na tym majątku, są także niedopuszczalne.
Utrata możliwości zarządzania własnym majątkiem przez dłużnika - rola zarządcy sanacyjnego
Postępowanie sanacyjne, choć zapewnia wspomnianą powyżej bardzo silną ochronę przed egzekucją, ma z perspektywy dłużnika jedną istotną wadę.
Wraz z dniem otwarcia postępowania sanacyjnego zarząd nad mieniem dłużnika służącym do prowadzenia przedsiębiorstwa obejmuje zarządca sanacyjny (licencjonowany doradca restrukturyzacyjny). Wyznacza go sąd.
Po otwarciu postępowania sanacyjnego, które ma uratować firmę dłużnika, musi on wydać zarządcy wszystkie dokumenty - m.in. księgi rachunkowe, korespondencję, czy ewidencje prowadzone dla celów podatkowych. Musi też wydać zarządcy cały majątek przedsiębiorstwa... a to jeszcze nie koniec. Ma także obowiązek udzielania sędziemu-komisarzowi i wyznaczonemu zarządcy niezbędnych wyjaśnień w zakresie prowadzonej działalności i firmowego majątku. Innymi słowy - dłużnik nie może dłużej zarządzać swoją firmą.
Od tej zasady istnieje wyjątek. Jeśli prowadzenie postępowania sanacyjnego wymaga osobistego udziału dłużnika albo jego reprezentantów i zapewniają oni gwarancję „należytego sprawowania zarządu” - sąd może pozwolić dłużnikowi na dalsze kierowanie przedsiębiorstwem.
Będą to jednak sytuacje sporadyczne. W zdecydowanej większości przypadków zarząd nad firmą dłużnika na czas postępowania sanacyjnego przejmie zarządca sanacyjny.
Kto inicjuje postępowanie sanacyjne?
Postępowanie sanacyjne wszczyna się na wniosek składany do sądu gospodarczego.
Wniosek o wszczęcie postępowania sanacyjnego może złożyć dłużnik... ale nie tylko.
Takie prawo przysługuje również kuratorowi rejestrowemu - zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym [Dz. U. z 2019 r. poz. 1500, 1655, 1798 oraz z 2020 r. poz. 288]. Co więcej, jeśli dłużnikiem jest niewypłacalna osoba prawna, wniosek mogą złożyć również jej wierzyciele osobiści.
Jak przebiega i czym polega postępowanie sanacyjne?
Tak jak już podkreślaliśmy, celem postępowania sanacyjnego jest przede wszystkim poprawa sytuacji ekonomicznej dłużnika. Zarządca sanacyjny - w porozumieniu z dłużnikiem - składa więc do sądu w ciągu 30 dni od otwarcia postępowania plan restrukturyzacyjny. To taki „plan działań” reanimacji firmy dłużnika. Wskazuje się w nim precyzyjnie czynności, które należy podjąć, aby „uzdrowić” sytuację finansową przedsiębiorstwa. Będą to wszelkie czynności prowadzące do obniżenia kosztów prowadzenia działalności przez dłużnika, w tym np.:
- wycofanie się z konkretnych przedsięwzięć gospodarczych (możliwość odstąpienia od niekorzystnych umów wzajemnych bez względu na postanowienia umowy w zakresie dopuszczalności jej rozwiązania),
- redukcja etatów (zarządca ma aż tak daleko idące uprawnienia!),
- zbycie składników majątku, które nie są niezbędne.
Równocześnie z planem restrukturyzacyjnym do sądu trafia też spis wierzytelności.
Po zrealizowaniu (częściowym lub całkowitym) planu restrukturyzacyjnego, zwołuje się zgromadzenie wierzycieli. Głosują oni nad układem i oceniają możliwości jego wykonania.
Celem układu jest ukształtowanie praw i obowiązków dłużnika na nowo. Chodzi oczywiście o prawa i obowiązki dotyczące stosunków prawnych dłużnika i wierzycieli. W zatwierdzonym układzie umieszcza się m.in. propozycje zaspokojenia wierzycieli, terminy i sposoby spłaty zadłużenia. W zależności od sytuacji układ zawiera także inne sposoby poprawy sytuacji ekonomicznej firmy dłużnika.
Postępowania sanacyjne kończą się z wraz z dniem uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu układu lub też z dniem odmowy zatwierdzenia układu przez sąd.
Postępowanie sanacyjne - do zapamiętania
- Postępowanie sanacyjne jest rodzajem postępowania restrukturyzacyjnego. Jego celem jest poprawa sytuacji finansowej firmy dłużnika.
- Postępowanie sanacyjne (choć ma służyć firmie dłużnika) musi też uwzględniać zabezpieczenie słusznych praw wierzycieli i osób trzecich.
- W trakcie postępowania sanacyjnego co do zasady dłużnik nie może zarządzać swoją własną firmą. Zadanie to przejmuje zarządca sanacyjny.
- Głównym dokumentem w postępowaniu sanacyjnym jest plan restrukturyzacyjny. Określa on, jakie działania zostaną podjęte, aby uratować firmę dłużnika. Plan przygotowuje zarządca sanacyjny.
- Dzięki zakończonej sukcesem sanacji dłużnik może nadal prowadzić swoją działalność gospodarczą. Wierzyciele natomiast, zgodnie z warunkami przyjętego układu, powinni zostać odpowiednio zaspokojeni i na tyle, na ile to tylko możliwe, odzyskać swoje należności.
Problemy z nierzetelnym kontrahentem? Zareaguj jak najszybciej!
Postępowania restrukturyzacyjne, w tym również postępowanie sanacyjne, często są jednym sposobem na zaspokojenie wierzycieli. Nie mniej - oczywiste jest, że wiążą się z dodatkowymi utrudnieniami, których wierzyciele woleliby sobie oszczędzić. Jak można tego dokonać? Przede wszystkim szanse na skuteczne odzyskanie pieniędzy zwiększa szybkie wdrożenie właściwych działań windykacyjnych.
Nie ma na co czekać. Tym bardziej, że dzięki systemowi do monitoringu płatności i samodzielnej windykacji online Vindicat.pl windykacja jest szybka, bezpieczna i naprawdę łatwa. A dodatkowo można prowadzić ją z dowolnego miejsca i o wybranej porze.
Vindicat.pl to kompleksowy system, który bezpiecznie prowadzi właścicieli małych i średnich firm przez całość windykacji - od etapu polubownego, aż po ewentualne postępowanie egzekucyjne. Jest wyjątkowo łatwy w obsłudze - aby zacząć, wystarczy zarejestrować się i wprowadzić dane z nieopłaconych faktur, o które poprosi system. Do jego obsługi wystarczy przeglądarka internetowa. To naprawdę takie proste.
System Vindicat.pl gwarantuje przedsiębiorcy precyzyjne instrukcje na każdym z etapów odzyskiwania pieniędzy. To także bogata baza gotowych do wykorzystania pism i dokumentów windykacyjnych. Koniec z głowieniem się nad każdym pismem!
Z systemu w kilka minut wygenerujesz m.in.: wezwania do zapłaty, wniosek o ustalenie danych dłużnika, pozew do sądu i e-sądu, a także wniosek o nadanie klauzuli wykonalności i o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Będą one spersonalizowane i gotowe do użycia.
Jak to możliwe? To bardzo proste. Pisma opierają się na danych, które wcześniej samodzielnie wprowadzasz do systemu.
Pisma wygenerowane z systemu Vindicat.pl wystarczy jedynie wydrukować i podpisać.
System Vindicat.pl to oczywiście znacznie więcej niż tylko generator dokumentów windykacyjnych. To system przemyślany, stworzony przez ekspertów w zakresie windykacji i w pełni kompleksowy. To również:
- system do monitoringu płatności, który wpisze się zarówno w potrzeby firm, które wystawiają wiele faktur, jak również mniejszych przedsiębiorstw,
- innowacyjny robot windykacyjny, dzięki któremu można zautomatyzować proste czynności windykacyjne i oszczędzać czas na co dzień,
- popularna giełda długów,
- moduł do negocjacji online,
- opcja dodawania pieczęci prewencyjnej Vindicat do faktur wystawianych przez firmę,
- dostęp do BIG InfoMonitor - możliwość sprawdzenia wiarygodności kontrahenta lub dodania wpisu,
- program edukacyjny.
Chcesz działać kompleksowo, zapanować nad płatnościami i w końcu usystematyzować procesy windykacyjne w swojej firmie? System Vindicat to prawdopodobnie jedyne narzędzie, jakiego potrzebujesz.
Daj szansę windykacji online... i daj szansę swojej firmie na szybsze i bardziej efektywne odzyskiwanie pieniędzy!
Postępowanie sanacyjne w firmie dłużnika - warto znać swoje prawa i możliwości
Postępowanie sanacyjne to ciekawy rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego. Bywa nazywane „postępowaniem hybrydowym” - łączy w sobie cechy postępowania restrukturyzacyjnego i postępowania upadłościowego. W tych trudnych czasach, gdy tak wiele firm boryka się z problemami finansowymi, warto wiedzieć o nim więcej.
A pozostając w temacie problemów finansowych kontrahenta - pamiętaj, że czas jest kluczowy. Zawsze warto próbować zakończyć sprawę polubownie, jednak nigdy nie należy czekać z wdrożeniem właściwych działań. Szczególnie, gdy możesz skorzystać z tak skutecznych i prostych w obsłudze narzędzi, jak system do monitoringu płatności i samodzielnej windykacji Vindicat.pl. Sprawdź ofertę, przeanalizuj potrzeby swojej firmy i wybierz tę właściwą.
FAQ:
Ile trwa postępowanie sanacyjne?
W modelowym ujęciu postępowanie sanacyjne powinno potrwać 12 miesięcy. Bywa jednak różnie - trwa zatem do dnia uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu układu lub odmowie jego zatwierdzenia. W praktyce postępowanie sanacyjne trwa najczęściej 2-3 lata.
Czym jest masa sanacyjna?
Masa sanacyjna to nic innego jak wszelkie mienie służące dłużnikowi do prowadzenia przedsiębiorstwa oraz mienie należące do dłużnika. To po prostu - mówiąc w uproszczeniu - określenie nie majątek firmy, który z dniem otwarcia postępowania sanacyjnego trafia pod zarząd zarządcy sanacyjnego.
Jak ustala się, co wchodzi w skład masy sanacyjnej?
Skład masy sanacyjnej określa powołany zarządca sanacyjny. Dokonuje on spisu inwentarza i oszacowuje mienie. Obowiązuje domniemanie, zgodnie z którym wszystkie rzeczy, które w dniu otwarcia postępowania sanacyjnego są w posiadaniu dłużnika, należą do masy sanacyjnej.
Jaki sąd prowadzi postępowanie restrukturyzacyjne?
Postępowania restrukturyzacyjne, w tym także sanacyjne, prowadzi sąd rejonowy (gospodarczy) właściwy dla siedziby dłużnika.
Co jeśli dłużnik będzie nadal zarządzał swoim przedsiębiorstwem, mimo że powinien robić to wyłącznie zarządca sanacyjny?
W takim przypadku czynności dłużnika uznaje się za nieważne.
Czy na skutek sanacji można jest zmiana profilu działalności firmy?
Co do zasady - tak. Prawo nie zakazuje działań tego typu, nawet daleko idących.
Czy postępowanie sanacyjne jest drogie?
Tak. Choć daje szerokie możliwości ratowania firmy, równocześnie uchodzi za najdroższe ze wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych. Zwykle więc dłużnik, zanim zdecyduje się na wdrożenie działań sanacyjnych, poszukuje zewnętrznego źródła finansowania.