Prawo pracy w przedsiębiorstwie. Na co należy zwrócić uwagę?
Prawo pracy jest nieodłącznym elementem prowadzenia działalności gospodarczej. Niemal każdy przedsiębiorca zatrudnia co najmniej kilku podwładnych na zasadach umowy o pracę. Korzystając z tej formy prawnie dopuszczalnej współpracy, pracodawca musi zdawać sobie sprawę z szeregu ciążących na nim obowiązków, bowiem taka świadomość uchroni go przed stratą czasu i zasobów finansowych, które mogą być konsekwencją naruszeń prawa pracy. Poniżej zasygnalizowano dwa przykładowe obszary, w których wiedza z zakresu prawa pracy jest szczególnie ważna.
Równe traktowanie
Prawo pracy zobowiązuje pracodawcę do dbania o „normalną” – poprawną atmosferę w miejscu pracy. Wszelkie odstępstwa od niej mogą prowadzić do wystąpienia zjawisk takich jak mobbing, dyskryminacja, molestowanie i molestowanie seksualne. O tych zakazanych w miejscu pracy zjawiskach pamięta pewnie każdy pracodawca. Jednak tym aspektem zakazu nierównego traktowania pracowników, o którym pracodawcom zdarza się często zapominać jest zasada jednakowego wynagradzania. Pracownicy mają bowiem prawo do otrzymywania jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości. W tym aspekcie swoboda stron negocjujących umowę o pracę nie jest całkowita. Pracodawca nie może ustalić wynagrodzenia jednego pracownika w oderwaniu od wewnętrznych zasad płacowych, które powinny być wspólne dla wszystkich zatrudnionych. Oczywiście fakt zatrudnienia kilku osób na tym samym stanowisku nie przesądza definitywnie o konieczności wypłacania im jednakowej pensji, bowiem znaczenie ma również efektywność i jakość pracy świadczonej przez każdego pracownika.
Czas pracy
Pracodawcy rzadko potrafią zoptymalizować zatrudnienie pod względem stosowanych systemów czasu pracy. Zazwyczaj zatrudniają wszystkich pracowników w tzw. podstawowym systemie czasu pracy (tj. 8 godzin dziennie w przeciętnie 5-cio dniowym tygodniu pracy w miesięcznym okresie rozliczeniowym). Taki system czasu pracy oczywiście jest najbardziej intuicyjny, ale oprócz niego w prawie pracy są narzędzia, które pozwalają pracodawcy na bardzo duże oszczędności. Przykładem takiego instrumentu prawnego optymalizującego zatrudnienie może być wydłużenie okresu rozliczeniowego czasu pracy. Pracodawcy, którzy borykają się z zapotrzebowaniem na pracę, które jest mocno zmienne w ciągu roku, w jednych miesiącach wypłacają duże kwoty z tytułu nadgodzin, a w innych nie mają wystarczającej liczby zadań dla wszystkich pracowników na całe 8 godzin pracy. W takiej sytuacji pracodawcy mogą wydłużyć okres rozliczeniowy nawet do 12 miesięcy i wtedy nadgodziny wystąpią dopiero, jeżeli w całym rocznym okresie rozliczeniowym czas pracy będzie większy niż te 8 godzin pomnożone przez liczbę dni roboczych w danym roku. Dzięki takiej organizacji pracy, w pewnych miesiącach pracownicy będą pracować nawet po 10 godzin dziennie, a w innych po 6 - zależnie od aktualnych potrzeb pracodawcy bez konieczności zapłaty za nadgodziny, które nie wystąpią, bowiem pracodawca odda je w formie skrócenia czasu pracy w miesiącach, kiedy zapotrzebowanie na pracę będzie mniejsze.
