Niezapłacona faktura a podatek VAT i podatek dochodowy

Nieuregulowanie faktury przez kontrahenta nie oznacza niestety, że przedsiębiorca nie musi płacić podatków związanych z tą fakturą. Prawo przewiduje jednak specjalne ulgi, z których można skorzystać, w sytuacji, gdy nie otrzymamy płatności. Są to tzw. ulgi na złe długi. Od bieżącego roku obowiązują również w podatkach dochodowych.

Obowiązek zapłaty podatków, a nieuregulowane faktury

Przedsiębiorcy są zobowiązani do zapłaty różnych podatków, w zależności od specyfiki prowadzonej działalności. Każda firma musi jednak płacić podatek dochodowy, a jeśli jest podatnikiem VAT - także podatek VAT. W przypadku tych dwóch podatków ustawodawca przewidział ulgi, z których może skorzystać firma, która nie otrzymała zapłaty na czas.

Możliwość skorzystania z ulgi na złe długi w podatku VAT jest obecna w polskim porządku prawnym od wielu lat. W przypadku podatków dochodowych - PIT i CIT - możliwość taka pojawiła się 1 stycznia 2020 r.

Ulga na złe długi, w szczególności w firmach, w których liczba nieopłaconych faktur jest duża, stanowi istotne udogodnienie finansowe. Oszczędności mogą sięgać kilku, czy nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych. Warto więc wiedzieć na ten temat więcej, w szczególności biorąc pod uwagę obowiązujące od Nowego Roku zmiany.

Ulga w podatku VAT - ulga na złe długi w VAT

Czy jeśli jesteśmy podatnikami VAT, a kontrahent nie zapłaci w terminie, to musimy zapłacić VAT? Niestety tak. VAT trzeba uregulować w określonym przez ustawę terminie, niezależnie od tego, czy klient zapłacił, czy też nie.

Zapłacony VAT można jednak odzyskać. Konstrukcję tę nazywamy ulgą na złe długi.

Aby móc skorzystać z ulgi na złe długi muszą zostać spełnione poniższe warunki:

• Sprzedaż lub musi zostać dokonana na rzecz czynnego podatnika VAT, który nie znajduje się w stanie likwidacji lub upadłości. Stan ten musi być aktualny na dzień przed złożeniem deklaracji, w której przedsiębiorca ubiega się o możliwość skorzystania z ulgi na złe długi.
• Od dnia upływu terminu płatności określonego na fakturze lub umowie upłynęło 90 dni.
• Od dnia wystawienia faktury za wierzytelność nie upłynęły jeszcze 2 lata. Liczymy je od końca roku, w którym wystawiliśmy fakturę.

Przykład:
Pan Edward, prowadzący sklep z akcesoriami rowerowymi, sprzedał osobie fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej, dużą ilość sprzętu na łączną kwotę 1 800 zł. Termin płatności na fakturze był odroczony. Niestety, po upływie terminu, Pan Edward nie otrzymał zapłaty. Czy Pan Edward może skorygować swój podatek VAT od niezapłaconej faktury?
Nie. Pan Edward nie może dokonać korekty, ponieważ jego klient nie prowadzi działalności gospodarczej, a co za tym idzie, nie jest czynnym podatnikiem VAT. Nie został zatem spełniony pierwszy warunek.

Ulga na złe długi - jak odzyskać VAT?

Aby odzyskać VAT i skorzystać z ulgi na złe długi, powinniśmy podjąć określone działania. W uproszczeniu:

• W rejestrze sprzedaży należy wpisać wartość podatku VAT należnego od nieodzyskanej wierzytelności na minus. Tym samym zmniejsza się w deklaracji wartość należnego podatku VAT.
• Należy zaznaczyć „na tak” pozycję nr 69 w deklaracji VAT-7(19)/VAT-7K(13).
• Do deklaracji trzeba dołączyć załącznik VAT-ZD. Podajemy w nim dane dłużnika i wartość podatku po korekcie.

Skomplikowane? Niestety, jak większość czynności w polskim systemie prawnym, skorzystanie z ulgi na złe długi w VAT, wymaga dopełnienia szeregu formalności. Oszczędności mogą być jednak wysokie. Warto więc zgłębić ten temat i nie ponosić dodatkowych finansowych konsekwencji nierzetelności klienta.

Ulga na złe długi w podatku dochodowym

Od niedawna istnieje możliwość zastosowania ulgi na złe długi także w podatkach dochodowych. Od 1 stycznia 2020 r. należności lub zobowiązania nieuregulowane lub niezbyte w terminie 90 dni, liczonych od upływu terminu płatności, można ująć w ciężar kosztów lub mogą one zwiększyć przychód.

Ulga na złe długi w podatku dochodowym ma zastosowanie do transakcji, w których termin płatności mija po dniu 31 grudnia 2019 r.

Mechanizm działania ulgi na złe długi w podatku dochodowym jest bardzo podobny jak w przypadku VAT. Możliwość skorzystania z ulgi dotyczy zarówno podatników podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), jak i od osób prawnych (CIT).

Kiedy można zastosować ulgę na złe długi w PIT i CIT? Warunki zastosowania ulgi na złe długi w podatku dochodowym

Aby móc skorzystać z ulgi na złe długi w podatku dochodowym, nieuregulowana wierzytelność lub wierzytelności, musi spełniać kilka warunków.

• Wierzytelność (wynikająca z faktury, umowy lub rachunku) musi dokumentować transakcję handlową podatników dokonaną w ramach działalności gospodarczej. Uzyskane przychody muszą podlegać opodatkowaniu w Polsce.
• Dłużnik, biorąc pod uwagę stan na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania rocznego, nie może być w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub likwidacji.
• Nie minęły jeszcze 2 lata, liczone od daty wystawienia faktury, rachunku lub zawarcia umowy, co do której przedsiębiorca chce zastosować ulgę na złe długi. Wspomniane dwa lata liczymy od końca roku kalendarzowego, w którym powstała wierzytelność. Jeśli dana wierzytelność jest dokumentowana więcej niż jednym dokumentem, pod uwagę bierzemy datę ostatniego.

Jeśli powyższe warunki nie zostaną spełnione, przedsiębiorca nie może skorzystać z ulgi na złe długi w podatku dochodowym.

Przykład:
Firma transportowa Pana Jana 3 stycznia 2020 r. zawarła umowę ze spółką „Transportex”. 10 stycznia 2020 r. Pan Jan wystawił spółce pierwszą fakturę na kwotę 1 500 zł. Termin płatności upływa 10 lutego 2020 r. W spółce „Transportex” od dawna nie dzieje się jednak dobrze i wspólnicy rozważają ogłoszenie likwidacji. Wstępnie wspólnicy rozważają podjęcie takiej uchwały w dniu 2 marca 2020 r. Jeśli spółka do dnia złożenia zeznania rocznego, czyli 30 kwietnia 2020 r., ogłosi likwidację, firma Pana Jana nie będzie mogła skorzystać z ulgi na złe długi w podatku dochodowym. Nie zostanie spełniony warunek mówiący o tym, że dłużnik nie może być w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub likwidacji.

Jak działa ulga na złe długi w podatku dochodowym?

W myśl znowelizowanego art. 26i ust. 1 ustawy o PIT [Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350] (jak również analogicznego art. 18f ust. 1 ustawy o CIT Dz.U. 1992 Nr 21 poz. 86), podstawę obliczenia podatku dochodowego należy:

• zmniejszyć o ujętą w przychodach kwotę należności, która nie została opłacona w terminie 90 dni, liczonych od dnia następującego po terminie płatności wskazanym na fakturze (rachunku) lub w umowie;
• zwiększyć o ujętą w kosztach kwotę zobowiązania, które nie zostało uregulowane w ciągu 90 dni, liczonych od dnia następującego po terminie płatności wskazanym na fakturze (rachunku) lub w umowie.

Zwiększenia lub zmniejszenia podstawy opodatkowania dokonuje się w zeznaniu rocznym.

WAŻNE: Chodzi o zeznanie roczne, w którym od terminu płatności wskazanego na fakturze (rachunku) lub umowie upłynęło 90 dni, zakładając, że do dnia złożenia zeznania płatność nie zostanie uregulowana lub zbyta.

Przykład:
Pan Krzysztof 2 stycznia 2020 r. wystawił fakturę firmie Pana Józefa, z którą od lat współpracuje. Kwota z faktury to 2 500 zł, a termin płatności upływa 2 lutego 2020 r. W przeszłości Panu Józefowi zdarzało się nie płacić w terminie. Jeśli do czasu złożenia swojego zeznania, czyli 30 kwietnia 2020 r., firma Pana Józefa nie ureguluje faktury, Pan Krzysztof pomniejszy swoją podstawę opodatkowania o nieuregulowaną płatność w zeznaniu rocznym za 2020 r. Firma Pana Józefa będzie analogicznie musiała zwiększyć podstawę opodatkowania o kwotę zobowiązania.

Możesz skorzystać z ulgi na złe długi, ale nie zapominaj o windykacji

Możliwość skorzystania z ulgi na złe długi może poprawić sytuację wielu firm, zmagających się z brakiem terminowych płatności. Nie należy jednak zapominać, że absolutnie najskuteczniejszym sposobem na uporanie się z problemem nierzetelnych kontrahentów jest regularna, efektywna windykacja. Na szczęście w XXI wieku nie musi być ona wcale trudna. Nowocześni wierzyciele, aby odzyskiwać swoje należności, potrzebują jedynie komputera z dostępem do Internetu.

System do monitoringu wierzytelności i samodzielnej windykacji online Vindicat.pl to narzędzie stworzone w odpowiedzi na potrzeby dla małych i średnich przedsiębiorców. Umożliwia zachowanie kontroli nad firmowymi należnościami oraz prowadzi przedsiębiorcę przez cały proces windykacji.

Jakie funkcje oferuje system do monitoringu należności i samodzielnej windykacji online Vindicat.pl? Przede wszystkim - monitoring płatności. To niezwykle ważne działanie prewencyjne, o którym powinna pamiętać każda mała i średnia firma. Koniecznie dowiedz się więcej na temat związku monitoringu płatności z płynnością finansową firmy.

To jednak dopiero początek. System kompleksowo prowadzi przedsiębiorców przez całość windykacji. Etap, na którym znajduje się Twoja sprawa, nie ma znaczenia. Vindicat.pl zapewnia wsparcie na etapie polubownym, sądowym i egzekucyjnym.

Z systemu Vindicat.pl z w ciągu kilku minut wygenerujesz gotowe do użycia i spersonalizowane dokumenty windykacyjne, m.in. wezwania do zapłaty, pozwy oraz wnioski o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

To nadal nie wszystko. System do monitoringu należności i samodzielnej windykacji Vindicat.pl oferuje także funkcje takie jak m.in.:

• Możliwość korzystania z pieczęci prewencyjnej
• Negocjacje z dłużnikiem online.
• Możliwość weryfikacji kontrahenta i wystawienia wierzytelności na popularnej i wysoko pozycjonowanej giełdzie długów.
• Opcja dodania wpisu do Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor - w zależności od wybranej oferty.

Obsługa systemu Vindicat.pl jest prosta i intuicyjna. System podpowiada użytkownikowi kolejne czynności i przypomina o terminach.

Windykacja online w systemie Vindicat.pl jest bezpieczna, profesjonalna, a co najważniejsze - skuteczna. Aż 93% spraw kończy się na najkorzystniejszym dla wierzycieli etapie polubownym.

Windykuj efektywnie i wygodnie

Windykacja online to świetne rozwiązanie dla przedsiębiorców, którzy szanują swój czas... i pieniądze. Windykować możesz z każdego miejsca na świecie i dowolnej porze.

To także rozwiązanie niezwykle korzystne cenowo. Ceny rozpoczynają się już od 169 zł. W pakiecie otrzymujesz także opcję monitoringu płatności, dostęp do programu edukacyjnego i indywidualną pomoc prawną. Nie czekaj i dołącz do grona zadowolonych przedsiębiorców, którzy windykują z Vindicat.pl.

FAQ: