Jak odzyskać pieniądze od spółki jawnej?
Spółka jawna to coraz częściej spotykana forma prawna prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Istnieją więc spore szanse, że jakaś spółka jawna była, jest lub będzie w przyszłości Twoim dłużnikiem. Zobacz jak efektywnie odzyskiwać pieniądze od tego rodzaju spółki oraz jakie kroki podjąć, gdy odzyskanie pieniędzy od spółki jawnej okaże się niemożliwe.
Spółka jawna - definicja
Spółka jawna to jedna ze spółek prawa handlowego. Zalicza się ją do tzw. spółek osobowych. Opiera się na osobistej więzi pomiędzy wspólnikami. Każdy wspólnik jest równocześnie zobowiązany i uprawniony do prowadzenia spraw spółki.
Spółka jawna posiada zdolność prawną. Może we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.
Spółka jawna jest modelową spółką osobową. Często uznaje się ją za najprostszą z możliwych form prowadzenia działalności gospodarczej w naszym kraju. Stanowi tańszą alternatywę dla spółek kapitałowych.
Windykacja z majątku spółki jawnej
Wspólnicy, którzy decydują się na związanie spółki jawnej wnoszą do niej określone wkłady. Nie jest to jedynie dobra wola wspólników, ale ich obowiązek. Co więcej, umowa spółki musi zawierać precyzyjne informacje o rodzaju wniesionych wkładów przez każdego wspólnika oraz określać ich wartość.
Majątek spółki jawnej - wkłady, które przy zawiązywaniu spółki wnieśli wspólnicy oraz mienie nabyte w trakcie dalszej działalności spółki.
Majątek spółki jawnej jest odrębny od majątku wspólników. W związku z tym za swoje długi w pierwszej kolejności odpowiada sama spółka.
Odpowiedzialność wspólników za długi spółki jawnej
Skoro wiesz już, że majątek spółki jawnej nie tożsamy z majątkiem wspólników, pewnie zastanawiasz się co zrobić, gdy majątek spółki nie wystarczy na pokrycie zobowiązania. Przed takimi sytuacjami może uchronić Cię odpowiednio szybkie rozpoczęcie działań windykacyjnych.
Zobacz dlaczego nigdy nie powinieneś zwlekać z windykacją długu.
Jeśli wiesz już, że z majątku spółki niczego nie wyegzekwujesz, nie oznacza to, że Twoje pieniądze przepadły. Kodeks spółek handlowych [Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037] wprowadza tzw. zasadę subsydiarności odpowiedzialności wspólników spółki jawnej. Oznacza to, że wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki jawnej, całym swoim majątkiem, solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką - jednak dopiero w drugiej kolejności.
Możesz rozpocząć windykację z majątku wspólnika spółki dopiero, gdy egzekucja z majątku samej spółki okaże się bezskuteczna.
Widzisz więc, że odzyskać pieniądze od wspólników spółki jawnej można, ale... bezskuteczność egzekucji z majątku spółki jawnej nie jest jedynym wymogiem, który musi spełnić wierzyciel. Prócz tego powinien uzyskać klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikom do nakazu zapłaty lub wyroku wydanego przeciw spółce.
Zobacz czym jest klauzula wykonalności i w jakich sytuacjach konieczne jest jej uzyskanie.
Jak wyegzekwować spłatę długu od wspólników spółki jawnej? 5 kroków do odzyskania pieniędzy
Wiesz już, że odpowiedzialność wspólników spółki jawnej jest subsydiarna i nie możesz skierować windykacji wprost do majątku wspólników. Aby odzyskać pieniądze od wspólników, powinieneś podjąć kilka sformalizowanych kroków. Poniżej znajdziesz krótki plan działania, który przybliży Cię od odzyskania pieniędzy od spółki jawnej lub jej wspólników. Powinieneś wykonać je w odpowiedniej kolejności.
- Złóż pozew o zapłatę przeciwko samej spółce. Jest to jeden z warunków przeprowadzenia egzekucji z majątku wspólników i nie możesz pominąć tego kroku.
- Uzyskaj wyrok zasądzający świadczenie od spółki.
- Zawnioskuj o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z majątku spółki. Jeśli to postępowanie okaże się bezskuteczne, otworzy Ci to drogę do podjęcia próby zaspokojenia się z majątku wspólników.
- Uzyskaj tytuł wykonawczy przeciwko wspólnikom spółki. Tytułem wykonawczym zasadniczo będzie Twój wyrok lub nakaz zapłaty przeciwko spółce, jednak muszą być one zaopatrzone w klauzulę wykonalności. Dopiero wyrok lub nakaz zapłaty wraz z klauzulą wykonalności wydaną przez sąd, będą stanowiły podstawę do wszczęcia egzekucji z majątku wspólników.
- Po uzyskaniu klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikom, zawnioskuj o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z majątku wspólników spółki jawnej.
Jak uzyskać klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikom spółki jawnej?
Uzyskanie klauzuli wykonalności to niezbędny krok do tego, abyś mógł rozpocząć windykację z majątku wspólników.
Jeśli w Twojej sprawie zostały spełnione przesłanki do tego, aby odpowiedzialność ponieśli wspólnicy, powinieneś złożyć w sądzie wniosek o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikom. Jest to istotna informacja. Mimo, że wyrok lub nakaz zapłaty dotyczy spółki, wnioskujesz o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikom.
Twój wniosek musi być odpowiednio umotywowany. We wniosku powinieneś wykazać przed sądem, że egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna. Do swojego wniosku dołącz postanowienie komornika o umorzeniu egzekucji z powodu jej bezskuteczności.
Wniosek powinieneś złożyć do sądu, który wydał wyrok lub nakaz zapłaty przeciwko spółce.
Przykład:
Pan Marcin jest wierzycielem spółki jawnej. Spółka jest mu dłużna 5 000 zł. Próby polubownego załatwienia sprawy nie powiodły się. Pan Marcin wie, że spółka jawna nie posiada już żadnego majątku i stwierdził, że składanie pozwu przeciwko niewypłacalnej spółce jawnej jest bez sensu. Złożył więc pozew do sądu okręgowego przeciwko wspólnikom spółki jawnej. Czy postąpił prawidłowo? Nie.
Nawet jeśli wierzyciel wie, że egzekucja z majątku spółki jawnej okaże się bezskuteczna, w pierwszej kolejności powinien podjąć próbę zaspokojenia się właśnie z majątku spółki. Dopiero, gdy uzyska postanowienie komornika stwierdzające bezskuteczność egzekucji z majątku spółki, może próbować wszcząć egzekucję z majątku wspólników. W tym celu musi jednak uzyskać klauzulę wykonalności i należycie umotywować wniosek o nadanie klauzuli. Ta czynność również jest obligatoryjna. Ponadto, Pan Marcin błędnie określił właściwość sądu. Sprawy majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu nie przekraczają 75 000 zł rozpatruje sąd rejonowy.
Egzekucja z majątku wspólników spółki jawnej
Prowadzenie postępowania egzekucyjnego przeciwko wspólnikom spółki jawnej warto uzupełnić dalszymi działaniami. Jeśli zachodzą przesłanki do podjęcia konkretnych czynności, z pewnością zmotywują one dłużników do szybszej spłaty zobowiązania. Możesz złożyć m.in. wnioski o.:
- Orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej
- Wyjawienie majątku
- Jeśli zachodzi podejrzenie popełnienia przestępstwa, możesz również złożyć zawiadomienie do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa przez wspólnika spółki jawnej.
Jeśli szereg czynności windykacyjnych wobec spółki jawnej lub jej wspólników wydaje Ci się obszerny i skomplikowany - mamy dla Ciebie rozwiązanie. Możesz w prosty sposób uzyskać kompleksową pomoc w odzyskiwaniu należności od wszystkich Twoich dłużników, w tym również od spółek jawnych.
Vindicat.pl - pierwsza pomoc w odzyskiwaniu należności
Vindicat.pl to aplikacja służąca do samodzielnego odzyskiwania należności online. Skierowana jest głównie do małych i średnich przedsiębiorstw, które borykają się z problemem nierzetelnych kontrahentów i braku terminowych zapłat.
System w sposób kompleksowy prowadzi użytkowników przez całość procesu prowadzącego do odzyskania pieniędzy. Podpowiada sprawdzony scenariusz windykacji, sugeruje kolejne kroki i upraszcza kontakt z dłużnikiem. Prowadzi przedsiębiorców za rękę przez cały proces windykacji. Podpowiada jakie czynności należy podjąć i przypomina o terminach. Umożliwia również wystawienie długu na giełdzie wierzytelności.
Vindicat.pl oferuje również dostęp do bogatej bazy gotowych i spersonalizowanych pism i dokumentów windykacyjnych. Użytkownicy Vindicat.pl nie muszą głowić się nad tym jakie pismo złożyć, gdzie i jak je napisać. Wystarczy kilka kliknięć, aby uzyskać dokument gotowy do złożenia w sądzie czy u komornika. Z systemu można wygenerować m.in. wezwania do zapłaty, pozwy do sądu czy wnioski o nadanie klauzuli wykonalności.
Nad prawidłowością windykacji prowadzonej przy pomocy systemu Vindicat.pl czuwa zespół prawników i specjalistów z dziedziny windykacji. Użytkownicy nie muszą się więc obawiać, że podejmą niewłaściwą czynność lub przegapią termin.
Aplikacja znacznie przyspiesza i upraszcza windykację z majątku spółki jawnej lub jej wspólników. Na bieżąco wyjaśnia również jakie czynności i kiedy należy podjąć w konkretnej sprawie.
Vindicat.pl to idealne rozwiązanie dla przedsiębiorców, którzy pragną oszczędzać czas i upraszczać czynności związane z prowadzeniem biznesu.
Pamiętaj - jeśli nie odzyskasz pieniędzy od spółki, windykuj z majątku wspólników
Wielu wierzycieli poddaje się po tym jak się udało im się wyegzekwować długu z majątku spółki. Odpowiedzialność wspólników jest co prawda drugorzędna, ale niewątpliwie istnieje. Warto skorzystać z możliwości zaspokojenia się z ich majątku. W przebrnięciu przez ten skomplikowany i być może długotrwały proces pomoże aplikacja Vindicat.pl oraz zespół prawników z Kancelarii Vindicat. Zwiększ swoje szanse na odzyskanie pieniędzy i rozpocznij windykację razem z Vindicat.pl już dziś.
Pytania i odpowiedzi:
1. Czym różni się spółka cywilna od spółki jawnej?
Wiele osób uważa spółkę jawną za bardziej sformalizowaną spółkę cywilną. Nic bardziej mylnego. Spółka cywilna jest jedynie umową pomiędzy wspólnikami, a nie osobnym podmiotem prawa. Nie posiada własnego majątku - posiadają go jej wspólnicy. W przypadku sporu ze spółką cywilną, należy pozwać wspólników, a nie spółkę. Te wszystkie cechy zdecydowanie odróżniają spółkę jawną od spółki cywilnej.
2. Co to znaczy „odpowiedzialność solidarna wspólników spółki jawnej”?
Solidarność wspólników zakłada, że kilku wspólników spółki jawnej jest zobowiązanych wobec jednego wierzyciela. Aby zwolnić z odpowiedzialności wszystkich dłużników, wystarczy że tylko jeden z nich spełni świadczenie i spłaci dług. Wierzyciel może wybrać czy żąda spłaty długu przez jednego dłużnika, przez kilku z nich czy też od wszystkich. Jeśli jeden z dłużników spełni świadczenie jedynie częściowo, np. spłaci tylko połowę długu, wszyscy dłużnicy nadal pozostają zobowiązani.
3. Czy wspólnicy spółki jawnej mogą wyłączyć lub ograniczyć odpowiedzialność części z nich?
Mogą, ale jedynie w stosunkach wewnętrznych. Takie wewnętrzne regulacje nie będą odnosiły skutku wobec wierzycieli. Wspólnicy nie mogą w wiążący dla wierzyciela sposób postanowić, że np. od jednego z nich można żądać zapłaty tylko części długu.
4. Czy wystąpienie wspólnika ze spółki jawnej zwalania go od odpowiedzialności?
Nie. Wystąpienie ze spółki nie zwalnia wspólnika od odpowiedzialności za zobowiązania powstałe przed jego wystąpieniem. Potwierdza to m.in. wyrok Sądu Najwyższego z 18 grudnia 2008 r., sygn. akt. III CZP 126/08.
5. Czy aby rozpocząć egzekucję z majątku wspólników spółki jawnej, zawsze niezbędne jest postanowienie komornika o bezskuteczności egzekucji?
Jest to zdecydowanie najczęstszy i skuteczny sposób wykazywania przed sądem, że uzyskanie zaspokojenia z majątku spółki jest niemożliwe. W niektórych sytuacjach dowodem na wykazanie bezskuteczności egzekucji może być też np. aktualny bilans spółki jawnej. Powinno z niego jasno wynikać, że majątek spółki nie wystarczy na pokrycie roszczeń wierzyciela.
6. Czy można dochodzić należności, gdy spółka jawna została wykreślona z KRS?
Tak. Wykreślenie spółki z KRS nie powoduje, że zobowiązanie przestaje istnieć. W takiej sytuacji wierzyciel może dochodzić należności od byłych wspólników spółki. Nie mogą oni powoływać się na subsydiarny charakter odpowiedzialności, bo spółka wraz z całym swoim majątkiem już nie istnieje. Wierzyciel powinien więc wytoczyć powództwo przeciwko wspólnikom.
7. Czy wspólnicy mogą w jakiś sposób utrudnić egzekucję ze swojego majątku i jak się przed tym uchronić?
Niestety, łatwo się domyślić, że wspólnicy nie siedzą biernie, czekając aż wierzyciel dobierze się do ich majątku osobistego. Bywa, że w panice przepisują lub pozornie obciążają swój majątek prywatny. Czasami występują ze spółki i próbują wprowadzić do niej nowych wspólników, którzy są tzw. „słupami”. Warto więc przed złożeniem wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikom spróbować ustalić jaki majątek posiadają lub posiadali. Przeprowadzenie wywiadu gospodarczego nie daje stuprocentowej pewności powodzenia egzekucji. Pozwala jednak podjąć właściwe działania i w konsekwencji zwiększa szanse na odzyskanie pieniędzy.
8. Co jeśli nie uda się odzyskać pieniędzy ani od spółki ani od wspólników?
Jeśli szereg czynności opisanych w tym artykule nie przyniesienie skutków, warto i tak co kilka lat ponawiać postępowanie egzekucyjne wobec wspólników spółki jawnej. Zdarza się, że dług udaje się odzyskać dopiero po kilku latach od uzyskania tytułu wykonawczego. Warto jednak zrobić wszystko, aby nie dopuszczać do takich sytuacji i odpowiednio szybko rozpoczynać windykację należności. Pomogą w tym prawnicy z Kancelarii Vindicat oraz system do samodzielnej windykacji online Vindicat.pl.
