Egzekucja długu z zagranicy - egzekucja długu zagranicznego w Polsce

Egzekucja długu zza granicy to ważny temat. Biznes staje się przecież coraz bardziej międzynarodowy, a robienie interesów z kontrahentem zza granicy nikogo już nie dziwi. Co jednak zrobić, jeśli zagraniczny partner zwleka z zapłatą? Dzisiaj piszemy o egzekucji długu zagranicznego w Polsce i egzekucji od polskiego kontrahenta, przebywającego za granicą.

Windykacja i egzekucja długu zagranicznego w Polsce - od czego zacząć?

Przede wszystkim - nie wpadać w panikę. W dzisiejszych czasach istnieją odpowiednie instrumenty prawne, dzięki którym wierzyciele mają możliwość odzyskania swoich pieniędzy zza granicy.

Skuteczna windykacja i egzekucja długu zagranicznego jest możliwa. Mimo, że jest to zwykle trudniejszy i bardziej czasochłonny proces, warto walczyć o swoje pieniądze.

Podobnie jak w przypadku windykacji od kontrahenta z Polski, przy windykacji długu zza granicy kluczowe znaczenie ma czas. Im później zdecydujesz się dochodzić należności, tym trudniej będzie ją odzyskać. Tylko odpowiednio wczesne rozpoczęcie windykacji polubownej daje szanse na szybkie i pomyślne zakończenie sprawy.

Uśredniając, windykacja polubowna za granicą trwa zwykle w granicach 120-160 dni. Czas jej trwania zależy od kraju, w którym jest prowadzona, m.in. stopnia biurokratyzacji i sprawności działania sądów.

Znacznie trudniejsze i bardziej długotrwałe może być wyegzekwowanie należności przeterminowanych oraz bardzo dużych. W przypadku bardzo wysokiego zadłużenia, zwykle jedynym wyjściem będzie rozłożenie kwoty na raty, co znacznie wydłuży proces odzyskania całości.

Czy warto egzekwować dług zagraniczny

Windykację i egzekucję przeprowadzić oczywiście warto - masz prawo do zapłaty za sprzedany towar czy wykonaną usługę. Osobną kwestią pozostaje jednak samo nawiązywanie współpracy z zagranicznymi partnerami. Warto mieć świadomość, że mentalność zagranicznych kontrahentów może być inna niż w Polsce. Dodatkowo, przedsiębiorcy, często mogą mieć problem już na etapie weryfikacji potencjalnego partnera biznesowego. Takiego kontrahenta nie sprawdzimy w rejestrze dłużników czy na giełdzie długów.

Trudności z wyegzekwowaniem zagranicznego długu wynikają m.in. z odroczonych terminów płatności. W Europie Zachodniej odroczenia terminu płatności sięgają nawet 120 dni!

Przedsiębiorcy, w szczególności z sektora małych i średnich firm zwykle zwlekają z rozpoczęciem windykacji zagranicznego długu. Obawiają się nieznajomości obcych przepisów, bariery językowej, a przede wszystkim - kosztów. Na szczęście, dzięki instytucji Europejskiego Nakazu Zapłaty (ENZ) w przypadku dłużników z Unii Europejskiej windykacja i egzekucja nie muszą być wcale drogie i skomplikowane.

Egzekucja długu z zagranicy - Europejski Nakaz Zapłaty

Europejski nakaz zapłaty to procedura odpowiednia w sprawach cywilnych i handlowych. Przy pomocy ENZ można dochodzić jedynie roszczeń pieniężnych, bezspornych i mających charakter transgraniczny. Uzyskanie ENZ umożliwia uniknięcie postępowania sądowego. Postępowanie to reguluje Rozporządzenie (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r.

Uwaga: O wydanie europejskiego nakazu zapłaty możesz starać się we wszystkich państwach członkowskich UE oprócz Danii.

Najważniejszą zaletą procedury ENZ jest to, że jest ona znacznie uproszczona w stosunku do postępowania sądowego. Całość opiera się wyłącznie na wypełnieniu odpowiednich formularzy i wysyłce ich (również drogą elektroniczną). Po dopełnieniu przez wierzyciela wszystkich formalności, sąd oczywiście analizuje pozew. Nie ocenia jednak dowodów. Jeśli w pozwie nie ma błędów i braków, a dłużnik nie wniesie sprzeciwu - wyda europejski nakaz zapłaty.

Całość tej procedury nie wydaje się zbyt skomplikowana, prawda? Pierwszym krokiem, który musisz wykonać, aby z niej skorzystać jest sporządzenie pozwu. Pamiętaj przy tym, że Twoje roszczenie musi być pieniężne, transgraniczne i bezsporne. W udowodnieniu bezsporności roszczenia wobec dłużnika i sądu pomoże Ci szczegółowe uzupełnienie formularza A, czyli pozwu.

Pamiętaj, że ENZ będzie pomocne jedynie w ściśle określonych sprawach, np. gdy chcesz odzyskać należność od zagranicznego kontrahenta. ENZ nie dotyczy m.in. spraw skarbowych, administracyjnych, rodzinnych czy spadkowych.

Jak napisać pozew o Europejski Nakaz Zapłaty?

Pozwu nie pisze się od podstaw - wystarczy uzupełnić formularz. Formularze dostępne są na stronie Europejskiego Atlasu Sądowniczego w Sprawach Cywilnych.

Pozew koniecznie musi zawierać:

• Imiona i nazwiska lub nazwę stron
• Kwotę roszczenia - powinieneś podać kwotę roszczenia głównego, ale także odsetki, kary umowne oraz pozostałe koszty. Jeśli zgodnie z prawem krajowym, odsetek automatycznie nie dolicza się do głównej należności, należy również podać ile wynoszą odsetki oraz okres, za który ich żądamy.
• Uzasadnienie - należy dokładnie opisać okoliczności, które uzasadniają dochodzenie roszczenia.
• Opis dowodów.
• Uzasadnienie transgranicznego charakteru sprawy - sprawy transgraniczne to takie, gdzie chociaż jedna ze stron ma miejsce zamieszkania lub miejsce stałego pobytu w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie sądu, rozpoznającego sprawę.
• Okoliczności uzasadniające właściwość sądu - przydatna tu będzie lektura tzw. Rozporządzenia Bruksela I. Zgodnie z ogólną zasadą pozew kierujemy się sądu właściwego ze względu na adres zamieszkania lub siedzibę pozwanego. Jeśli jednak chodzi o roszczenie wynikające z umowy, w której istotne było miejsce wykonania przedmiotu umowy (np. wykonania konkretnej usługi), właściwy będzie kraj wykonania tej usługi.
• Oświadczenie powoda, że podane informacje są zgodne z jego wiedzą i prawdziwe.

Przykład:
Pan Jan, właściciel firmy budowlanej z siedzibą w Polsce, wraz ze swoją ekipą brał udział w pracach na terenie Niemiec. Prace prowadził na rzecz spółki z siedzibą we Francji. Wyceniono je na 20 000 EURO. Termin płatności upłynął 12.12.2018 r. Po trzech miesiącach od upływu terminu płatności Pan Jan nadal nie otrzymał zapłaty. Postanowił więc skorzystać z możliwości, którą nadaje ENZ i pozwać niemiecką spółkę. Zgodnie z rozporządzeniem Bruksela I, powinien pozwać francuską spółkę do sądu niemieckiego. W przypadku m.in. robót budowlanych istotne będzie miejsce wykonania usługi, czyli w tym przypadku Niemcy.

Uwaga:
Jeśli planujesz zawrzeć umowę z partnerem zza granicy, możesz już na początku zadbać o swój komfort w razie ewentualnego sporu. Zgodnie z zasadą swobody umów, strony dowolnie mogą określić jurysdykcję (np. sądu polskiego).

Europejski Nakaz Zapłaty - postępowanie egzekucyjne

Po tym jak otrzymasz już ENZ wobec zagranicznego dłużnika, dla odzyskania należności konieczne będzie złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Wniosek taki powinieneś złożyć do właściwego organu w państwie, w którym wydano nakaz. Do takiego wniosku koniecznie należy załączyć:

• Odpis ENZ
• Tłumaczenie ENZ na język urzędowy państwa wykonania lub na jeden z języków urzędowych, obowiązujących w danym państwie lub na na inny język wskazany przez państwo członkowskie.

Sąd może odmówić wykonania ENZ. Będzie tak w szczególności, gdy ENZ nie da się pogodzić z nakazem wydanym wcześniej lub z orzeczeniem, które zapadło w innym kraju. Będzie tak jednak tylko, jeśli wcześniejszy nakaz lub orzeczenie wydano w stosunku do dokładnie tych samych stron i tego samego sporu oraz, gdy wcześniejszy nakaz lub orzeczenie mogą być uznane państwie członkowskim, w którym wykonywany jest ENZ.

Odmowa wykonania nastąpi również z oczywistych względów, gdy pozwany zapłaci kwotę, co do której wydano ENZ.

Więcej o ENZ przeczytasz w innym z naszych artykułów: Co to jest europejski nakaz zapłaty?

Europejski tytuł egzekucyjny - gdy ścigasz polskiego dłużnika za granicą

Europejski tytuł egzekucyjny (ETE) to procedura odrębna w stosunku do ENZ. Uregulowano ją w Rozporządzeniu (WE) nr 805/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie utworzenia europejskiego tytułu egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych.

Jest to pewnego rodzaju „zaświadczenie”, dodawane do orzeczenia czy ugody, umożliwiające ich swobodny przepływ na terytorium UE. ETE to wygodne rozwiązanie, gdy Twój kontrahent opuścił państwo wydania pierwotnego orzeczenia i zamieszkał w innym kraju UE.

Uzyskanie ETE w państwie członkowskim, w którym wydano, zawarto lub sporządzono orzeczenie, ugodę sądową bądź inny dokument urzędowy umożliwia egzekucję ich za granicą.

ETE można uzyskać dla orzeczeń, ugód oraz innych dokumentów urzędowych sporządzonych po dniu 21 stycznia 2005 r., a w przypadku kontrahentów z Bułgarii i Rumunii - po 1 stycznia 2007 r. Nie ma takiej możliwości w stosunku do kontrahentów z Danii.

Podobnie jak ENZ, ETE może zostać wydany jedynie w stosunku do bezspornego roszczenia pieniężnego w sprawie cywilnej lub handlowej. W odróżnieniu od ENZ można o niego wnioskować również w sprawach alimentacyjnych.

Jak uzyskać Europejski Tytuł Egzekucyjny?

Wierzyciel musi o niego zawnioskować do właściwego organu w państwie członkowskim wydania. Zwykle będzie to sąd, który rozstrzygał sprawę co do istoty. Sąd bada bezsporność roszczenia, wykonalność orzeczenia oraz czy roszczenie dotyczy zapłaty konkretnej, wymagalnej kwoty.

Uzyskanie zaświadczenia ETE to koszt 50zł.

Na skutek uzyskania ETE, można dochodzić wykonania świadczenia w innym państwie członkowskim niż państwo wydania. ETE wyklucza konieczność ubiegania się o stwierdzenie wykonalności w takim państwie. ETE pozwala zatem zawnioskować wprost do komornika o rozpoczęcie egzekucji. Więcej o ETE przeczytasz w naszym artykule, który poświęciliśmy wyłącznie temu zagadnieniu: Co to jest Europejski Tytuł Egzekucyjny (ETE).

Jak odzyskać pieniądze od dłużnika z USA lub innego kraju spoza UE?

Windykacja i egzekucja przy pomocy ENZ i ETE nie powinny stanowić dla wierzyciela większego problemu. W razie wątpliwości, koniecznie skontaktuj się z wyspecjalizowaną kancelarią prawą, np. Kancelarią Vindicat.

W przypadku dłużników z krajów poza UE, sytuacja zwykle będzie bardziej skomplikowana. W większości krajów, podobnie jak u nas postępowanie sądowe stanowi ostateczność i początkowo należy próbować windykacji polubownej. To bardzo ważne, ponieważ koszty postępowania sądowego w kraju spoza UE z pewnością będą wysokie.

Podstawą w przypadku dłużników zamieszkujących lub mających siedzibę poza UE jest ustalenie właściwej jurysdykcji, czyli sądu, który będzie rozstrzygał sprawę.

Polskę z wieloma krajami wiąże tzw. Konwencja z Lugano o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych [Zobacz na: prawo.sejm.gov.pl]. Jej stroną nie są jednak np. Stany Zjednoczone. W Konwencji prawdopodobnie znajdziesz odpowiedź na to, które prawo będzie właściwe w Twoim przypadku.

Warto również oczywiście zajrzeć do polskiej ustawy Prawo Prywatne Międzynarodowe. Zgodnie z nią, w przypadku sporów stosuje się prawo państwa, w którym doszło do zawarcia umowy. Nie jest to jednak takie oczywiste. Zanim zaczniesz dochodzić i egzekwować swoje roszczenia w stosunku do dłużników z krajów spoza UE, zdecydowanie powinieneś skontaktować się z prawnikiem.

Nie ma sensu się oszukiwać - dochodzenie roszczeń od dłużników spoza Unii Europejskiej jest trudne. Nie oznacza to jednak, że nie warto próbować, w szczególności kwota długu jest wysoka.

Udana windykacja i skuteczna egzekucja? To możliwe przy pomocy kancelarii Vindicat oraz systemu do montoringu należności i samodzielnej windykacji Vindicat.pl

Jeśli aktywnie prowadzisz działalność gospodarczą, problemy z brakiem terminowego regulowania należności - w szczególności przez polskich kontrahentów - nie są Ci na pewno obce. Działania windykacyjne nie muszą być jednak skomplikowane i trwać w nieskończoność. W odpowiedzi na potrzeby małych i średnich przedsiębiorców, powstał system Vindicat.pl.

Systemu do montoringu należności i samodzielnej windykacji Vindicat.pl to w pełni kompleksowe rozwiązanie. Umożliwia monitorowanie firmowych należności i przeprowadza przedsiębiorcę przez każdy etap windykacji - od windykacji polubownej, aż po postępowanie egzekucyjne.

Jeśli jeszcze nie monitorujesz firmowych należności - wiedz, że ryzykujesz. Monitoring należności to bardzo ważne narzędzie prewencyjne. Tylko windykacja rozpoczęta odpowiednio wcześnie przyniesienie upragnione rezultaty. Regularny monitoring należności to pierwszy krok do zachowania płynności finansowej Twojej firmy.

Systemu do monitoringu należności i samodzielnej windykacji Vindicat.pl to również wsparcie na każdym z etapów windykacji. Możesz z niego wygenerować wszystkie niezbędne pisma i dokumenty, m.in. wezwanie do zapłaty, pozew o zapłatę, czy wnioski niezbędne w postępowaniu egzekucyjnym. System nie tylko umożliwi Ci wygenerowanie gotowych dokumentów, ale również podpowie co z nimi zrobić i w jakim terminie. „Samodzielna windykacja” oznacza windykację z bardzo dużym wparciem systemu. Aplikacja Vindicat.pl po prostu prowadzi Cię za rękę przez cały proces odzyskiwania pieniędzy.

Aż 93% spraw prowadzonych przy pomocy systemu Vindicat.pl kończy się na etapie polubownym, który zwykle jest najkorzystniejszy dla stron.

Użytkownicy systemu do monitoringu należności i samodzielnej windykacji Vindicat.pl otrzymują także dostęp do giełdy długów, możliwości negocjacji z dłużnikiem online, skutecznych scenariuszy windykacji i wsparcia prawników.

Jeśli jednak obawiasz się działania na własną rękę lub np. masz problem z kontrahentem zagranicznym, skontaktuj się z kancelarią windykacyjną Vindicat. Zespół prawników i specjalistów w zakresie windykacji przedstawi Ci indywidualnie dobrane rozwiązanie problemu i zaproponuje kolejne kroki w sprawie.

Windykacja zagraniczna czy windykacja na terenie Polski - pamiętaj, że czas ma znaczenie

Bez względu na to czy odzyskujesz należności od kontrahentów polskich czy zagranicznych, pamiętaj, by nie zwlekać z rozpoczęciem windykacji polubownej. Powyżej wyjaśnialiśmy dlaczego jest to takie ważne w przypadku windykacji zagranicznej. Czas ma jednak podstawowe znaczenie również w przypadku odzyskiwania należności na terenie naszego kraju. Czym dług jest starszy, tym trudniej go wyegzekwować. Narażasz się również na upływ terminu przedawnienia. Nie ma sensu ryzykować. Nie zwlekaj i skontaktuj się z kancelarią windykacyjną Vindicat lub załóż konto w systemie do monitoringu należności i samodzielnej windykacji Vindicat.pl. Przekonaj się jak wiele możemy dla Ciebie zrobić.

FAQ: