Windykacja należności a zajęcie komornicze - czym się różnią?
Windykacja należności to nie to samo co zajęcie komornicze. Komornik i windykator mają też zupełnie inne uprawnienia. Niestety wielu dłużników (a czasem także wierzycieli!) myli te pojęcia. Wyjaśniamy, jakie są najważniejsze różnice pomiędzy procesem windykacji a działaniami komornika. Podpowiadamy także, czego windykator i komornik nie powinni robić w trakcie odzyskiwania należności.
Windykacja - niezbędna, aby odzyskać pieniądze
Windykacja należności to - mówiąc w uproszczeniu - proces zmierzający do odzyskania pieniędzy od dłużnika. Odbywa się stacjonarnie lub online. W trakcie windykacji podejmuje się różne aktywności - od prostych telefonów do dłużnika aż po czynności bardzo sformalizowane. Wyróżniamy:
- Windykację miękką - czyli polubowną. W ramach windykacji miękkiej windykator kontaktuje się z dłużnikiem i nakłania go dobrowolnej zapłaty. Windykatorem może być firma windykacyjna lub prawnik, ale również wierzyciel osobiście.
- Windykację twardą - sądowo-egzekucyjną. Jest to kolejny etap - po tym, jak windykacja polubowna nie przyniesie oczekiwanego rezultatu. Windykacja twarda zakłada udział sądu, a zwykle także komornika.
Windykacja a komornik - kiedy w windykacji pojawia się komornik?
Osoba komornika pojawia się dopiero na ostatnim etapie windykacji - na etapie postępowania egzekucyjnego.
Windykację należności wierzyciel może rozpocząć tak naprawdę już kolejnego dnia po bezskutecznym upływie terminu zapłaty z faktury. Nie musi w tym celu dopełniać żadnych formalności. Wystarczy, że kontrahent spóźnia się ze spłatą i wierzyciel już może zlecić sprawę windykatorowi lub rozpocząć samodzielną windykację. Tymczasem skierować sprawę do komornika można dopiero po uzyskaniu korzystnego wyroku sądu zaopatrzonego w klauzulę wykonalności - czyli po przejściu etapu polubownego i sądowego.
W skrócie - windykator próbuje odzyskać należności, zanim sprawa trafi do sądu, a komornik odzyskuje je dopiero po uzyskaniu wyroku sądu.
Nie można „od razu” skierować sprawy do komornika, czyli złożyć wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Należy najpierw przejść całą drogę sądową, poprzedzoną zwykle windykacją polubowną.
To podstawowa różnica, ale nie jedyna.
Zupełnie inne są uprawnienia komornika w zakresie zajęcia komorniczego, a zupełnie inne - windykatora w procesie windykacji.
Co może zrobić komornik, a co windykator?
Uprawnienia komornika są szersze i mają zupełnie inny charakter niż uprawnienia windykatora. Wynika to przede wszystkim z faktu, że komornik jest funkcjonariuszem państwowym. Pracuje przy sądzie, do którego został przypisany. Tymczasem windykator zwykle jest pracownikiem prywatnej firmy - z oczywistych względów nie będzie miał tyle uprawnień, co funkcjonariusz państwowy. W szczególności nie wolno stosować mu środków przymusu.
UPRAWNIENIA KOMORNIKA A UPRAWNIENIA WINDYKATORA | ||
KOMORNIK | WINDYKATOR | |
Aktywny kontakt telefoniczny z dłużnikiem | TAK | TAK |
Aktywny kontakt pisemny z dłużnikiem | TAK | TAK |
Wejście na posesję dłużnika lub do jego domu | TAK, ale tylko w asyście policji, w dni robocze | TAK, ale tylko za zgodą dłużnika |
Zajęcie składników majątkowych dłużnika - konta bankowego, ruchomości, nieruchomości itp. | TAK | NIE |
Sprzedaż majątku dłużnika w trakcie licytacji komorniczej | TAK | NIE |
Stosowanie przemocy wobec dłużnika - słownej lub fizycznej | NIE | NIE |
Dłużnicy często niesłusznie unikają kontaktu z windykatorem, myśląc, że ten będzie mógł wejść do ich mieszkania i zająć jakieś składniki majątkowe. Tymczasem absolutnie tak nie jest! Takie czynności może podjąć wyłącznie komornik. Jakiekolwiek zajęcie komornicze musi poprzedzać uzyskanie korzystnego dla wierzyciela wyroku sądu wraz z klauzulą wykonalności.
Z perspektywy dłużnika dużo korzystniej jest „dogadać się” z windykatorem niż dopuścić do zaangażowania w sprawę komornika. Na etapie postępowania egzekucyjnego możliwości negocjacyjne dłużnika są dużo mniejsze.
Co jeśli windykator przekroczy swoje uprawnienia?
Coraz rzadziej - ale niestety nadal - można trafić na nierzetelne firmy windykacyjne. Windykator, który działa niezgodnie z prawem, nie musi jednak pozostawać bezkarny. Jeśli przekracza swoje uprawnienia, w szczególności nachodzi dłużnika, dłużnik może:
- złożyć skargę na firmę windykacyjną do Komisji Nadzoru Finansowego,
- zwrócić się o pomoc do powiatowego lub miejskiego rzecznika praw konsumenta,
- złożyć skargę do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKIK).
Przekroczenie przez windykatora uprawnień daje dłużnikowi także prawo do zgłoszenia sprawy na policję. Dłużnik może również złożyć pozew do sądu cywilnego o naruszenie dóbr osobistych.
Przykład:
Pan Krzysztof jest wierzycielem Pani Anny. Aby odzyskać dług wynoszący 2 500 zł, postanowił skorzystać z usług firmy windykacyjnej. Niestety, nie wystarczyło mu czasu na rzetelną weryfikację firmy - wybrał po prostu „pierwszą lepszą”, z internetowej wyszukiwarki. Niestety okazało się, że windykatorzy uporczywie nękali dłużniczkę. Wydzwaniali do niej kilkanaście razy dziennie, w tym także w godzinach wieczornych. Ponadto za pośrednictwem mediów społecznościowych poinformowali o zadłużeniu męża i rodziców Pani Anny. Samej dłużniczce grozili natomiast zajęciem należącego do niej auta. W takim przypadku Pani Annie przysługuje pełne prawo, aby zaskarżyć do odpowiednich organów działania firmy windykacyjnej. Może domagać się nałożenia na nierzetelnych windykatorów kary finansowej.
Co jeśli komornik przekroczy swoje uprawnienia?
Możliwości komornika są szerokie - szersze niż windykatora - ale nie są nieograniczone. Dłużnik, a także każda inna osoba, której prawa zostały przez czynności lub zaniechanie komornika naruszone bądź zagrożone, może złożyć tzw. skargę na komornika. Wnosi się ją do właściwego sądu rejonowego, przy którym działa komornik.
Skarga na czynności komornika bywa szczególnie przydatna w przypadkach, gdy komornik:
- zajął mienie, które jest wyłączone spod egzekucji,
- groził dłużnikowi lub naruszył jego nietykalność cielesną,
- w nieprawidłowy sposób naliczył odsetki lub inne opłaty,
- nie poinformował o przeprowadzeniu egzekucji.
Skargę można oczywiście złożyć także, gdy zdaniem dłużnika egzekucja jest bezpodstawna.
Skargę na czynności komornika składa się w terminie 7 dni od przeprowadzenia egzekucji, w której trakcie doszło do nieprawidłowości.
Opłata za złożenie skargi wynosi 100 złotych. Opłatę należy uiścić bezpośrednio w kasie sądu, podczas składania dokumentu.
Dążenie do zakończenia sprawy na etapie polubownym - najkorzystniejsze zarówno dla wierzyciela, jak i dłużnika
W praktyce niestety zdarzają wyjątkowo oporni dłużnicy oraz przypadki, w których skorzystanie z pomocy sądu i komornika jest nieuniknione. Zanim jednak sprawa trafi na drogę postępowania sądowego, warto postarać się rozwiązać ją polubownie. To zwykle najkorzystniejsze rozwiązanie zarówno dla wierzyciela, jak i dłużnika - szczególnie w dobie pandemii, gdy na sprawę sądową i jej zakończenie czeka się jeszcze dłużej niż zwykle.
Windykacja polubowna może być bardzo skuteczna. Szczególnie jeśli jest to windykacja w nowoczesnej formie, prowadzona przy pomocy systemu do monitoringu należności i samodzielnej windykacji online Vindicat.pl.
Jak działa samodzielna windykacja online? To naprawdę proste i nie wymaga żadnych specjalnych umiejętności, ani obszernej wiedzy windykacyjnej. Wystarczy zarejestrować się w systemie, wybrać ofertę, wprowadzić dane z nieuregulowanych faktur... i gotowe. Przez całość procesu windykacji przedsiębiorcę bezpiecznie prowadzi system.
System rozpoczyna od przedstawienia sprawdzonych scenariuszy windykacji. To właśnie z nich przedsiębiorca dowiaduje się, jakie kroki powinien podjąć, aby jak najszybciej odzyskać gotówkę. Kolejno system wyjaśnia, co, kiedy i jak należy zrobić. Instrukcje z systemu wystarczają w stu procentach, aby windykować bezpiecznie i legalnie.
Użytkownicy Vindicat.pl szybko mogą wygenerować m.in. wezwania do zapłaty, pozwy, czy wnioski egzekucyjne. Są one spersonalizowane i gotowe do użycia, ponieważ opierają się na danych wprowadzonych wcześniej do systemu. Wystarczy je tylko wydrukować i podpisać.
Vindicat.pl to także wygodny system do monitorowania płatności. Został zaprojektowany i stworzony z uwzględnieniem potrzeb małych i średnich firm. Przypomina o zbliżających się terminach płatności i przeterminowanych należnościach.
Vindicat.pl zapewnia również możliwość skorzystania ze wsparcia innowacyjnego robota windykacyjnego i przekazania mu prostych, powtarzalnych czynności.
Dzięki pomocy sztucznej inteligencji przedsiębiorca nie musi dłużej poświęcać cennego czasu na przygotowywanie wezwań do zapłaty, umieszczanie wierzytelności na giełdzie długów, czy wysyłkę przypomnień do klientów. W dłuższej perspektywie to ogromna oszczędność czasu! Więcej na ten temat piszemy w artykule Automatyzacja w systemie Vindicat, czyli robot do ściągania należności.
Użytkownicy Vindicat.pl mogą korzystać także m.in. z pieczęci prewencyjnej Vindicat, popularnej i bezpiecznej giełdy długów, modułu do negocjacji online oraz programu edukacyjnego.
Wszystko to w ramach jednego abonamentu w stałej kwocie - bez ukrytych opłat dodatkowych.
Zajęcie komornicze powinno stanowić ostateczność
Świadomość dłużników stale rośnie. Nadal oczywiście zdarzają się tacy, którzy uporczywie unikają kontaktów z windykatorami. Spora część nierzetelnych kontrahentów zdaje sobie już jednak sprawę, że w pertraktacjach z windykatorem może uzyskać znacznie więcej.
Polubowne zakończenie sprawy opłaca się także wierzycielom. Pozwala uniknąć kosztownego i długotrwałego postępowania sądowego. Co istotne, w dzisiejszych czasach wierzyciel z powodzeniem może zakończyć sprawę na etapie polubownym samodzielnie. Nie musi wcale w tym celu korzystać z pomocy profesjonalnych windykatorów.
Ważne jednak, aby rozpocząć działania windykacyjne możliwie szybko. Im więcej czasu minie od upływu terminu z faktury do rozpoczęcia windykacji, tym mniejsze będą szanse na polubowne zakończenie sprawy. Nie ma więc sensu zwlekać - trzeba działać! Z systemem do monitoringu płatności i samodzielnej windykacji online Vindicat.pl windykować możesz od zaraz. Sprawdź ofertę i wybierz tę, która najbardziej odpowiada potrzebom Twojej firmy.
FAQ:
Zajęcie komornicze - co może zająć komornik?
Komornik może zająć w szczególności: wynagrodzenie za pracę oraz z umów cywilno-prawnych dłużnika, środki z rachunku bankowego, nieruchomości, ruchomości, a także emeryturę i rentę.
Czego nie może zająć komornik?
Komornik nie może zająć w szczególności: zasiłków pielęgnacyjnych, alimentów, świadczeń z programu 500+, rent dla sierot, zasiłków macierzyńskich i ojcowskich, zasiłków socjalnych oraz przedmiotów osobistych dłużnika (np. ubrań, lekarstw, przedmiotów potrzebnych dłużnikowi do pracy itp.).
Czy komornikowi w trakcie wykonywania czynności może towarzyszyć policja?
Tak. Jeśli w toku czynności egzekucyjnych dłużnik będzie stawiał opór, a w efekcie komornik nie będzie mógł wykonać swoich obowiązków, poprosi o pomoc policję.
Czy komornik może zająć przedmioty niebędące własnością dłużnika?
Niestety to się zdarza. W takich przypadkach osoba poszkodowana działaniem komornika w ciągu miesiąca od zawiadomienia, powinna złożyć do wierzyciela prośbę o wyjęcie konkretnego składnika z postępowania egzekucyjnego. Należy także poinformować komornika, że dana rzecz nie należy do dłużnika oraz podać dane właściciela.
Czy windykator może zmusić dłużnika do rozmowy?
Nie. Windykator nie może stosować wobec dłużnika żadnych środków przymusu. Coraz częściej jednak dłużnicy zdają sobie sprawę z korzyści rozmów z windykatorami. Pisaliśmy o tym m.in. w artykule Dlaczego dłużnik chętniej rozmawia z windykatorem niż z wierzycielem? 5 najczęstszych powodów .
Czy windykator może odwiedzić dłużnika w jego miejscu pracy?
Co do zasady- nie. Może to zrobić, tylko jeśli dłużnik wyraźnie zakomunikuje, że sobie tego życzy. Nie powinien także informować o zadłużeniu pracodawcy czy współpracowników dłużnika.
Czy skargę na działania nierzetelnej firmy windykacyjnej można złożyć elektronicznie?
Tak. Można zrobić to za pośrednictwem strony internetowej Komisji Nadzoru Finansowego.