Przedawnienie niespłaconego kredytu

Obecnie wiele osób zaciąga kredyty w bankach, na przykład na zakup sprzętu domowego, drogiej elektroniki czy też samochodu. Nadmierne obciążenie finansowe takimi kredytami powoduje często, że w pewnym momencie osoby te nie są w stanie spłacać zaciągniętych przez siebie zobowiązań w instytucjach finansowych. Brak wpłaty rat za kredyt zmusza banki lub inne instytucje finansowe do podejmowania różnych działań mających na celu odzyskanie pieniędzy. Takie działania prowadzą zwykle wewnętrzne działy windykacji, które stosują różne metody dochodzenia należnych bankowi roszczeń. Powoduje to, że istotnym zagadnieniem z punktu widzenia kredytobiorcy jest przedawnienie niespłaconego kredytu.

Kiedy przedawnia się kredyt?

Zgodnie z art. 118 Kodeksu cywilnego [Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93]. termin przedawnienia roszczeń o świadczenia okresowe lub roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi 3 lata. W związku z tym, że banki są podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą roszczenia z tytułu zaciągniętego kredytu przedawniają się z upływem 3 lat od dnia wymagalności roszczenia (z upływem terminu spłaty raty za kredyt) nieważne czy drugą stroną czynności prawnej jest konsument czy też przedsiębiorca. Potwierdza to orzecznictwo Sądu Najwyższego. W wyroku z dnia 10 października 2003 r., [sygn. akt II CK 113/02] Sąd Najwyższy stwierdził, co następuje:
„O tym czy roszczenie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą decydują więc cechy podmiotu, któremu ono przysługuje. Nie mają wobec tego znaczenia cechy drugiego podmiotu stosunku prawnego, z którego to roszczenie wynika, ani cechy samego stosunku prawnego. Innymi słowy, należy tylko zbadać, czy roszczenie które przysługuje określonej osobie jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Będzie tak z reguły, gdy osoba ta jest przedsiębiorcą, gdyż do cech konstytuujących pojęcie przedsiębiorcy należy właśnie prowadzenie działalności gospodarczej (art. 43¹ k.c). Ustawodawca nie wymaga, dla zastosowania trzyletniego terminu przedawnienia, aby stosunek prawny, z którego roszczenie wynika był obustronnie gospodarczy (handlowy), lecz dopuszcza takie przedawnienie także wtedy, gdy druga strona tego stosunku nie jest przedsiębiorcą, a przykładowo konsumentem. Takie uregulowanie ma swoje mocne uzasadnienie celowościowe, gdyż krótszy okresu przedawnienia dotyczy przedsiębiorcy, który jako profesjonalista jest z reguły lepiej zorientowany w regulacjach prawnych oraz ma lepsze możliwości faktycznego korzystania z instrumentów przewidzianych dla ochrony swoich praw niż nieprofesjonalista. Nie wydaje się więc w tej sytuacji dziwne, że w stosunkach przedsiębiorcy z konsumentem, roszczenie przedsiębiorcy wobec konsumenta przedawni się w ciągu trzech lat, zaś termin przedawnienia roszczenia konsumenta wobec przedsiębiorcy, na tle art. 118 k.c., nie podlega skróceniu. Taką wykładnię art. 118 k.c. można uznać za ugruntowaną w doktrynie”.

Zgodnie z art. 118 Kodeksu cywilnego termin przedawnienia roszczeń o świadczenia okresowe lub roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi 3 lata. W związku z tym, że banki są podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą roszczenia z tytułu zaciągniętego kredytu przedawniają się z upływem 3 lat od dnia wymagalności roszczenia (z upływem terminu spłaty raty za kredyt) nieważne czy drugą stroną czynności prawnej jest konsument czy też przedsiębiorca. Potwierdza to orzecznictwo Sądu Najwyższego. W wyroku z dnia 10 października 2003r. Sąd Najwyższy stwierdził, co następuje: „O tym czy roszczenie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą decydują więc cechy podmiotu, któremu ono przysługuje. Nie mają wobec tego znaczenia cechy drugiego podmiotu stosunku prawnego, z którego to roszczenie wynika, ani cechy samego stosunku prawnego. Innymi słowy, należy tylko zbadać, czy roszczenie które przysługuje określonej osobie jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Będzie tak z reguły, gdy osoba ta jest przedsiębiorcą, gdyż do cech konstytuujących pojęcie przedsiębiorcy należy właśnie prowadzenie działalności gospodarczej (art. 43¹ k.c.). Ustawodawca nie wymaga, dla zastosowania trzyletniego terminu przedawnienia, aby stosunek prawny, z którego roszczenie wynika był obustronnie gospodarczy (handlowy), lecz dopuszcza takie przedawnienie także wtedy, gdy druga strona tego stosunku nie jest przedsiębiorcą, a przykładowo konsumentem. Takie uregulowanie ma swoje mocne uzasadnienie celowościowe, gdyż krótszy okresu przedawnienia dotyczy przedsiębiorcy, który jako profesjonalista jest z reguły lepiej zorientowany w regulacjach prawnych oraz ma lepsze możliwości faktycznego korzystania z instrumentów przewidzianych dla ochrony swoich praw niż nieprofesjonalista. Nie wydaje się więc w tej sytuacji dziwne, że w stosunkach przedsiębiorcy z konsumentem, roszczenie przedsiębiorcy wobec konsumenta przedawni się w ciągu trzech lat, zaś termin przedawnienia roszczenia konsumenta wobec przedsiębiorcy, na tle art. 118 k.c., nie podlega skróceniu. Taką wykładnię art. 118 k.c. można uznać za ugruntowaną w doktrynie”.

Należy zwrócić uwagę, że bieg przedawnienia każdej raty za kredyt biegnie osobno. Zwykle przy braku spłaty rat bank decyduje się na wypowiedzenie umowy kredytowej. Powoduje to, że wszystkie niezapłacone raty staną się wymagalne z upływem okresu wypowiedzenia umowy. W takim przypadku od momentu upływu wypowiedzenia biegnie 3 letni termin przedawnienia tego roszczenia.

Należy pamiętać o instytucji prawa cywilnego jaką jest przerwanie biegu przedawnienia, która została uregulowana w art. 123 § 1 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym artykułem bieg przedawnienia przerywa każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Oznacza to, że wniesienie powództwa banku przeciwko dłużnikowi o wydanie nakazu zapłaty lub o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu, w którym dłużnik poddał się egzekucji powoduje przerwanie biegu przedawnienia (przedawnienie nie biegnie, zostaje wstrzymane). Zwrócenie się z wnioskiem do komornika o wszczęcie egzekucji z majątku dłużnika, także powoduje przerwanie biegu przedawnienia. Natomiast przekazanie długu do obsługi przez firmę windykacyjną nie przerywa biegu przedawnienia. Oczywiście należy pamiętać, że wniesienie pozwu przez kancelarię windykacyjną w imieniu swojego mocodawcy – banku powoduje przerwanie biegu przedawnienia.

Już dziś zarejestruj się i odzyskaj pieniądze od Twojego kontrahenta!
Zacznij już dziś »