Elektroniczne zajęcie i egzekucja z rachunku bankowego przez komornika

Egzekucja z rachunku bankowego to jeden z najprostszych i najczęściej stosowanych przez komorników sposobów egzekucji. Od 8 września 2016 r. zajęcie rachunku bankowego odbywa się w całości za pomocą systemu teleinformatycznego. Rocznie komornicy egzekwują w ten sposób kilka miliardów złotych. Egzekucja z rachunku bankowego może być prowadzona ze wszystkich kont, które należą do osoby zadłużonej oraz będących własnością kilku osób. Sprawdź, jak przebiega elektroniczne zajęcie z rachunku bankowego i co oznacza dla dłużników i wierzycieli.

Kiedy komornik może rozpocząć egzekucję z rachunku bankowego?

Jeśli jesteś wierzycielem i chcesz odzyskać swoje pieniądze, możesz wystąpić z wnioskiem do komornika o to, aby dokonał elektronicznego zajęcia z rachunków bankowych i przeprowadził egzekucję z niego. Zanim jednak wykona to, najpierw musi odbyć się postępowanie w sądzie o zasądzenie nakazu zapłaty.  

Po nieudanej windykacji polubownej wierzyciel składa do sądu pozew o zapłatę. Jeśli sprawa kwalifikuje się do rozpoznania przez e-sąd, może złożyć pozew również do e-sądu. Zobacz, czy Twoją sprawą może zająć się sąd elektroniczny.

Jeśli wierzyciel uzyska korzystny wyrok lub nakaz zapłaty wraz z klauzulą wykonalności - może zwrócić się o pomoc do komornika. W tym celu powinien złożyć wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Jak komornik ustala numer konta bankowego dłużnika?

Przed elektronicznym zajęciem konta bankowego, komornik musi ustalić, w jakich bankach dłużnik ma konto. Może to zrobić na kilka sposobów. Jeśli wierzyciel ma takie informacje i może udzielić ich komornikowi już we wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Natomiast, jeżeli nie posiada takich informacji, komornik może ustalić przy pomocy Krajowej Izby Rozliczeniowej drogą elektroniczną przy pomocy OGNIVO. To system, który pozwala na wymianę informacji pomiędzy podmiotami: Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Urzędem Skarbowym, bankami, Pocztą Polską, komornikami, prokuratorami oraz sądami.

Komornicy mogą kierować zapytania za pośrednictwem banków do Centralnej Informacji o Rachunkach. Dzięki niemu mogą pozyskać numery kont wszystkich rachunków, które posiada dłużnik. Dotyczy to nie tylko banków spółdzielczych i komercyjnych, ale również Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo Kredytowych.

Komornik może również w inny sposób ustalić, w którym banku dłużnik ma konto. Może w tym celu przeprowadzić czynności terenowe, uwzględniające np. przeszukanie mieszkania lub innego lokalu należącego do dłużnika. Może również skierować zapytania do biura rachunkowego dłużnika-przedsiębiorcy. Taką możliwość przewiduje art. 761 kodeksu postępowania cywilnego [Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296].

Komornik nie musi wskazywać konkretnego numeru rachunku bankowego dłużnika. Jeśli dłużnik nie chce uregulować swojego zobowiązania i często zmienia numer swojego rachunku bankowego, powinien mieć świadomość, że nie pomoże mu to w tym.

Dłużnicy, którzy próbują ukryć swój majątek i tym samym uchronić się przed egzekucją, nierzadko myślą, że częste zmiany rachunku bankowego im w tym nie pomogą. Komornik dysponuje wieloma narzędziami umożliwiających identyfikację kont dłużnika.

Jak przebiega egzekucja z rachunku bankowego?

Zajęcie rachunku bankowego  różni się w zależności od instytucji finansowej, w której dłużnik prowadzi rachunek.

• W przypadku banków, w tym również spółdzielczych - zajęcie przebiega w formie elektronicznego zawiadomienia, opatrzonego bezpiecznym kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
• W przypadku rachunków prowadzonych przez Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe (SKOKi) - komornik dokonuje zajęcia w drodze tradycyjnego zawiadomienia. W tym przypadku nie jest możliwe elektroniczne dokonanie zajęcia.

Art. 889 kodeks postępowania cywilnego stanowi, że celem dokonania egzekucji z wierzytelności z rachunku bankowego jest ogólna właściwość dłużnika. Egzekucja z rachunku bankowego przebiega w kilku etapach:

1. Najpierw komornik przesyła do banku, w którym dłużnik posiada rachunek, zawiadomienie o zajęciu wierzytelności pieniężnej dłużnika pochodzącej z rachunku bankowego do wysokości należności będącej przedmiotem egzekucji wraz z kosztami egzekucyjnymi oraz
2. Następnie wzywa bank, aby nie dokonywał wypłat z rachunku bez zgody komornika do wysokości zajętej wierzytelności, lecz przekazał bezzwłocznie zajętą kwotę na pokrycie należności albo zawiadomił komornika w terminie siedmiu dni o przeszkodzie do przekazania zajętej kwoty (...)
3. I zawiadamia dłużnika o zajęciu jego wierzytelności z rachunku bankowego, doręcza mu odpis tytułu wykonawczego

Zajęcie rachunku bankowego polega na przekazaniu środków finansowych na konto bankowe komornika. Zajęciem objęte są środki, które aktualnie znajdują się na rachunku oraz te, które wpłyną na konto w przyszłości. Pieniądze, które udało się wyegzekwować wskutek zajęcia, komornik następnie przekazuje wierzycielowi lub wierzycielom.

Czy zajęte środki na koncie w banku są od razu przekazywane do komornika?

Wpłynięcie zawiadomienia nie oznacza, że nastąpi zajęcie rachunku bankowego, a pieniądze przekazane  na konto komornika. Komornik zastrzega dokonywania wypłat dłużnikowi. Także nie nakazuje niezwłocznej wypłaty środków na swoje konto. Zanim zajęta kwota trafi do niego, może upłynąć 7 dni roboczych. To czas, który jest zarezerwowany dla dłużnika na wniesienie powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego. Dłużnik może wnieść je w dwóch przypadkach:

1. Jeśli spłacił swój dług, ale informacja ta nie dotarła do komornika
2. Jeżeli dług jest przedawniony

Nie zawsze termin 7 - dniowy obowiązuje, zachodzi tak w przypadku, jeśli środki egzekucji komorniczej miałyby zostać przekazane na renty lub alimenty. Po upływie tego terminu egzekucja może być wstrzymana lub dalej wykonywana. Jeśli dłużnik wniósł powództwo, wtedy pieniądze nie są przekazywane na konto komornika do czasu wyjaśnienia sprawy. Jeżeli dłużnik nie wniósł go, środki z rachunku bankowego są przekazywane komornikowi.

Ile komornik może zająć z pensji w 2022 roku?

Wysokość kwoty, którą może zająć komornik sądowy, zależy od płacy minimalnej w danym roku kalendarzowym. W 2022 roku wynagrodzenie minimalne wynosi 3010 zł brutto, natomiast 2364 netto. Kwota minimalnego wynagrodzenia jest zawsze wolna od zajęcia. Oznacza to, że jeśli zarabiasz minimalne wynagrodzenie, komornik nie może zająć ani złotówki. Jeśli dług powstał z powodu alimentów, komornik może zająć 60 procent wynagrodzenia. Z kolei, jeżeli dług powstał z innych powodów, maksymalną kwotą zajęciam jest objęte aż 50 procent wynagrodzenia. Jeżeli dłużnik pracuje na niepełny etat, wtedy komornik ma prawo zająć mu proporcjonalną część do minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli chcesz to obliczyć, wystarczy, że pomnożysz kwotę płacy minimalnej przez wymiar etatu dłużnika np. 3010 zł brutto x 0,25 ( jeżeli pracownik jest zatrudniony na ¼ etatu).

Jakie konta bankowe mogą zostać objęte egzekucją komorniczą?

Elektronicznym zajęciem i egzekucją z konta bankowego mogą zostać objęte wszystkie konta dłużnika. Należą do nich: rachunki rozliczeniowe: bieżące i pomocnicze; rachunki lokat terminowych oraz rachunki oszczędnościowe, rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe oraz rachunki terminowych lokat oszczędnościowych.

Przepisy dotyczące rachunków bankowych dotyczą także wkładów umieszczanych na rachunkach osobistych członka pracowniczej kasy zapomogowo - pożyczkowej związku zawodowego. Obejmują także rachunki, które są prowadzone przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo - kredytowe.

Czy komornik może przeprowadzić zajęcie i egzekucję ze wspólnego rachunku bankowego?

Dłużnik nie musi być jedynym właścicielem konta bankowego. Najczęściej jest współwłaścicielem konta z małżonkiem lub wspólnikiem. Kodeks postępowania cywilnego dopuszcza możliwość zajęcia wspólnego rachunku bankowego.

W przypadku małżonków, posiadających wspólny rachunek, rachunek jest zajmowany w całości. Art. 891² §1 kodeksu postępowania cywilnego stanowi, że komornik, który ma tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko dłużnikowi pozostającemu w związku małżeńskim, może prowadzić egzekucję z rachunku wspólnego dłużnika i jego małżonka.

Przykład:
Pan Jan jest mężem Pani Ewy. Swoje środki pieniężne przechowują na wspólnym rachunku bankowym. Pan Jan w ostatnim czasie wpadł w kłopoty finansowe i zapożyczył się, aby ratować swoją działalność gospodarczą. Niestety, pożyczki nie pomogły. Wierzyciele złożyli przeciwko panu Janowi pozew. Sąd wydał wyrok zasądzający, a następnie zaopatrzył go w klauzulę wykonalności. Wierzyciele Pana Jana złożyli do komornika wniosek o wszczęcie egzekucji. Jako jeden ze sposobów egzekucji wskazali egzekucję z rachunków bankowych dłużnika. Komornik zajął środki z konta firmowego Pana Jana oraz z konta, które prowadził wspólnie z małżonką. Pani Ewa, nie zgadzając się z zajęciem, próbowała porozumieć się z komornikiem i bankiem. Następnie złożyła skargę na czynności komornika. Argumentowała to faktem, że w ciągu ostatnich dwóch lat na wspólne konto wpłacała pieniądze tylko ona. Przedstawiła również dokumenty potwierdzające ten fakt. Niestety, skarga Pani Ewy jest bezzasadna - komornik może zająć wspólny rachunek bankowy małżonków. Nie ma przy tym znaczenia, który z małżonków dokonywał wpłat i realnie korzystał z rachunku.

Inaczej przedstawia się sytuacja, w której współwłaścicielem rachunku bankowego nie jest małżonek. Zajęcie rachunku bankowego w takich przypadkach nadal będzie ważne, jednak udziały osób trzecich mogą być zwolnione spod zajęcia. Wówczas dalsze czynności egzekucyjne będą prowadzone jedynie do wysokości udziału przypadającego dłużnikowi w rachunku wspólnym.

Wysokość udziałów dłużnika ustala się na podstawie umowy rachunku bankowego. Dłużnik ma obowiązek przedstawienia komornikowi takiej umowy w terminie tygodniowym, liczonym od daty zajęcia.

Może oczywiście zdarzyć się tak, że konkretna umowa rachunku bankowego nie określa precyzyjnie udziałów dłużnika w rachunku wspólnym. W takich przypadkach przyjmuje się, że udziały są równe. Takie domniemanie przyjmuje się również, gdy dłużnik nie przedstawi komornikowi umowy rachunku bankowego.

Czego komornik nie może zająć w trakcie elektronicznej egzekucji z rachunku bankowego dłużnika?

Komornik nie może zająć automatycznie całości pieniędzy, znajdującej się na rachunku bankowym dłużnika. Bank nie przekaże na rzecz komornika m.in.:

• Świadczeń alimentacyjnych oraz innych świadczeń pieniężnych, wypłacanych, gdy egzekucja alimentów okaże się bezskuteczna
• Świadczeń rodzinnych oraz wszelkich dodatków rodzinnych, porodowych, pielęgnacyjnych oraz dla sierot zupełnych
• Świadczeń z pomocy społecznej
• Zasiłków dla opiekunów
• Świadczeń wychowawczych
• Świadczeń integracyjnych

Środki zwolnione od zajęcia w przypadku dłużnika - przedsiębiorcy

Jeśli Twój dłużnik prowadzi działalność gospodarczą, katalog środków zwolnionych od zajęcia będzie przestawiał się nieco inaczej. Zakaz obejmie wówczas również pieniądze przeznaczone na wypłatę wynagrodzeń dla pracowników. Wypłata wynagrodzeń w przypadku dłużnika, któremu komornik zajął środki na rachunku bankowym, jest możliwa po złożeniu komornikowi odpisu listy płac lub innego wiarygodnego dowodu.

Podobnie jak w przypadku osób fizycznych, od dłużnika przedsiębiorcy komornik nie będzie mógł zająć wypłat na alimenty i renty alimentacyjne. Wypłata na te świadczenia będzie możliwa po przedstawieniu komornikowi tytułu wykonawczego, stwierdzającego obowiązek dłużnika do płacenia alimentów lub renty.

W przypadku, gdy rachunek bankowy zajmuje się w ramach postępowania zabezpieczającego, o tym w jaki sposób dłużnik może korzystać z rachunku, decyduje sąd.

Vindicat.pl - gotowe do użycia wnioski i dokumenty na każdym etapie windykacji

Vindicat.pl to innowacyjne narzędzie online, służące małym i średnim przedsiębiorcom do monitoringu wierzytelności oraz samodzielnej windykacji. Aplikacja umożliwia przedsiębiorcom zachowanie kontroli nad płatnościami w firmie oraz prowadzi je cały proces egzekwowania spłaty długu.

System do monitoringu należności i samodzielnej windykacji online przedstawia przedsiębiorcomnajlepszy scenariusz postępowania w konkretnej sprawie. Ponadto, umożliwia również wystawienie wierzytelności na giełdzie długów i upraszcza kontakt z dłużnikiem.

Vindicat.pl to również bogata baza pism niezbędnych na poszczególnych etapach windykacji. Wygenerujesz z niej zarówno wezwania do zapłaty oraz pozwy, jak i wszystkie dokumenty niezbędne na etapie postępowania egzekucyjnego, np. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Wszystkie pisma, które możesz wygenerować z Vindicat.pl, są gotowe do złożenia, spersonalizowane i profesjonalne. Opierają się na danych, które podajesz przy wprowadzaniu informacji o sprawie do systemu. Korzystając z gotowych pism i dokumentów dostępnych w systemie Vindicat.pl, eliminujesz ryzyko popełnienia błędu.

Wzory pism dostępne w systemie Vindicat.pl przygotowali profesjonaliści - prawnicy oraz specjaliści w dziedzinie windykacji. Z aplikacji możesz wygenerować gotowe dokumenty, a Twoim jedynym zadaniem będzie złożenie podpisu.

System do monitoringu należności, oraz samodzielnej windykacji Vindicat.pl to nieoceniona pomoc na etapie monitorowania należności oraz w trakcie windykacji. Prowadzi przedsiębiorców za rękę przez wszystkie jej etapy oraz oferuje gotowe pisma i dokumenty windykacyjne. Nad całością działań podejmowanych przez przedsiębiorców w systemie czuwają eksperci z dziedziny windykacji, których zawsze można poprosić o pomoc.

Elektroniczne zajęcie i egzekucja z rachunku bankowego to prosty i często stosowany rodzaj egzekucji

Dłużnik nie ma zbyt wielu możliwości ukrycia pieniędzy przechowywanych na swoich rachunkach bankowych. Pamiętaj również, że komornik może sięgnąć także po środki przechowywane na rachunku wspólnym dłużnika i jego małżonka. Z tego powodu zawsze warto wskazać ten sposób egzekucji - jest on stosunkowo prosty i cieszy się dużą skutecznością.

Pamiętaj, że nie musisz sporządzać wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego samodzielnie - podobnie jak wiele innych pism i dokumentów, możesz wygenerować go z systemu Vindicat.pl. Dołącz do grona prawie 3 000 zadowolonych przedsiębiorców i załóż konto już dziś!

Pytania i odpowiedzi: