Sprzeciw od nakazu zapłaty - co zrobić, gdy dłużnik się odwoła?

Dłużnik może wnieść sprzeciw od nakazu zapłaty w każdym z trzech postępowań cywilnych (uregulowanych w Kodeksie Postępowania Cywilnego Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296), w toku którego może zostać wydany nakaz zapłaty. Oznacza to, że dłużnik może odwołać się od:
1) nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym,
2) nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym, a także od
3) nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym.
W każdym z tych trzech przypadków trzeba podjąć zbliżone działania, ale są też różnice, o których trzeba pamiętać.

Poniżej wyjaśnimy, co zrobić w dwóch pierwszych przypadkach. Najpierw omówimy kroki, które należy podjąć przy sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym, potem przy sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym. Są to da najczęściej występujące w praktyce sprzeciwy od nakazu zapłaty.

Postępowanie upominawcze

Zanim przejdziemy do samego nakazu zapłaty i sprzeciwu, warto przypomnieć sobie kilka ogólnych informacji o samym postępowaniu upominawczym. Otóż, postępowanie upominawcze to takie, w którym powód może dochodzić dowolnej kwoty roszczenia. Dlaczego? W przepisach regulujących postępowanie upominawcze nie ma limitów kwotowych ograniczających zakres tego postępowania. Właśnie dzięki temu, powód może dochodzić w tym postępowaniu zarówno kwoty 2 tysięcy złotych jak i kwoty rzędu 50 milionów złotych.

Właśnie ze względu na brak ograniczenia kwotowego dochodzonych roszczeń, tak pożądane jest załączenie dowodów w pozwie złożonym w postępowaniu upominawczym. Aby sąd wydał nakaz zapłaty, musi on po prostu ocenić, czy nie występuje sprzeczność przytoczonych okoliczności ze stanem faktycznym w sprawie (obowiązek ten wynika z art. 499 punkt 2) Kodeksu Postępowania Cywilnego).

Zwykle dowody, które przedkładane są sądowi w postępowaniu upominawczym to dokumenty potwierdzające istnienie roszczenia powoda, takie jak: faktury VAT, umowy, protokoły odbioru towaru, listy przewozowe, itp. Załączenie tych dowodów pozwala sądowi na wydanie właściwego, zgodnego ze stanem faktycznym, nakazu zapłaty.

Wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym

Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, może zostać wydany w sprawach o charakterze cywilnym, w sprawach z zakresu prawa pracy czy też w sprawach o charakterze gospodarczym. Taki nakaz może zostać wydany oczywiście tylko w takiej sprawie, w której powód dochodzi roszczeń pieniężnych (zgodnie z art. 498 paragraf 1 Kodeksu Postępowania Cywilnego). Podobnie jest w przypadku nakazu zapłaty wydawanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym, ale to osobny temat.

Charakter i skutki wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym

Jakie są zatem skutki wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym? Otóż taki nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym jest według prawa orzeczeniem sądowym, które rozstrzyga sprawę merytorycznie na podstawie materialnoprawnych przepisów.

Głównym skutkiem wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym jest więc zobowiązanie pozwanego do zapłaty pieniędzy w całości wraz z kosztami na rzecz wierzyciela w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia takiego nakazu.

Oprócz zobowiązania do zapłaty, pozwany otrzymuje również pouczenie o sposobie wniesienia sprzeciwu, co do wydanego nakazu zapłaty oraz o skutkach niezaskarżenia nakazu zapłaty. Takie uregulowanie powoduje, że nakaz zapłaty jest w pewnym sensie propozycją wysyłaną do dłużnika w celu szybkiego i mniej kosztownego zakończenia sporu.

Zaskarżenie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym

Przejdźmy zatem do instrumentu prawnego pozwalającego na zaskarżenie nakazu zapłaty i jego skutków. Otóż zaskarżenie nakazu zapłaty następuje na podstawie sprzeciwu. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 505 paragraf 1 Kodeksu Postępowania Cywilnego, w razie prawidłowego wniesienia przez pozwanego sprzeciwu, nakaz zapłaty całkowicie traci swoją moc, a przewodniczący składu sędziowskiego ma obowiązek wyznaczyć rozprawę i zarządzić doręczenie powodowi sprzeciwu razem z wezwaniem na rozprawę.

Tak więc skuteczne wniesienie przez pozwanego (czyli przez dłużnika, od którego wierzyciel chce odzyskać zaległe należności) sprzeciwu wobec wydanego przez sąd nakazu zapłaty rozpoczyna drugi etap postępowania sądowego. Będzie się on toczył przed tym samym sądem, który wydał nakaz zapłaty, zgodnie z ogólnymi przepisami Kodeksu Postępowania Cywilnego dotyczącymi postępowań procesowych, ale należy mieć na uwadze pewne szczegółowe regulacje charakterystyczne dla postępowania upominawczego.

Te odstępstwa między przepisami ogólnymi, a postępowaniem upominawczym wynikają z art. 504 paragraf 2 i art. 505 Kodeksu Postępowania Cywilnego. Literalnie reguluje on, że postępowanie przed sądem w przypadku wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty toczy się z odstępstwami od zwykłego postępowania procesowego.

Postępowanie po złożeniu sprzeciwu od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym - odstępstwa od przepisów ogólnych

1. Po pierwsze, sąd, który wydał nakaz zapłaty zobowiązany jest do rozpoznania sprawy w granicach wniesionego przez pozwanego sprzeciwu. Jeżeli pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w części, to w takim wypadku postępowanie będzie dotyczyć jedynie zaskarżonej przez pozwanego części nakazu zapłaty. Pozostałe postanowienia nakazu zapłaty podlegają w takim wypadku uprawomocnieniu. Tak więc w niezaskarżonym przez pozwanego zakresie, nakaz zapłaty ma moc prawomocnego wyroku sądowego i podlega wykonaniu. Warto o tym pamiętać, bowiem w przypadku wniesienia sprzeciwu przez pozwanego (dłużnika) warto od razu zwrócić uwagę na to, czy zaskarża on nakaz w całości, czy w części.

2. Po drugie, zgodnie z przepisami Kodeksu Postępowania Cywilnego, rozpoznanie sprawy po złożeniu sprzeciwu od nakazu zapłaty może nastąpić jedynie na rozprawie. Sąd nie może wydać wyroku na posiedzeniu niejawnym, jeżeli pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty złożył wniosek o przeprowadzenie rozprawy. Sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, tylko jeżeli pozwany uzna powództwo. Jeżeli tego nie zrobi, to rozpoznanie sprawy przez sąd na posiedzeniu niejawnym będzie stanowiło rażące uchybienie procesowe, dające podstawę do skutecznego podważenia tego orzeczenia.

3. Po trzecie, w trakcie postępowania możemy występować do pozwanego z nowymi roszczeniami. Dlaczego jest to możliwe? Otóż postępowanie sądowe po zaskarżeniu przez pozwanego nakazu zapłaty toczy się tak, jakby nakaz zapłaty nigdy nie został wydany w tym postępowaniu. Sąd nie bada, więc słuszności wydania nakazu zapłaty, ani zasadności zawartego w nim rozstrzygnięcia.

Warto skorzystać z profesjonalistycznej pomocy

W przypadku wniesienia przez pozwanego sprzeciwu od nakazu zapłaty, warto skorzystać z pomocy profesjonalnej kancelarii, która zajmuje się odzyskiwaniem należności. Jedną z nich jest kancelaria Vindicat.pl, która z przyjemnością pomoże w przypadku wniesienia przez dłużnika sprzeciwu od nakazu zapłaty. Prawnicy z kancelarii Vindicat.pl będą reprezentować nas w sądzie i podejmować w naszym imieniu wszystkie działania tak, aby jak najszybciej zakończyć sprawę. A po zakończonym postępowaniu sądowym, kancelaria Vindicat.pl pomoże nam w odzyskiwaniu naszych pieniędzy w postępowaniu egzekucyjnym. Będzie nadzorować w naszym imieniu wszystkie działania komornika i dzięki temu szybko odzyskamy nasze pieniądze.

A jeżeli nie chcesz korzystać z pomocy profesjonalistów, a czujesz, że potrzebujesz wsparcia, to zapraszamy na Vindicat.pl. znajdziesz tutaj nie tylko system do samodzielnej windykacji online, w którym będą czekały na Ciebie gotowe pisma do sądu i potem do komornika, ale również bazę przydatnej wiedzy, która pomoże Ci w prowadzeniu sprawy. A jeśli znudzisz się prowadzeniem sprawy, to zawsze możesz sprzedać swoją zaległą należność na giełdzie długów Vindicat.pl, dzięki czemu szybko odzyskasz pieniądze.

Postępowanie nakazowe

Przejdźmy do drugiego typu postępowania, w którym może zostać wydany nakaz zapłaty. Jest to postępowanie nakazowe. Postępowanie nakazowe jest zupełnie inne niż postępowanie, które omawialiśmy poprzednio. Otóż postępowanie nakazowe polega na znacznie szybszym rozpatrzeniu przez sąd danej sprawy, bez konieczności wdawania się w spór, co do istoty sprawy. Pierwszy etap tego postępowania polega właśnie na wydaniu nakazu zapłaty przez sąd. Sąd wydaje nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, jeżeli zgodnie z art. 485 paragraf 1 Kodeksu Postępowania Cywilnego powód dochodzi od pozwanego pieniędzy albo świadczenia rzeczy zamiennych.

W stosunku do nakazu zapłaty znanego z postępowania upominawczego, nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym różni się tym, że jest on tytułem zabezpieczenia. Właśnie dlatego staje się on wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. Powód po wydaniu nakazu zapłaty może od razu skierować pismo do komornika o zajęcie rachunku bankowego dłużnika do wysokości zaległego długu i dzięki temu środki zgromadzone na danym rachunku bankowym pozostaną zabezpieczone na czas trwania postępowania.

Postępowanie nakazowe - jak powinniśmy przygotować się do sprawy

Powinniśmy zebrać wszystkie niezbędne dokumenty, które potwierdzają istnienie naszego roszczenia. Na pewno przydadzą nam się: dokumenty urzędowe, faktura przyjęta przez dłużnika, wezwanie do zapłaty, które wysłaliśmy dłużnikowi, pisemne oświadczenie dłużnika o uznaniu przez niego długu, itp. Warto także pamiętać, o tym, że sąd w postępowaniu nakazowym wydaje nakaz zapłaty na podstawie weksla, czeku, warrantu lub rewersu, o ile dokumenty te są poprawnie sporządzone. Jeżeli nimi dysponujemy to również musimy je przygotować.

Dlaczego przygotowanie się do sprawy jest tak ważne? Otóż w postępowaniu nakazowym konieczne jest załączenie wszystkich dokumentów od razu do składanego przez nas pozwu. Poza tym warto to zrobić, bo w przypadku wniesienia przez pozwanego zarzutów dajemy sądowi z góry wszystkie konieczne dowody potwierdzające to, że świadczenie ze strony dłużnika nie zostało spełnione.

Do potwierdzenia naszego roszczenia i wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym może także się przydać przedstawienie sądowi umowy z dłużnikiem. Dowodem może być także potwierdzenie doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku. Warto je wykorzystać w trakcie dochodzenia od dłużnika, który prowadzi działalność gospodarczą (czyli zgodnie z definicją od: osoby fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą, wspólników spółki cywilnej, spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością czy też spółki akcyjnej) odsetek za opóźnienie na podstawie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych [Dz.U. 2013 poz. 403], czy kwoty 40 euro tytułem zwrotu kosztów dochodzenia należnych nam pieniędzy.

Postępowanie nakazowe - wydanie nakazu zapłaty przez sąd

Jeżeli sąd stanie na stanowisku, że nasze roszczenie o zaległe należności jest zasadne, to wyda on nakaz zapłaty. Sąd wydając nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, zobowiązuje pozwanego do zaspokojenia naszego roszczenia w całości wraz z kosztami postępowania w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zapłaty. W tym terminie pozwany może także wnieść zarzuty do nakazu zapłaty. Przy okazji, warto pamiętać, o tym, że w przypadku weksla, warrantu, rewersu albo czeku, nakaz zapłaty może zostać wydany w skróconej formie na ich odpisie.

Wniesienie przez pozwanego zarzutów do nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym

Wniesienie przez pozwanego zarzutów do nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym, powoduje wstrzymanie uprawomocnienia się tego nakazu zapłaty. Wniesienie zarzutów nie powoduje jednak przeniesienia sprawy do sądu wyższego rzędu, a sprawia jedynie, że sprawa może zostać przedstawiona do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia temu samemu sądowi, który wydał zaskarżony nakaz zapłaty.

Pozwany musi wnieść zarzuty przeciwko nakazowi zapłaty w terminie dwóch tygodni od dnia jego doręczenia. Zarzuty wnosi się do tego samego sądu, który wydał nakaz zapłaty. Co ważne termin dwóch tygodni jest przywracalny. Otóż, jeżeli zachodzi taka konieczność, to pozwany może przywrócić termin do wniesienia zarzutów w tym postępowaniu na zasadach ogólnych.

Pozwany wnosi zarzuty w formie pisma procesowego. Takie pismo musi spełniać wymagania dotyczące pisma procesowego, zawarte w art. 126 i następnych Kodeksu Postępowania Cywilnego. Ponadto musi ono zawierać:

• oznaczenie, czy pozwany skarży nakaz zapłaty w całości albo w części;
• wskazanie zarzutów stawianych nakazowi, które pod rygorem ich utraty należy przedstawić sądowi, przed wdaniem się w spór, co do istoty sprawy;
• powołanie wszystkich okoliczności faktycznych i dowodów.

Wraz z zarzutami skarżący może zawrzeć wniosek o wstrzymanie wykonania nakazu zapłaty albo wniosek o ograniczenie zabezpieczenia ustanowionego przez nakaz zapłaty.

Pismo wraz zarzutami podlega badaniu przez przewodniczącego pod względem zachowania warunków formalnych i wniesienia przez skarżącego należytej opłaty. W trakcie badania przewodniczący może wezwać skarżącego do uzupełnienia zarzutów w określonym terminie. Jeżeli skarżący nie uzupełni braków formalnych w terminie to zarzuty podlegają odrzuceniu przez sąd.

Treść zarzutów wnoszonych przez skarżącego do nakazu zapłaty wydanego w postepowaniu nakazowym

Skarżący może podnieść w piśmie zarzuty dotyczące wszelkich wadliwości nakazu zapłaty wydanego przez sąd w postępowaniu nakazowym. Ich przedmiotem może być naruszenie przez sąd zarówno prawa materialnego jak i procesowego.

Zarzuty procesowe

Zarzuty odnoszące się do prawa procesowego skarżący musi zgłosić przed wdaniem się w spór, co do istoty sprawy. Należą do nich następujące zarzuty:

• zarzut niewłaściwego określenia przez powoda wartości przedmiotu sporu;
• zarzut niewłaściwości sądu, która mogłaby być usunięta w drodze umowy stron;
• zarzut zawarcia umowy mediacji;
• zarzut istnienia umowy o wyłączenie jurysdykcji sądów polskich lub zapisu na sąd polubowny;
• zarzut niedopuszczalności drogi sądowej;
• zarzut powagi rzeczy osądzonej (przy czym dwa ostatnie mogą one być zgłaszane również w toku postępowania).

Zarzuty merytoryczne

Zarzuty merytoryczne dotyczą istoty sprawy. Ich uwzględnienie przez sąd uzasadnia uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa. Zarzuty merytoryczne mogą dotyczyć:

• wykonania zobowiązania;
• przedawnienia dochodzonego roszczenia;
• zrzeczenia się roszczenia w procesie, który toczył się uprzednio;
• niezupełności weksla;
• nieautentyczności podpisu wystawcy weksla;
• nieważności zobowiązania wekslowego;
• uiszczenia długu wekslowego przez jego zapłatę lub potrącenie;
• stosunku zobowiązaniowego, który stanowił podstawę do wystawienia weksla i innych dokumentów.

Okoliczności faktyczne i dowody

Podstawą zarzutów mogą być również okoliczności faktyczne i dowody. Pozwany zasadniczo ma obowiązek przedstawienia wszystkich okoliczności faktycznych i dowodów, które uzasadniają jego zarzuty. Jeżeli tego nie zrobi i zgłosi następnie okoliczności faktyczne i dowody w trakcie postępowania to sąd ma obowiązek je pominąć. Istnieje jednak możliwość ich zgłoszenia w toku postępowania, jeżeli podmiot skarżący nakaz zapłaty udowodni, że nie zgłosił ich w zarzutach bez swojej winy, albo, że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy.

Sąd rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia

Wreszcie, analizując treść zarzutów wnoszonych przez pozwanego do nakazu zapłaty wydanego w postepowaniu nakazowym, trzeba podkreślić, że sąd rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia, o których decyduje nie tylko samo żądanie, ale również treść uzasadnienia zarzutów przez skarżącego. W przypadku, gdy skarżący, podtrzyma we wniesionych zarzutach pozasądowe uznanie części roszczenia to kwestionuje je jedynie w części, która przekracza uznaną przez niego kwotę. Należy, zatem uważać, że do tej wysokości nakaz zapłaty uprawomocnił się. Skarżący nie może później cofnąć takiego uznania. Oczywiście zarzuty wniesione przez skarżącego mogą również dotyczyć jedynie niektórych roszczeń, które objęte są nakazem zapłaty.

Pozwany wniósł zarzuty do nakazu wydanego w postępowaniu nakazowym, co mogę zrobić?

I na koniec kilka wskazówek, co można zrobić, jeżeli pozwany wniesie zarzuty do nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym. Po pierwsze, warto dokładnie zapoznać się z treścią wniesionych przez skarżącego zarzutów. Czy są one dobrze przez niego uzasadnione? Czy przedstawił on dowody albo okoliczności faktyczne, które uzasadniają jego stanowisko? Jeżeli pozwany dobrze uzasadnił swoje stanowisko i zawarł wniosek o wstrzymanie wykonania nakazu zapłaty albo wniosek o ograniczenie ustanowionego przez nakaz zapłaty zabezpieczenia, to możemy liczyć się z tym, że dojdzie do ponownego rozpatrzenia przez sąd naszej sprawy.

W takim wypadku konieczna i nieoceniona będzie pomoc prawnika, który pomoże nam w utrzymaniu naszego stanowiska i nie dopuści do uchylenia przez sąd wydanego wcześniej nakazu zapłaty. Warto od razu szukać prawnika, który pomoże nam również po zakończeniu postępowania sądowego. Takiego prawnika możemy znaleźć w kancelarii Vindicat.pl! Prawnik z kancelarii Vindicat.pl pomoże nam w wygraniu sprawy na etapie sądowym, a potem również w trakcie postępowania egzekucyjnego. Jego stały nadzór nad czynnościami komornika zagwarantuje nam skuteczną i szybką egzekucję należnych nam pieniędzy (i oczywiście kosztów postępowania). I co najważniejsze zapłacimy jedynie prowizję od sukcesu. W kancelarii Vindicat.pl wynagrodzenie zależy od tego, czy dana windykacja była skuteczna - opłata zależy procentowo od kwoty, jaką uda się odzyskać. To bardzo korzystne rozwiązanie dla nas. Dzięki niemu, nasz prawnik jest tak samo mocno zmotywowany do odzyskania pełnej kwoty należności, jak my. Warto więc skorzystać z pomocy prawnika z kancelarii Vindicat.pl. Dzięki niemu nie musimy martwić się o odzyskanie naszych pieniędzy!