Kim jest przedsiębiorca?

Niewiele osób prowadzących działalność gospodarczą identyfikuje się z prawnym pojęciem przedsiębiorcy. Zwykle myślą, że są to duże firmy (spółki kapitałowe), a nie osoby prowadzące działalność gospodarczą. W artykule odpowiemy na pytanie, kim jest przedsiębiorca zgodnie z polskim prawem. 

Przedsiębiorca - pojęcie

Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej [Dz.U. 2004 nr 173 poz. 1807] przedsiębiorcą jest:

• osoba fizyczna
• osoba prawna
• jednostka organizacyjna, niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną

wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Zgodnie z tą ustawą, za przedsiębiorców uważa się również wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Od razu w tym miejscu musimy podkreślić, że w polskim porządku prawnym jest wiele definicji pojęcia przedsiębiorcy. Jednak ta wskazana wyżej – czyli definicja z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, ma najbardziej uniwersalny charakter i dlatego dzisiaj skupimy się na niej.

Inne definicje pojęcia przedsiębiorcy są zawarte m.in. w kodeksie cywilnym [Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93] czy ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów [Dz.U. 2007 nr 50 poz. 331].

Status przedsiębiorcy

Zgodnie z powyżej przytoczoną definicją status przedsiębiorcy mogą mieć następujące podmioty.

Osobą fizyczną – przedsiębiorcą może być:

• każdy człowiek, który ma pełną zdolność do czynności prawnych.

Co w praktyce oznacza, że przedsiębiorcą być to każda osoba fizyczna, która osiągnęła pełnoletniość i nie jest ubezwłasnowolniona.

Osobą prawną – przedsiębiorcą mogą być:

• spółki kapitałowe prawa handlowego (spółka akcyjna i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) oraz
• inne osoby prawne (np. spółdzielnie).

Natomiast jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej – przedsiębiorcą mogą być:

• spółki osobowe prawa handlowego (takie jak spółka jawna, spółka partnerska, czy spółka komandytowa).

Cechy dziłalności gospodarczej

Aby wskazane wyżej podmioty mogły nabyć status przedsiębiorcy, muszą wykonywać działalność gospodarczą. Po prostu nie można być przedsiębiorcą, jeżeli się tej działalności nie wykonuje.

Zgodnie z wspomnianą wyżej ustawą o swobodzie dzielności gospodarczej, działalność gospodarcza to:

• zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Tak więc, na podstawie tej definicji widać, że cechami, które decydują o tym, że dana działalność jest działalnością gospodarczą jest:

• zarobkowy charakter danej działalności;
• zorganizowanie danej działalności;
• ciągłość danej działalności.

Przedsiębiorca to podmiot prowadzący działalność zarobkową

Pierwszą cechą działalności gospodarczej jest jej zarobkowy charakter. Taka działalność musi być wykonywana w celu osiągnięcia dochodu. Nie ważne czy dochód zostanie osiągnięty, liczy się cel. Inaczej odmówilibyśmy statusu przedsiębiorcy podmiot rozpoczynającym działalność, które przecież zwykle próg rentowności osiągają dopiero po kilku latach działalności.

Przedsiębiorca to podmiot prowadzący działalność zorganizowaną

Drugą cechą działalności gospodarczej jest jej zorganizowanie. O zorganizowaniu działalności gospodarczej można mówić, gdy prowadzenie takiego przedsięwzięcia wymaga pewnego wysiłku organizacyjnego. Takim wysiłkiem organizacyjnym może być  wynajęcie lokalu, zakup sprzętu czy zatrudnienie pracowników.

Jeżeli działalność nie ma charakteru zorganizowanego, to nie jest ona uważana za działalność gospodarczą i jej prowadzenie nie wiąże się z obowiązkiem rejestracji. Za przykład może posłużyć jednorazowa naprawa samochodu czy komputera przez znajomego, nawet jeżeli ma ona odpłatny charakter.

Przedsiębiorca to podmiot prowadzący działalność ciągłą

Działalność gospodarcza musi być prowadzona w sposób ciągły, a nie okazjonalny. Działalnością okazjonalną będzie każda aktywność wykonywana sporadycznie, czy jednorazowo. Przykładem może być pomoc udzielana sąsiadom przy przeprowadzce, nawet jeżeli ma ona odpłatny charakter.

Przedsiębiorca to podmiot prowadzący działalność we własnym imieniu, na własny rachunek i na własne ryzyko

Wreszcie, aby uznać daną działalność za przedsięwzięcie o charakterze działalności gospodarczej to musi być ono wykonywane przez dany podmiot we własnym imieniu, na własny rachunek i na własne ryzyko.

Wskazane na wstępie podmioty, aby mogły zostać uznane za przedsiębiorców muszą wykonywać działalność gospodarczą we własnym imieniu, na własny rachunek i na własne ryzyko. Ta cecha odróżnia przedsiębiorców od np. pracowników. Pracownicy przecież podejmują aktywność na rachunek swojego pracodawcy.

Podziały przedsiębiorców

Poniżej pokażemy przykładowe podziały przedsiębiorców.

Przedsiębiorców dzieli się na:

• partnerskich (gdy zachodzi stosunek dominacji, czyli jeden przedsiębiorca samodzielnie lub też wspólne z innymi przedsiębiorcami posiada ponad 25% kapitału bądź głosów w organach drugiego przedsiębiorcy);
• powiązanych (np. gdy jeden przedsiębiorca posiada większość udziałów lub głosów w walnym zgromadzeniu wspólników drugiego przedsiębiorcy)
• niezależnych (nie będących przedsiębiorcami partnerskimi bądź powiązanymi w stosunku do innych przedsiębiorców).

Drugi podział opiera się na wielkości posiadanego przedsiębiorstwa. Zgodnie z nim dzieli przedsiębiorców na:

1. małych –zatrudniających mniej niż 50 pracowników, mających roczny obrót netto nie większy niż 10 milionów euro;
2. średnich –zatrudniających mniej niż 250 pracowników, mających roczny obrót netto nie większy niż 50 milionów euro;
3. mikroprzedsiębiorców – zatrudniających maksymalnie 10 pracowników, mających roczny obrót netto nie większy niż 2 miliony euro.

Już dziś zarejestruj się i odzyskaj pieniądze od Twojego kontrahenta!
Zacznij już dziś »