Jak komornik ściąga pieniądze od firm i osób fizycznych?

Ostatnim etapem procesu odzyskiwania należności od nierzetelnych kontrahentów jest egzekucja komornicza. Polega ona na tym, że komornik za pomocą środków przymusu doprowadza do wykonania wyroku, który zapadł w konkretnej sprawie. Praca komornika polega na zajęciu i spieniężeniu majątku opornego dłużnika na poczet jego zobowiązań. Dzięki temu pokrzywdzony wierzyciel ma szansę na odzyskanie swoich zaległych należności wraz z odsetkami.

Potrzebny jest tytuł wykonawczy

Do rozpoczęcia procesu windykacji komorniczej, wierzyciel musi posiadać tytuł wykonawczy. Jest to nic innego, jak tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności.

Tytuł egzekucyjny to dokument, który stwierdza obowiązek spełnienia określonego świadczenia przez dłużnika.

Tytułem egzekucyjnym mogą być np.:

• orzeczenie sądu;
• ugoda sądowa;
• orzeczenie referendarza sądowego;
• wyrok sądu polubownego;
• ugoda zawarta przed sądem polubownym;
• ugoda pozasądowa zatwierdzona przez sąd;
• akt notarialny;
• inne orzeczenia, ugody i akty, takie jak np. orzeczenie sądu zagranicznego, czy bankowy tytuł egzekucyjny.

Klauzula wykonalności to wzmianka, która potwierdza, że dany tytuł nadaje się do przymusowego wykonania przez komornika.

Chcesz dowiedzieć się więcej. Zajrzyj do naszego Słowniczka windykacyjnego.

Zlecenie egzekucji długu komornikowi

Teraz kilka słów o tym, jak zleca się sprawę komornikowi.

Jest to bardzo proste. Wierzyciel składa do komornika wniosek o wszczęcie egzekucji komorniczej wraz z oryginałem wydanego przez sąd tytułu wykonawczego. Te dwa dokumenty są podstawą działań komornika i wskazują zakres działań, jakie może podjąć komornik w ramach egzekucji windykowanego długu.

We wniosku o wszczęcie egzekucji komorniczej, wierzyciel musi wskazać, jakie świadczenie ma być dochodzone i jakie działania w celu jego odzyskania ma podjąć komornik. Oczywiście żądana przez wierzyciela kwota nie może być wyższa niż wartość świadczenia wynikająca z tytułu wykonawczego. Warto pamiętać również o tym, by wskazać datę, od której będą liczone odsetki w treści wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Czy można wybrać komornika, który będzie ściągał pieniądze w naszym imieniu?

W większości spraw możliwe jest samodzielne dokonanie wyboru komornika na terenie Polski, niezależnie od tego, do jakiego rewiru jest on przypisany. Oczywiście zlecenie drobnej sprawy o egzekucję w Warszawie, komornikowi z Krakowa może być pomysłem kosztownym dla dłużnika i czasochłonnym dla wierzyciela, bowiem komornik będzie musiał dojeżdżać do Warszawy, gdzie będzie fizycznie podejmował czynności komornicze.

Jednak w sprawach o egzekucję z nieruchomości, komornik może działać tylko w zakresie swojego rejonu. Tutaj wybór komornika jest ograniczony do komorników, którzy prowadzą działalność w danym rewirze sądowym.

Zajęcia komornicze

Teraz omówmy zajęcia komornicze.

Otóż komornik nie może nigdy działać bez woli wierzyciela. Zawsze jego działania są ograniczone do tego, o co wnosi wierzyciel. Dzieje się tak, ponieważ komornik działa na podstawie wniosku o wszczęcie egzekucji, w którym wierzyciel musi wskazać, w jaki sposób komornik ma prowadzić proces odzyskiwania zaległych należności.

Co zrobić, gdy nie wiesz jakim majątkiem dysponuje dłużnik?

Jest na to prosty sposób. Możesz przed wskazaniem komornikowi sposobów egzekucji, zlecić mu poszukiwanie majątku dłużnika.  Jest to korzystne rozwiązanie dla wierzyciela, bowiem nie musi prowadzić działań na własną rękę, a opłata za działania komornika jest zaliczana do kosztów prowadzonej egzekucji i podlega zwrotowi po przeprowadzeniu skutecznego postępowania. Czyli wierzyciel musi zapłacić za to komornikowi, ale po znalezieniu i spieniężeniu majątku dłużnika, wierzyciel odzyska te pieniądze.

W ramach poszukiwania majątku dłużnika, komornik wysyła różne zapytania dotyczące dłużnika oraz może podejmować różne inne czynności, których wykonanie zleci mu wierzyciel. Oczywiście każde działanie niesie ze sobą jakieś koszty, o których wierzyciel zostaje powiadomiony z góry.

Co komornik może zająć w ramach egzekucji komorniczej?

Teraz zastanówmy się nad tym, co komornik może zająć w ramach procesu odzyskiwania zaległych należności.

Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego [Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296] są to następujące elementy majątku dłużnika:

• ruchomości: podczas zajmowania ruchomości komornik sporządza protokół zajęcia, a na zajmowanych przedmiotach umieszcza informację o ich zajęciu; następnie przedmioty te zostają spieniężone podczas licytacji komorniczej;
• nieruchomości: egzekucja z tego składnika majątku przebiega w następujący sposób: komornik składa wniosek o wpis w księdze wieczystej; następnie sporządza opis i oszacowanie nieruchomości; na końcu dochodzi do licytacji nieruchomości;
• wynagrodzenie za pracę: kolejną częścią majątku dłużnika, którą może zająć komornik jest wynagrodzenie za pracę, przy czym kwota, która może być zajęta przez komornika zależy od rodzaju dochodów; przy umowie o pracę egzekucji komorniczej podlega połowa wynagrodzenia, a wynagrodzenie minimalne podlega ochronie i w ogóle nie może być zajęte; przy zadłużeniu alimentacyjnym, komornik może zająć 3/5 wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę i tutaj wynagrodzenie minimalne nie jest chronione; dochody uzyskane na podstawie umowy zlecenia i umowy o dzieło co do zasady mogą być zajęte w całości, jednak jeżeli taka umowa jest jedynym źródłem utrzymania dłużnika to może on ubiegać się o ochronę analogiczną jaka przysługuje w przypadku umowy o pracę;
• świadczenia emerytalno-rentowe: co do zasady komornik może zająć  25% emerytury lub renty;
• rachunek bankowy: środki przechowywane na rachunku bankowym są wolne od egzekucji do wysokości trzykrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez nagród z zysku, który jest ogłaszany przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego;
• inne wierzytelności i prawa majątkowe, np. akcje i udziały;
• statek morski.

Czego komornik nie może zająć w ramach egzekucji komorniczej?

Skoro już wiemy, co komornik może zająć. Teraz czas zbudować analogiczną listę składników majątku dłużnika, które są wyłączone spod egzekucji komorniczej.

Oto ona:

• przedmioty urządzenia domowego, np.: pościel, bielizna, ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków rodziny, a także ubrania niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu;
• miesięczne zapasy jedzenia i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków rodziny;
• narzędzi i innych przedmiotów niezbędnych do pracy zarobkowej dłużnika oraz surowców niezbędnych do produkcji (wystarczających na tydzień), oprócz pojazdów mechanicznych;
• jednej krowy / dwóch kóz / trzech owiec potrzebnych do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów;
• przedmiotów niezbędnych do nauki, papierów osobistych, odznaczeń i przedmiotów służących do wykonywania praktyk religijnych
• przedmiotów codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową.

Licytacja komornicza ruchomości i nieruchomości dłużnika

Teraz o tym, jak komornik spienięża zajęty majątek dłużnika.

Na początek o licytacji ruchomości dłużnika. Ruchomości dłużnika są sprzedawane podczas licytacji publicznej. Takie licytacje mogą być dwie. Podczas pierwszej licytacji cena wywoławcza (czyli cena, od której rozpoczyna się licytacja) wynosi 75% wartości rynkowej danej rzeczy. Jeżeli nikt takiej ceny nie chce zapłacić to komornik organizuje drugą aukcję i na niej sprzedaż rozpoczyna się od ceny wywoławczej wynoszącej 50% ceny rynkowej sprzedawanej rzeczy.

Trochę inaczej wygląda licytacja nieruchomości dłużnika. Co prawda mogą one być również licytowane podczas dwóch licytacji. Jednak inaczej ukształtowane są ceny wywoławcze. Podczas pierwszej licytacji cena wynosi 3/4 wartości rynkowej danej nieruchomości, a podczas drugiej licytacji - 2/3wartości rynkowej nieruchomości. Oczywiście są też inne różnice między procesem egzekucji z ruchomości i nieruchomości.

Zyski ze sprzedaży zajętych składników majątku dłużnika służą zaspokojeniu wierzyciela oraz pokryciu kosztów prowadzenia egzekucji prze komornika.

Koszty windykacji komorniczej

Na koniec o kosztach prowadzenia windykacji komorniczej.

• Komornik za wszczęcie egzekucji nie pobiera opłaty. Opłatę pobiera dopiero, gdy ściągnie zaległe należności.
• Koszty komornicze, w przypadku świadczeń pieniężnych wynoszą 15% kwoty należności, jednak nie mniej niż 1/10 i nie więcej niż trzydziestokrotność wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
• Egzekucja komornicza świadczeń niepieniężnych uzależniona jest od uiszczenia przez wierzyciela opłaty stałej. Opłata ta wynosi 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
• Za poszukiwanie majątku dłużnika, komornik pobiera opłatę stałą w wysokości 2% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

• W ramach poszukiwania majątku dłużnika, komornik pobiera dodatkowo opłaty za następujące działania: wysłanie zapytania do ZUS (ustalenie miejsca pracy), wysłanie zapytania do Urzędu Skarbowego (ustalenie numeru NIP, numeru REGON, rachunków bankowych), wysłanie zapytania do centralnego rejestru zastawów (czy dłużnik jest zastawcą), czy wystąpienie o informację z Wydziału Geodezji i Kartografii (czy dłużnik posiada nieruchomości).

• Opłaty za powyższe zapytania są kosztami celowymi egzekucji i obciążają w rezultacie dłużnika. Jak egzekucja okaże się skuteczna, to koszty komornicze poniesie dłużnik.
• Kolejna opłata związana z egzekucją komorniczą to opłata za wprowadzenie w posiadanie, zarząd, eksmisję. Wynosi ona 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za: wprowadzenie w posiadanie nieruchomości, wprowadzenie zarządcy w zarząd nieruchomości oraz opróżnienie lokalu z rzeczy lub osób.

Dodatkowo wierzyciel może być zobowiązany do wniesienia opłat na koszty poniesione przez komornika w trakcie ściągania długu, takie jak: należności biegłych; koszty ogłoszeń w pismach; koszty transportu specjalistycznego, przejazdu poza miejscowość, która jest siedzibą komornika lub prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, przechowywania i ubezpieczania zajętych ruchomości.

Już dziś zarejestruj się i odzyskaj pieniądze od Twojego kontrahenta!
Zacznij już dziś »